حسین یعقوبی در جریان بازدید خبرنگاران از اتاق سوئیفت در بانک مرکزی از اتصال ۲۹ بانک ایرانی به شبکه سوئیفت خبر داد و گفت: پس از تحریمها ۳۰۰ کارگزار خارجی با شبکه بانکی ما روابط کارگزاری ایجاد کردند که این روابط قبل از تحریمها به تعداد انگشتان دست رسید.
مدیر کل بین الملل بانک مرکزی با بیان اینکه تنها ۲ یا ۳ بانکی که در لیست تحریمها قرار دارند هنوز نتوانستند از مزایای برقراری سوئیفت برخوردار باشند، افزود: پس از برقراری ارتباطات، حساب بانک مرکزی ایران پیش بانک مرکزی ایتالیا باز شده و از طریق سوئیفت پول منتقل شده و در حال حاضر ما در بانک مرکزی ایتالیا بستانکار هستیم.
وی با تاکید بر اینکه پرداختهای مختلف در اتاق سوئیفت از قبیل خرید طلا و... انجام می شود، ادامه داد: اما اگر سیستم سوئیفت وجود داشته باشد ولی کسی در دنیا به شما طلا نفروشد، چگونه امکان دارد که ارتباط برقرار شود؟
در جریان بازدید خبرنگاران از اتاق سوئیفت، یک درخواست از بانک مرکزی ایران به هالک بانک ترکیه ارسال شد، همچنین یک ارتباط سوئیفتی دیگر میان بانک مرکزی ایران با یک بانک کره ای به تاریخ ۳۰ مارچ برای خبرنگاران تشریح شد.
بر این اساس یعقوبی در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر با بیان اینکه هنوز روابط بانکی و سوئیفت به صورت دلاری به دلیل تحریمها برقرار نیست اما پوند و یورو برقرار است، گفت: با هالک بانک ترکیه برقراری سوئیفت با یورو و لیر ترکیه انجام میشود، همچنین در این نقل و انتقالات دریافت کننده، پرداخت کننده، نوع و میزان ارز، تاریخ و... به عنوان یک پیام رمزدار به بانک مربوطه ارسال میشود.
رئیس کارگروه کاربران سوئیفت کشور اظهار کرد: فعالان اقتصادی نمی توانند به صورت مستقیم سوئیفت برقرار کنند بلکه فعالان اقتصادی به بخش مربوطه یعنی شعبات ارزی بانکها مراجعه و براساس ثبت سفارش خود درخواست باز شدن اعتبار را به بانک میدهند.
واکنش بانک مرکزی به انتقاد فعالان اقتصادی و تجار
مدیرکل بین الملل بانک مرکزی در پاسخ به این مطلب که برخی تجار و فعالان اقتصادی مطرح میکنند که هنوز روابط سوئیفت برقرار نیست؟ خاطرنشان کرد: در جریان تحریمها روابط کارگزاری بانکهای ایرانی با بانکهای خارجی کاملا متوقف نبود و این روابط وجود داشت اما این ارتباط محسوس و با هزینه های بالا بود ولی در حال حاضر سوئیفت کاملا برقرار است.
وی ادامه داد: دستورات دریافت و پرداخت جزء روابط کارگزاری بانکی است و سوئیفت در این حوزه نمیگنجد و مقوله ای جدا است.
رئیس کارگروه کاربران سوئیفت کشور با تاکید بر اینکه توسعه کارگزاری شبکه بانکی ما با بانکهای جهانی اهمیت دارد تا هزینههای کشور کاهش یابد، تصریح کرد: در شرایط فعلی هزینه ها کاهش یافته است، روند برقراری ارتباطات روبه گسترش است. در برخی حوزه ها روابط کارگزاری با بانک هایی ایجاد شده که در قبل از تحریم وجود نداشت. در اصل روابط جدید بانک های ایرانی با بانکهای جدید پس از برجام ایجاد شده است.
این مقام مسئول در بانک مرکزی گفت: در برخی رسانه ها به دلیل فقدان آگاهی کامل روابط کارگزاری بانکها، حواله و گشایش اعتبار اسنادی را با یک ابزار پرداخت بانکی و ارتباطی مثل سوئیفت اشتباه میگیرند، این در حالی است که سوئیفت یک سیستم است و مخفف جامعه جهانی ارتباطات مالی. سوئیفت ابزار رسانه ای مثل تلفن است که در اختیار بانک قرار می گیرد تا ارتباط بانکی با شبکه برقرار شود، در اصل سوئیفت ابزار مخابراتی و ارتباطاتی است. سوئیفت فینفسه گرهگشا در ایجاد روابط کارگزاری و ارائه خدمات نیست.
یعقوبی اضافه کرد: آنچه برای بانکها مهم است، ایجاد روابط بانکی با کارگزاران بانکی در دنیا است. یک بانک باید قبل از برقراری ارتباط مطالعه داشته باشد و پس از آن باید روابط را به مرحله اجرا درآورد که در این زمینه پیام های مالی مخابره می شود. باید تمامی زمینه ها فراهم باشد تا سوئیفت مخابره شود. این امکان وجود دارد که همه به شبکه سوئیفت وصل باشند اما امکان برقراری ارتباط وجود نداشته باشد.
وی افزود: پیش بینی میشد که پس از اجرای برجام تمام فعالیتهای بانکی بین المللی و استفاده از ابزارهایی مثل سوئیفت و ... که ارتباطات را تسهیل می کند، برقرار میشود و در اختیار ما قرار می گیرد، بر این اساس سوئیفت از اولین نتایج برجام بود.
رئیس کارگروه کاربران سوئیفت کشور تصریح کرد: در جریان تحریم، منهای چند بانک، مابقی بانکها از جمله بانک مرکزی در استفاده از سوئیفت محروم بودند که خوشبختانه این ارتباط در حال حاضر برقرار شده است.
مدیر بین الملل بانک مرکزی گفت: پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک(برجام)، روابط کارگزاری و بانکی با بانک های جدید اروپا در ایتالیا و اتریش برقرار شده است. همچنین براساس دستورالعملی، بانک ها اجازه ندارند با بانک های کوچک خارجی ارتباط برقرار کنند و برقراری روابط با بانک های بزرگ خارجی در دستور کار است.
وی اعلام کرد: تحریم های دلاری ارتباطی به موضوع هسته ای ندارد و ما قبل از این موضوع تحریم دلاری شده بودیم.
همچنین محمود زیبایی رئیس گروه توسعه و امنیت اداره نظام های پرداخت بانک مرکزی گفت: سوئیفت نسخه (ورژن) یک و دو ندارد و تنها نسخه آن «هفت» است و همه بانک های ایران هم اکنون از آخرین نسخه سوئیفت استفاده می کنند.
غلامرضا پناهی عضو هیأت مدیره و معاون بین الملل بانک ملی نیز در حاشیه مراسم نمایش عملیات سوئیفت در محل بانک ملی در جمع خبرنگاران گفت: از ۲۶ دی ماه حدود ۲۹۰۰ پیام سوئیفت بین بانک ملی در ۶۲ کارگزاری این بانک در خارج کشور تبادل شده است.
وی با بیان اینکه سوئیفت پس از تحریم ها برای برقراری ارتباط پیش قدم شد، اما اتصال مجدد به این سامانه نیازمند طی شدن مراحلی است، افزود: ارتباط سوئیفت و امکان نقل و انتقال وجوه هم اکنون فراهم است و همه حساب های ما در خارج از کشور آمادگی انتقال وجوه از خارج به داخل و بالعکس را دارند. به طور نمونه، اکنون پیام حواله از بزرگ ترین بانک ژاپن و به نام شخص را بدون واسطه دریافت کرده ایم.
پناهی گفت: همه واحدهای بانک ملی آماده اند وجوه افراد را در مواردی که کارگزاری وجود دارد به داخل انتقال دهند؛ همچنین امکان ارسال وجوه نیز فراهم است.