جهان در برابر بحران گرمایش

نادیده گرفتن مشکلی این چنینی به دلیل عدم درک و توانایی در مقابله با آن، بسیار خطرناک بوده و دست و پنجه نرم کردن با این مشکل جدی، در آینده حامل فجایعی به مراتب بدتر و مخرب تر خواهد بود. این روزها که گرمایش جهانی، دغدغه ی اصلی فعالین محیط زیست است و همه از گازهای مضر گلخانه ای حرف می زنند و به دنبال چاره ای برای کاهش آن هستند، بد نیست بدانیم که این گازها با وجود افزایش دادن دمای زمین، برای کره ی زمین لازم و ضروری اند. اگر این گازها وجود نداشتند، زمین یک سیاره ی بسیار سردتر بود! پس وجود این گازها در حد تعادل برای زمین لازم است. دی اکسید کربن (CO2)، شایع ترین گاز گلخانه ای موجود در جو است. دی اکسید کربن از طریق فرایندهای مختلفی که به عنوان چرخه ی کربن شناخته می شوند در داخل و خارج جو جا به جا می شود. دیگر همه می دانند زندگی مدرن، افزایش جمعیت و به تبع آن تولید بیشتر، فرایندهای طبیعی مانند تنفس کردن، فعالیت های آتشفشانی، استفاده نامحدود و بی برنامه از انواع وسایل نقلیه، ساخت و سازهای کنترل نشده، بهره کشی های بی رحمانه و کنترل نشده از محیط زیست و هزاران فعالیت مخرب و خودسرانه ی دیگر از سوی انسان، کربن و سایر گازهای گلخانه ای را در هوا آزاد کرده و  اوضاع امروز زمین را وخیم تر و بحرانی تر کرده است، این در حالی است که گیاهان و اقیانوس ها برخی از این گازها را جذب می کنند. صدای شعارهای زنگ خطر دوستداران و فعالین محیط زیست، هر روز بیش از پیش بلندتر می شود، ولی گویا کسی گوشش را برای این حرف ها خسته نمی کند! انسان ها در همه جای کره ی زمین تغییرات آب و هوایی را به نوعی تجربه می کنند و تاثیرات این معضل را بر زندگی خود احساس می کنند. برخی از نقاط کره ی زمین هر روز داغ تر شده و زندگی در این مناطق غیرممکن می شود. برخی از مناطق، تابستان های گرم تری را تجربه می کنند، در حالی که در سایر مناطق ممکن است زمستان هایی با طوفان های برفی شدیدتر مشاهده شود.  بالا آمدن سطح آب دریاها، ذوب شدن یخ های قطبی و وقوع سیل، خشکی های کره ی زمین و محل سکونت میلیون ها انسان را تهدید می کنند. در نقاطی دیگر از کره ی زمین، سرمای بیش از حد و طاقت فرسا، زندگی در این مناطق را غیرممکن کرده است. در نواحی دیگری شاهد گرمای بیش از حد و آتش سوزی های خود به خودی در طبیعت هستیم. این تغییرات گسترده می توانند تاثیرات عمده ای بر منابع غذایی، اقتصاد، دسترسی به آب شیرین، اکوسیستم ها و سلامت انسان ها داشته و اختلالات خطرناکی را در زندگی ما ایجاد کنند، که این اختلالات و معضلات، گاهی جبران ناپذیرند. کشور ما نیز از تاثیرات این بحران جدی بی نصیب نبوده و در حال حاضر شاهد زمستان های گرم تر و بدون بارندگی کافی و تابستان هایی به مراتب گرم تر به همراه بارندگی های پراکنده با درجه ی حرارت و دمای بیشتری نسبت به سال های قبل هستیم.

با وجود این چالش ها، همه سازمان ها و کارخانه های تولید سوخت های فسیلی باید فعالیت های خود را کنترل کرده و با مصرف بهینه انواع انرژی و سوخت، حفظ طبیعت، ایجاد فضای سبز و درختکاری های بیشتر در سطح شهرها، جلوگیری از تخریب جنگل ها برای فعالیت های ساخت و ساز و کشاورزی، استفاده از انرژی های پایدار و جایگزین به جای سوخت های فسیلی، استفاده کمتر از وسایل نقلیه ی شخصی، بازیافت زباله و افزایش آگاهی های عمومی می توان با مشکل گرمایش مبارزه کرد. فراموش نکنیم با قدم های کوچک همانند تفکیک زباله های پلاستیکی  از سایر پسماندهای خانگی می توان به حفظ منابع موجود و انرژی کمک کرده و استفاده از وسایل نقلیه ی عمومی به جای وسایل نقلیه ی شخصی، می توانیم در این عمل مهم، سهمی داشته باشیم. اگر بتوانیم در شرایط فعلی این بحران خطرناک، فعالیت های خود را از خانه شروع کنیم، قطعا این اقدامات کوچکتر، در جامعه به اقدامات بزرگتر و تاثیرگذارتری بدل خواهند شد. دولت ها نیز باید همگام با مردم، فعالیت های خود را در چارچوب قوانین محیط زیستی ادامه داده و استفاده از انرژی های پایدار را به جای استفاده از سوخت های فسیلی، در دستور کار خود قرار دهند. پاکسازی جنگل های ارزشمند برای انواع ساخت و سازهای غیرقانونی باید ممنوع شود و اقدامات لازم جهت حفظ و نگه داری این میراث طبیعی ارزشمند صورت گیرد.

نویسنده: بهاره انصاری کارشناسی ارشد محیط زیست