و به نقل از خبرگزاری تسنیم، «محمدرضا فرزین» رئیسکل بانک مرکزی در نشست خبریای که با حضور خاندوزی سخنگوی اقتصادی دولت و منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه برگزار شد، طی سخنانی ضمن گرامیداشت روز خبرنگار بیان کرد: تنظیم نظام پولی و اعتباری و ارزی بر عهده بانک مرکزی است. متغیرهای پولی کشور آسیبهای جدیای در 5 سال اخیر داشته و نیاز به اصلاحات اساسی در قوانین و رویهها حس میشد. متوسط رشد نقدینگی در سالهای 1397 تا 1401 نیز 33 درصد بوده، تورم 41 درصد و رشد سالانه دلار در بازار غیر رسمی 61 درصد بوده است.
وی گفت: در سالهای اخیر یک فضای ناشی از بیاعتمادی در اقتصاد کشور حاکم شد و ما یک نقشه راه تدوین کردیم و این نقشه را در گامهای متعدد اجرا میکنیم. محورهای این نقشه نیز کنترل نقدینگی، مدیریت بازار ارز، تقویت نظارت و تحکیم حکمرانی، نظارت بانک مرکزی در حوزه ارز و تقویت نظارتها و سیاست ارتباطی است.
رئیسکل بانک مرکزی اظهار داشت: نقدینگی در بلندمدت عامل تورم است و اعتقاد داریم باید نقدینگی را کنترل کنیم و از ابزارها و سیاستهای پولی استفاده میکنیم. نقدینگی در سال 1399 نرخ رشد 40.6 درصد داشته و در سال 1400 به 39 درصد رسیده، سال گذشته 31 درصد و در تیرماه امسال به زیر 30 درصد رسیده است. برنامه ما برای امسال درباره کاهش نرخ رشد نقدینگی نیز رسیدن به 25 درصد است.
فرزین بیان کرد: نرخ تورم نقطه به نقطه از ابتدای سال تاکنون حدود 15 درصد کاهش داشته و اثر آن را در بازارهایی از جمله مسکن و خودرو میبینید. در ماه گذشته نرخ رشد تورم ماهانه کالا به صفر درصد رسید و البته برخی کالاها رشد خوبی نداشت و نرخ تورم ماهانه کاهش یافته و رو به کنترل است.
وی درباره نقدینگی عنوان کرد: اینکه برخی یک فنر مجازی ایجاد کردهاند و میگویند این نرخ خواهد پرید، عجیب است. نقدینگی کاهش یافته، فروش نفت افزایش داشته و همه اینها دلایل بنیادی برای این است که نرخ ارز قابل کنترل است و کنترل خواهد شد.
رئیسکل بانک مرکزی گفت: دهه 1390 به پایان رسیده و اعداد و ارقام جدیدی خواهیم داشت. ما توانستیم قدرت خلق نقدینگی نظام بانکی را کاهش دهیم؛ هماکنون ضریب فزاینده منفی شده و قدرت خلق پول کاهش داده شده و به همین دلیل توانستیم نقدینگی را کنترل کنیم.
فرزین در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: فروش نفت در تیرماه امسال به بالاترین رقم خود در 5 سال گذشته رسیده و صادرات نفت نیز در سال گذشته 43 درصد رشد داشته است.
وی اظهار داشت: از بسیاری از کشورها مطالبه ارزی داریم و با آنها گفتوگو کردهایم و اگر مسأله با مذاکرات حل نشود، شکایت خواهیم کرد. مذاکرات سیاسی در حال انجام است و خبرهای خوبی در آینده خواهید شنید.
رئیسکل بانک مرکزی خاطر نشان کرد: در حال راهاندازی یک صندوق تثبیت هستیم تا با تکانههای ارزی مقابله و از منابع آن استفاده کنیم.
فرزین در بخش دیگری از سخنان خود با ارائه آماری، تصریح کرد: در سال 1390 حساب جاری کشور مثبت 26 میلیار دلار بود اما در سال 1399 این حساب به منفی 708 میلیون دلار رسیده بود.در سال 1400 رقم حساب جاری به 11 میلیارد دلار و در سال 1401 به بیش از 14 میلیارد دلار رسیده است. ضمناً حساب کالایی کشور به 22 میلیارد دلار رسیده و این یعنی صادرات کالای ایران 22 میلیارد دلار بیش از واردات بوده است. حجم تجارت ایران در حال نزدیک شدن به رقم 200 میلیارد دلار است که عدد بسیار بزرگی است. صادرات غیرنفتی کشور با روندی افزایشی به 42 میلیارد دلار رسیده است.
وی همچنین درخصوص برنامههای دولت برای اصلاح نظام بانکی کشور گفت: ما فهرستی از ناترازی بانکها را در اختیار داریم و به همه آنها برنامه اصلاح دادهایم و اجرای این برنامه را کنترل میکنیم. برای بانکهای ناتراز محدودیتهایی ایجاد شده و البته ناترازی به معنای ورشکستگی نیست؛ ناترازی نظام بانکی از منظر کسری نقدینگی است نه ورشکستگی. نظام بانکی کشور ورشکسته نیست بلکه کسری نقدینگی دارد؛ بانکهای ناتراز باید نسبت کفایت سرمایه خود را به 8 درصد افزایش دهند، در برابر اضافه برداشتها وثیقه بگذارند. هیچ بانکی خارج از کنترل ما نیست. برخی بانکها اضافه برداشت دارند که در حوزه اصلاحی برنامه بانک مرکزی قرار دارند.
رئیسکل بانک مرکزی در ادامه این نشست خبری اظهار داشت: رشد نرخ از سال 1391 تا 1401 در کشاورزی 3.5 و نفت نیز منفی 1 درصد بوده و فقط رشد بخش کشاورزی پایینتر از نرخ متوسط است.
فرزین همچنین درباره تأمین ارز دستگاهها بیان کرد: سال گذشته 65 میلیارد دلار ارز تامین ارز دستگاهها داشتیم و امسال تامین ارز مورد نیاز دستگاهها رشد 6.8 درصدی داشته است. امسال توانستیم 23 میلیارد دلار تامین ارز داشته باشیم؛ در حالی که در دوره مشابه سال گذشته 22 میلیارد میلیون دلار بود.
وی عنوان کرد: ما مرکز مبادله ارز راهاندازی کردیم و وقایع خوبی از نظر نهادسازی انجام گرفته که نمونه آن راهاندازی مرکز مبادله ارز و طلا است که بهزودی آثار آن را مشاهده خواهید کرد. توقف فروش ارز در خیابان و جمع شدن صفهای خرید ارز از جمله دستاوردهای این نهاد نظارتی است و تقاضای ارز برای رفتارهای سفتهبازانه در بازار نیز کاهش یافته است و متقاضیان باید حساب ارزی افتتاح کنند. با این اقدامات میزان فروش ارز که پیش از عید روزانه 30 میلیون دلار بود، اکنون بهطور متوسط به حدود 5 تا 6 میلیون دلار رسیده است. بیش از 60 نیاز ارزی در سامانه ارزی آورده شده و امروز غالب نیازهای کشور در یک سامانه تامین میشود.
رئیسکل بانک مرکزی همچنین خاطر نشان کرد: مجامع انحلال سه موسسه اعتباری تا مهرماه برگزار میشود و درباره الباقی بانکها نیز با همکاری وزارت اقتصاد برنامه مشخصی داریم.
فرزین همچنین در پاسخ به سوالی بیان کرد: هماکنون مجموع حسابهایی که به حساب واحد خزانه وارد شده 21643 هزار حساب است که متعلق به 3800 دستگاه است و بیش از 300 هزار میلیارد تومان از بانکها به حساب واحد خزانه رفته است.