قلم‌نیوز: زهرا صدراعظم نوری در نشست «مطالبات مدنی در مقابله با آلودگی هوا» که به همت کمیته محیط‌زیست شورای اسلامی شهر تهران در پارک شهر برگزار شد، خطاب به نمایندگان تشکل‌های مردم‌نهاد، گفت: جنس ما هم از جنس شماست، ما دولت و دستگاه حاکمیت نیستیم و منتخب خود شما هستیم. یعنی ما هم مردمیم و مثل شما مطالبه‌گریم و صدایمان را در حیطه وظایف، اختیارات و امکاناتی که داریم بلند می‌کنیم. بنابراین همه ما که در اینجا نشستیم در یک طرف میز بوده و در دو طرف و مقابل همدیگر نیستیم.
او ادامه داد: با شرایط خیلی نامناسبی از نظر کیفیت هوا روبرو هستیم. هیچ کس هم متاسفانه پاسخگو نیست و برخوردهای غیرشفاف و غیرمسئولانه‌ای وجود دارد. هیچ اراده جدی برای حل مساله آلودگی هوا وجود ندارد.
نوری اضافه کرد: البته این نکته را همه شما می‌دانید که آلودگی هوا مختص شهر تهران یا مختص کشور ایران نیست. آلودگی در حال حاضر به دلیل مصرف سوخت‌های فسیلی همه دنیا را فرا گرفته است اما اقداماتی دولت‌ها انجام می‌دهند تا آن را کاهش داده و به نوعی مدیریت کنند.
رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه بحث آلودگی هوا و علل آن موضوع تازه‌ای نیست، تاکید کرد: منابع آلاینده، راهکارها و اقداماتی که باید انجام شود، مشخص است و حرف تازه‌ای نیست. برخی از کشورها راهکارها را اجرایی کرده و نتیجه گرفتند اما بنا بر آمار دی ماه، تهران از رتبه سیزدهمین شهر آلوده دنیا به رتبه هفت آمده و این یعنی شرایط وخیم‌تر شده است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران به اطلاعاتی درباره مرگ و میر ناشی از موضوع آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: در 10 تا 11 ماه گذشته ۲ میلیون نفر در جهان بر اثر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ جان‌شان را از دست داده‌اند. ویروس کرونا همه اوضاع را درگیر خود کرده؛ به‌گونه‌ای که همه سیاستگذاران در تلاش هستند تا بحران را مدیریت کرده و اثر منفی معضل به وجود آمده را به حداقل برسانند. حال سوال اینجاست که وقتی در ۱۰ ماه این تعداد انسان از بین می‌روند، چنین تلاش‌های گسترده‌ای برای مهار کرونا در همه کشورها صورت می‌گیرد اما سالانه ۷ میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا از بین می‌روند و اینگونه واکنشی دیده نمی‌شود.
وس افزود: طبق آخرین گزارش‌ها، در شهر تهران، سالانه ۴ هزار نفر به خاطر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. هزینه‌های تحمیلی این آلودگی حدود ۲.۶ میلیارد دلار است. پس چرا آن اراده لازم کافی را از مسئولان نمی‌بینیم؟ آیا هیچ راه‌حلی وجود ندارد؟ البته که مطالبه‌گری مدنی بسیار مفید خواهد بود. بالاخره همه تلاش ما برای زیست بهتر و سلامت، شادابی و نشاط بیشتر شهروندان است. اگر نشاط، شادابی و سلامت نباشد، هیچ موضوع دیگری ارزش ندارد.
صدراعظم نوری با اشاره به تصویب طرح جامع کاهش آلودگی کلان‌شهرها در دهه ۷۰ و زمان ریاست جمهوری دولت اصلاحات، گفت: این طرح ۱۰ برنامه داشت و در این ۱۰ برنامه تکالیف همه دستگاه‌ها مشخص بود؛ از نیروی انتظامی تا وزارت کشور، سازمان حفاظت از محیط زیست، وزارت نیرو، نفت، صمت، بهداشت.
رییس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: بر مبنای طرح دولت اقداماتی را شروع کرده و نتایج خوبی هم گرفت. جایگزینی خودروهای انژکتوری به جای کاربراتوری، از رده خارج شدن خودروهای فرسوده و پلاک نشدن خودروهایی که استاندارها را پاس نمی‌کند، همه از اقداماتی بود که باعث کاهش آلودگی هوا نیز شد.
او ادامه داد: اما متاسفانه در کشور ما چون برنامه‌ها قائم به افراد و سلیقه بوده و نه قائم به سیستم و نظام، با تغییر دولت و با روی کار آمدن افراد ناکارآمد، پیگیری این موضوعات علی رغم پیشرفت زیاد، متوقف شد. وقتی فردی که علم محیط‌زیست نخوانده و تخصص فسیل‌شناسی دارد، سکان‌دار محیط زیست کشور می‌شود، نتیجه‌اش شرایطی است که می‌بینیم.
صدراعظم نوری با اشاره به عوامل بزرگ آلایندگی گفت: مادامی که سوخت و خودرو استاندارد نباشد، به هر میزانی که در خودروها، نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، کارخانجات و خانه‌ها مصرف و استفاده شود، آلودگی منتشر می‌کند. راه‌حل این است که صرف نظر از مسائل سیاسی خودروها و سوخت استاندارد شده و نهادهای ذی‌ربط پاسخگو باشند.
رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران گفت: معتقدم باید تغییر نگرش ایجاد کرده و نگاه‌ها و نگرش‌های مسئولین و آحاد مردم را تغییر دهیم تا به مسئله محیط زیست، آلودگی و آسیبی که به زیست انسان‌ها وارد می‌کند نگاه زیربنایی و جدی داشته و بتوانیم مسائل را حل و فصل کنیم.
او همچنین با اشاره به اختیارات و وظایف شوراهای شهر گفت: وظیفه شورای شهر قانون‌گذاری در حیطه محلی است، آن هم نه در همه موضوعات. در موضوع خودرو و آلودگی هوا کم‌ترین اقدامات توسط شورای شهر می‌تواند انجام گیرد یعنی اگر ۱۹ دستگاه وجود داشته باشد یک دستگاه شورا و شهرداری هستند. با این اوصاف اما شورا و تا حدی هم شهرداری اقدامات موثری انجام داده است.
عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: معتقدم کارنامه شورای شهر امروز در موضوع صیانت و حفاظت از باغات و فضای شهر تهران کاملا قابل تقدیر بوده است. امروز شورای شهر پنجم با لغو مصوبه برج باغ و تبدیل آن به خانه باغ، فعال کردن کمیسیون‌های ماده هفت در همه مناطق ۲۲گانه، جلوی نابودی باغات، تراکم‌فروشی بی حد و حصر و اصطلاحا هوافروشی را گرفته است.
صدراعظم نوری با اشاره به بازگشت بیش از ۳۰ باغ به تهران، گفت: باغاتی که خصوصی بوده و در حال از بین رفتن، از محل جرائم قطع اشجار تملک و تبدیل به باغی شاداب و سرزنده برای محلات بی‌بهره از فضای سبز کردیم. ما هم مخالف بارگذاری بیشتر هستیم زیرا این ساخت‌وسازها با توجه به شرایط توپوگرافی تهران، جلوی مسیر باد را گرفته‌اند اما ما در این دوره حتی یک مورد نیز پروانه بی‌اساس صادر نکردیم.
رییس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران اظهار کرد: وقتی مصوبه برج باغ را لغو کرده‌ایم، گفته شد ۶۲ پلاک، عوارض ساخت و ساز را به طور کامل پرداخت کرده و حقوق مکتسبه دارند، اعلام کردیم باید این پرونده‌ها در کمیته فنی باغات بررسی شود و اگر پلاکی ارزش اکولوژیک داشت، اجازه ساخت نخواهیم داد. اما مراجع قضایی اعلام کردند یا باید به این ۶۲ پرونده، اجازه ساخت ندهید و اگر دادید باید به ۳۰۰ یا ۴۰۰ پرونده دیگر نیز مجوز دهید! ما در این شرایط ایستادگی کردیم.
نوری تاکید کرد: اما طبیعتا همه کارها در اختیار ما نیست. اینکه تلاش کنیم ناوگان حمل و نقل عمومی و مترو را نوسازی کرده و توسعه دهیم که حتما در کاهش آلودگی هوا موثر است، درست است اما تمام اختیارات بر عهده ما نیست. اعتبارات و منابع ما محدود بوده و دولت، مجلس و دست‌اندرکاران باید به کمک شورا و شهرداری بیایند.
صدراعظم نوری با بیان اینکه دولت و همه مسوولان باید برای مقابله با آلودگی هوا مبارزه کنند، اظهار کرد: البته برای مبارزه کردن شجاعت لازم است و ایستادگی می‌خواهد. حتما هزینه‌های زیادی هم دارد اما باید تغییراتی اتفاق افتاده و جلوی عده‌ای گرفته شود، این تغییرات غیرممکن نیست، فقط باید همه با هم اراده کنیم تا بتوانیم زیست بهتری برای شهر و شهروندان ایجاد کنیم.
