افزایش قیمت ارز تابستانی خاص را پیش روی ایران قرار داد. پس لرزه های تابستان تا پایان مهر ماه نیز بازار ارز را تحت تاثیر قرار داد اما دومین ماه سال تغییرات بازار با تغییرات رخ داده در کاخ سفید در کار به ثمر نشستن اقدامات صورت گرفته در تهران به ثمر نشست.
مذاکرات با عراق برای آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در این کشور از یک سو و اعلام رسمی افزایش صادرات نفت در کنار بهبود روند صادرات غیرنفتی و بازگشت ارزهای صادراتی به ایران همگی سیگنال‌هایی بود که حکایت از ریزش تاریخی نرخ ارز داشت اما با این حال هر چند فاصله قیمتی دلار از سقف تاریخی در همین محدوده زمانی اخیر در ماه دوم پاییز به ۱۰ هزار تومان رسید و دلار برای روزهای اندکی کانال ۲۲ هزار تومان را نیز تجربه کرد اما در حال حاضر برگشت بازار با نوسان محدوده در کانال ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان ادامه دارد.سیگنال‌هایی از جنس بودجه
بازار ارز حالا با سیگنال‌های مهمی از محل بودجه در حال تدوین در سازمان برنامه و بودجه روبروست. بر اساس اعلام محمدباقر نوبخت، رییس این سازمان نرخ دلار در بودجه سال آینده ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفته شده است. این نرخ، نرخ تسعیر ارز در بودجه خوانده می‌شود. نرخ ارز بودجه، درواقع نرخی است که به واسطه آن، درآمدهای دلاری دولت به ریال تبدیل می‌شود. این نرخ که به آن نرخ تسعیر ارز نیز گفته می‌شود هر سال توسط دولت تعیین می‌شود. هر چند این نرخ افزایشی دو برابری را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد اما از آن رو برای بازار ارز خبری مثبت و مهم تلقی می‌شود که به نظر می‌رسد مسیر حرکت دولت در سال پیش رو مسیر یکسان سازی و کاهش نرخ‌های متعدد ارز در اقتصاد ایران است.
بر اساس این گزارش وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز اعلام کرده است که دولت آماده حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیصی برای واردات کالاها اساسی است. بسیاری از کارشناسان با استناد به فساد ناشی از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی معتقدند لازم است ارز مذکور حذف و حمایت از سفره با اقدامات خاص دیگری صورت گیرد.
با این حال هنوز سیگنال مشخصی از سوی مدیران سازمان برنامه و بودجه مبنی بر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ارائه نشده است و با اینکه رزم حسینی، وزیر صنعت، معدن و تجات می‌گوید: تفاوت ارز دولتی و آزاد فسادزاست و دولت نیز در شرایط کنونی آماده حذف ارز ۴۲۰۰ است، اما به نظر می رسد کشمکش بر سر ماندگاری این ارز ادامه داشته باشد.
این ارز در حال حاضر تنها برای «جو»، «ذرت»، «گندم»، «روغن خام»، «دارو»، «تجهیزات پزشکی» و «انواع دانه‌های روغنی (سویا)» است.
قیمت دلار در لوایح بودجه
در حالی محمدباقر نوبخت نرخ ارز در بودجه سال آینده را بین ۱۱ تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرده است که بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌های ۹۴ و ۹۵، این نرخ ثابت و حدود ۲ هزار و ۸۵۰ تومان بوده است. در این دوره زمانی نرخ میانگین ارز در بازار آزاد در سال ۹۴، حدود ۳ هزار و ۴۵۰ تومان و در سال ۹۵، حدود ۳ هزار و ۶۴۵ تومان بوده است. در سال ۹۶، نرخ دلار در بودجه، ۳۳۰۰ تومان تعیین شد. فاصله این قیمت با قیمت دلار در بازار آزاد چیزی در حدود ۷۰۰ تومان بود. در سال ۹۷ نیز بودجه با لحاظ شدن دلار ۳۵۰۰ تومانی بسته شد اما در رفتن لنگر نرخ ارز سبب شد نرخ دلار در بازار ازاد بیش از سه برابر این رقم باشد.
در سال گذشته نیز نرخ تسعیر ارز حدود ۵ هزار و ۵۴۰ تومان تصویب شد و در سال جاری نیز این نرخ حدود ۵ هزار و ۳۰۰ تومان بوده است. با توجه به سخنان نوبخت نرخ ارز دو برابر نرخ کنونی خواهد بود.
کاهش قیمت در راه است؟
این رشد دو برابری اما این نوید را می‌دهد که دولت قصد دارد در سال آینده تلاش خود را برای کاهش فاصله قیمت دلار در بازار آزاد و دلار دولتی به کار بنندد. با توجه به سیگنال‌های مثبت سیاسی از یک سو و همچنین تمایل علنی مقامات جدید امریکا برای بازگشت به برجام از سوی دیگر و همچنین کاهش فشار سیاسی وارده به بازار ارز و اقتصاد ایران می‌توان انتظار داشت بازار ارز روزهای آرامتری را در ماه‌های باقیمانده سال و سال اینده تجربه نماید چرا که پالس‌های مثبت نه تنها از ناحیه اقتصاد که از ناحیه سیاست نیز به بازار رسیده است.
