بر اساس یافته‌های پژوهش IHME که با همکاری دانشگاه واشنگتن انجام شده است، جمعیت جهان پس از ۴۴ سال به اوج می‌رسد و پس از زدن رکورد ۹.۷ میلیارد نفر در سال ۲۰۶۴، با شتابی خیره‌کننده راه سقوط پیش می‌گیرد. اگر آمار باروری در کشورهای مختلف به همین میزان امروز باشد، جهان در سال ۲۱۰۰ میزبان ۸.۸ میلیارد نفر خواهد بود که دست‌کم دو میلیارد نفر کمتر از برآوردهای پیشین سازمان ملل است.
در پایان قرن ۲۱ به ترتیب هند، نیجریه، چین (۷۳۰ میلیون نفر)، آمریکا و پاکستان پرجمعیت‌های کشورهای دنیا لقب می‌گیرند. تا ۲۱۰۰ میزان باروری در ۱۸۳ کشور از ۱۹۵ کشور دنیا به اندازه‌ای نخواهد بود که افزایش جمعیت را با نرخ امروزی در این کشورها تضمین کند. جمعیت ۲۳ کشور از جمله ژاپن، تایلند، ایتالیا و اسپانیا نصف می‌شود و چین و هند با از دست دادن نیروی کار جوان خود، دیگر نمی‌توانند ابرقدرت‌های اقتصادی باشند.
از دیگر یافته‌های این پژوهش می‌توان به دگرگونی شگفت در ترکیب جمعیتی و گروه‌های سنی اشاره کرد. تا پایان قرن حاضر آمار افراد بالای ۶۵ سال در سراسر جهان به رقم خیره‌کننده ۲.۳۷ میلیارد نفر می‌رسد که در مقایسه با جمعیت ۱.۷ میلیارد نفری زیر ۲۰ سال تکان‌دهنده است. این نتیجه کاهش نرخ باروری است که سال ۲۰۱۷ حدود ۲.۴ بود و سال ۲۱۰۰ حدود ۱.۶۶ خواهد بود. برای کم نشدن جمعیت نرخ باروری باید ۲.۱ باشد.
ایران در سال ۲۰۱۷ با بیش از ۸۰ میلیون جمعیت بیست و یکمین اقتصاد برتر دنیا بود؛ پایین‌تر از سوئیس و بالاتر از سوئد. در همان سال نیجریه در رتبه ۲۸ قرار داشت. ۱۰ سال دیگر ایران یک رده در این فهرست پایین می‌آید و روی پله ۲۲ می‌ایستد، در حالی که نیجریه با هفت پله صعود به رده ۲۱ می‌رسد. سال ۲۰۵۰ چین با گذر از آمریکا اقتصاد شماره یک دنیا می‌شود و ایران تا رده ۲۷ پایین می‌رود. سال ۲۱۰۰ آمریکا دوباره صدرنشین می‌شود و نیجریه به عنوان دومین کشور پرجمعیت دنیا اقتصاد شماره ۹ دنیا خواهد بود.
ایران در سال ۱۹۵۰ با داشتن نرخ باروری هفت یکی از آینده‌دارترین کشورهای دنیا از نظر رشد جمعیت و افزوده شدن جمعیت جوان بود. این رقم بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۸ از ۶.۵ به حدود سه رسید و در سال‌های اخیر به زیر دو سقوط کرد. پیش‌بینی می‌شود نرخ باروری در ایران تا پایان قرن بیست و یکم روی یک خط مستقیم پیش برود و بین ۱.۵ تا ۱.۷ در نوسان باشد؛ یکی تولد کمتر از دو فرزند به ازای هر مادر.
جمعیت ۱۶ تا ۱۷ میلیونی ایران در سال ۱۹۵۰ در سال ۱۹۹۴ از مرز ۶۰ میلیون نفر گذشت و ۲۰ سال بعد در آستانه رسیدن به ۸۰ میلیون نفر بود. یعنی تقریبا هر سال یک میلیون نفر به جمعیت ایران افزوده شد. این آمار در سال ۲۰۲۰ حدود ۸۵ میلیون نفر است و تا ۲۰۴۹ حدود ۹۵ میلیون نفر می‌شود. پس از آن کاهش جمعیت ایران شتاب می‌گیرد و در پایان قرن ۲۱ به حدود ۷۰ میلیون نفر می‌رسد؛ درست به اندازه جمعیت ۲۰۰۳.
نکته تکان‌دهنده‌تر دگرگونی ترکیب جمعیتی در ۸۰ سال آینده است. ایران که امروز از جوان‌ترین کشورهای دنیاست، ۵.۵ میلیون جمعیت ۲۰ تا ۲۴ سال دارد، هفت میلیون ۲۵ تا ۲۹، ۸.۵ میلیون ۳۰ تا ۳۴ سال، ۸.۵ میلیون ۳۵ تا ۳۹ سال و هفت میلیون ۴۰ تا ۴۴ سال. به بیان دیگر، ۳۶.۵ میلیون نفر از جمعیت ایران در گروه سنی ۲۰ تا ۴۴ سال هستند که می‌شود رقمی بیش از ۴۰ درصد جمعیت ۸۵ میلیون نفری.
هرم جمعیت سنی ایران تا سال ۲۱۰۰ تقریبا وارونه می‌شود و با کاهش جوانان، گروه‌های سنی میانسال و پیر به رده‌های بالا می‌رسند. در پایان قرن کمتر از ۱۷ میلیون ایرانی بین ۲۰ تا ۴۴ سال سن خواهند داشت که می‌تواند نشانه کاهش نیروی کار و خارج شدن ایران از اقتصادهای برتر دنیا هم باشد. در عوض حدود ۲۰ میلیون نفر در گروه سنی ۷۰ تا ۸۹ سال در ایران زندگی می‌کنند که سن پیری و بازنشستگی است.
منبع: همشری آنلاین
