شکوفه نعمتی/
قلم نیوز : رضامراد صحرایی در نخستین همایش بین المللی تعالی تعاملات خانواده و مدرسه، چالش‌ها، الگوها و راهبردها که با حضور انسیه خزعلی معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری برگزار شد، اظهار کرد: دو مدرسه یکی غیردولتی و دیگری دولتی که هر دو در یک خیابان هستند را در نظر بگیرید، در سرجمع باید گفت ساختمان مدارس دولتی به مراتب از مدارس غیردولتی بهتر است البته موارد استثنا هم وجود دارد.
وی با بیان اینکه طی دو سال اخیر ۶۰۰۰ مدرسه دولتی با الگوی معماری اسلامی و ایرانی تحویل مردم داده شده است، ادامه داد: ما بهترین معلمان را از طریق آزمون‌های سفت و سخت استخدامی به مدارس دولتی می‌فرستیم. بهترین‌ها را مدیر مدرسه دولتی می‌کنیم اما چگونه است که عملکرد مدرسه غیردولتی در مواردی بهتر از مدرسه دولتی است؟، طبق آنچه شواهد نشان می‌دهد باید گفت این امر به دو مورد بر می‌گردد؛ یکی اختیارات مدرسه و ایجاد یک نظام انگیزشی که درون مدارس غیردولتی ایجاد شده و دیگری مشارکت خانواده در مدرسه است. البته مورد دوم مهم تر است.
وزیر آموزش و پرورش با طرح این سوال که چگونه می‌توان یک نظام انگیزشی را در درون مدرسه برای معمان، مدیران و کادر مدرسه ایجاد کرد؟، تاکید کرد: اساسا اگر معلمی خوب و خیلی خوب بود، در عوامل انگیزه بیرونی نسبت به معلمی که خوب نیست چه شرایطی دارد؟. چرا نظام آموزشی به گونه‌ای پیش رفته که بین این دو تقریبا تفاوتی دیده نمی‌شود؟.
صحرایی با بیان اینکه از سال آینده نقش دانش آموزان در نظام ارزشیابی دیده می‌شود و دانش آموزان یکی از عوامل ارزشیابی معلمان خواهند بود، توضیح داد: استقرار ساز و کاری برای ارزیابی معمان توسط خانواده‌ها از ضروریات امروز است. ما هیچ چیزی در اسناد خود کم نداریم. امروز نباید دنبال اجرای سند تحول بنیادین در جداول بودجه بگردیم چراکه دلیل عدم اجرای سند تحول بنیادین، هماهنگ نشدن دستگاه‌های مجری سند است.
وی ادامه داد: امروز مدارس در نبردی با آموزه‌هایی نه تنها غیر دینی بلکه غیر انسانی هستند،. مدرسه قوی تضمین کننده ایران قوی است. هر پیشرفتی در هر ساحتی مگر با آموزش و پرورش قوی ممکن نیست. امروز ما ۳۰۰۰ معلم داریم که با ایل کوچ می‌کنند و جاهایی می‌روند که امواج رادیو و نور برق نرفته است. برای این معلم و فهم این مطلب که معلم بداند بدون خانواده نمی‌تواند ماموریت خود را تمام کند، باید اقداماتی انجام داد. از این رو نیاز به برخورد غیر سیاسی با پدیده‌های تعلیم و تربیت داریم.
وزیر آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه خانواده شریک راهبردی ما در تعلیم و تربیت است، به نقش انجمن اولیاء و مربیان در تعلیم و تربیت اشاره و تصریح کرد: من حدودا مهر ۱۳۷۰ معلم شدم. آن زمان انجمن اولیاء و مربیان به مراتب بهتر از حالا بود. چرا نقش خانواده در انجمن اولیاء و مربیان صرفا به یک مشارکت مالی و اداری فروکاهید؟. این اشکال از کجا شروع شد و چگونه اینطور شد؟.
وی خطاب به افراد حاضر در این همایش، ادامه داد: امروز من از شما آموختم و از مقالات شما خواندم که رابطه بین مشارکت و حضور اولیاء در مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثبات شده است. از مقالات شما آموختم که وضعیت تحصیلی دانش آموزانی که خانواده‌هایشان با مدرسه مشارکت بهتری دارند، بهتر است. از مقالات آموختم که بین آسیب اجتماعی و میزان مشارکت خانواده در مدرسه رابطه وجود دارد. اینکه موفقیت دانش آموزان من گره خورده است به میزان مشارکت اولیاء در مدرسه، مهم است. آن سدی که نمی‌گذارد خانواده این نقش واقعی خود را ایفا کند چه عواملی هستند؟.
صحرایی در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه بین سن پیشرفت در تمام شئون یک رابطه معنا دار وجود دارد و این موضوع اثبات شده است، توضیح داد: ما به موضوعات بنیادین پیشرفت از جمله سن، کمتر توجه کرده‌ایم. می‌گویند همانند یادگیری زبان که یک دوره بحرانی دارد، پیشرفت ها و شاخصه‌های پیشرفت انسانی هم به سن گره خورده است. فرد باید در سن پایین شاخصه‌های انسانی را درون خود نهادینه کند چراکه در سن بالاتر یادگیری و نه فراگیری اتفاق می‌افتد. این در حالی است که فراگیری پایداری دارد.
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه امروز در حوزه مدیریت نیز رابطه‌ای بین سن و بودجه مطرح است و هرچقدر بودجه بیشتری در سن پایین تر هزینه شود، توسعه یافتگی بیشتری پدیدار می‌شود، افزود: نمودار سن و هزینه در کشورهای پیشرفته نشان می‌دهد که ۸۰ درصد هزینه‌ها در زمان اول زندگی افراد تخصیص داده و ۲۰ درصد هزینه‌ها در بعد از دوره دبیرستان و دانشگاه‌ها هزینه می‌شود. هرچه سن بالاتر می‌رود در میزان هزینه‌هایی که دولت در کشورهای توسعه یافته اختصاص می‌دهد، کمتر می‌شود.
وی ادامه داد: وقتی سهم آموزش را از بودجه کشور می‌بینیم، متوجه می‌شویم کشور ما نسبت به کشورهای پیشرفته سهم خوبی به آموزش می‌دهد اما وقتی تصمیمات گرفته شده در داخل آن را می‌بینیم، متوجه می‌شویم فرق ما با آنها این است که آنها پول را در سن پایین هزینه کرده‌اند؛ یعنی به جای اینکه نگذاریم آسیبی ایجاد شود و هزینه کردها در مدرسه انجام شود، پول را برای آسیب ایجاد شده خرج می‌کنیم.
صحرایی با ذکر این سوال که ما برای هزار روز اول زندگی افراد چه کار می‌کنیم؟، عنوان کرد: تقریبا هیچ کاری نمی‌کنیم. یکی از سه تحول بنیادین در تعلیم و تربیت، تاسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک است. کودکستان ها امروز به نظام رسمی آموزش و پرورش کشور پیوسته‌اند و الگوی حکمرانی مردم پایه برایشان طراحی می‌شود. نخستین بار است که در تاریخ کشور آیین نامه تربیت اوان کودکی که در گفتگوی تخصصی ما و همکاران به آیین نامه «تاک» یا «پاک» معروف شده، در دستور کار هیات دولت قرار گرفته است و این افتخار دولت است. نکته مهم این است که ما هرچه در سن پایین تر برنامه ریزی کنیم در سن بالاتر آسوده تر هستیم.
وزیر آموزش و پرورش به دوگانه برنامه آموزشی و برنامه درسی اشاره کرد و ادامه داد: خانواده جزوی از هر دو اینهاست. به ویژه در برنامه آموزشی باید به نقش خانواده توجه کرد. باورم این است که خانواده و آن ساز و کاری که حرف خانواده‌ها را منتقل می‌کند باید در برنامه درسی ملی نقش آفرینی کند.
وی با اشاره به دوگانه فمیلیزم familism (خانواده گرایی) و فمینیزم (جنبش دستیابی به برابری جنسیتی) گفت: امروز جمهوری اسلامی با افتخار مفهوم خانواده را در دست گرفته. جمهوری اسلامی، خانواده را به عنوان مفهوم متعالی انسانی و نه صرفا مذهبی را در مقابل مفهوم دیگری که به فروپاشی خانواده اعتقاد دارد قرار داده است. رییس جمهوری در عالی‌ترین مجمع جهانی یعنی مجمع عمومی سازمان ملل از خانواده و بازگشت به خانواده صحبت کرد. چه چیزی در پس این موضوع مهم وجود دارد؟. این موضوع اصلا ساده نیست. نماینده دو تفکر در جامعه و دنیا یعنی فمینیزم و فمیلیزم شده است. فمینیزم امروز دیگر آن فمینیزمی نیست که مدافع حقوق زنان در دوره انقلاب صنعتی بود و امروز نقطه اصلی آن فروپاشی خانواده شده است.
صحرایی ادامه داد: خانواده در مفهوم واقعی عبارت از پدر، مادر، اولاد و فرزندان است. وقتی رئیس جمهوری در سازمان ملل متحد این حرف را می‌زند حتما باید متوجه شد اتفاقی در حال وقوع در دنیا است که باید پرچم خانواده را بر افراشت.
