سخن به ایجاز راندن و معانی در کلام سُفتن در دنیای قدیم خاص حکمای یونان بود که دور آنان دیری نپایید تا آنکه پس از دو قرن انتظار فارسی از فهلوی زاده شد.
- هزار و
دوصد سال سلطنت زبان فارسی حکما و فلاسفه ای را ارزانی داشت که در بستر
نظمی آهنگین و قالبی محدود، با کلمات بداهت کرده و تراوشات ذهن خود را
ایجازگونه با جهان ایرانی به اشتراک نهادند؛ خیام یا حافظ، سعدی یا صائب،
طاهر همدانی یا فائز دشستانی هر یک خداوندگارانی در این زمینه بودند.
- این بداهه گویی ها در فرهنگ ایرانی با بداهه نوازی هنرمندان چیره دست چونان آمیخت که قدرتی تاثیرگذاری فراوانی را تجلی بخشید.
- هوگوی فرانسوی یا پوشکین روس با سعدی آشنا شدند، گوته آلمانی از حافظ
وام گرفت، فیتز جرالد آمریکایی مبهوت خیام شد و مضمون اندیشی و بکرگویی
صائب با ظرافت بیان معانی و مجاز بعید جان دان انگلیسی درهم آمیخت.
- رابطه ایجاز در کلام آهنگین و بداهت در مقام اندیشه به سرعت از میان دو شاخه از موسیقیایی شرقی و غربی سر به درآورد.
- در سالهای اخیر توئیتر رسانه ای شده بود برای نشان دادن تراوشات ذهنی
نخبگان و نظریه پردازان که بداهه وار در چند کلمه محدود توفانی در فکر و
اندیشه مخاطب رقم می زنند.
- در دنیای سیاست، ابزار رسانه قدرت
تاثیرگذاری بر اندیشه را تنها با استخدام مهارت در بدیهه گویی کلمات و
عباراتی دارد که ایجاز سخن را نمایندگی کنند.
- در ایران سالیان اخیر، جواد ظریف نشان داد در عرصه جهانی قدرت مهار کلمات و ایجاز سخن را بلاواسطه زبانی دارد.
- بدیهه گویی های توئیتری، او را به همآوردی سخت در مواجهه با توفان های
توئیتری ترامپ مبدل ساخت که زبان دفاع از کیان ملت و کشورش بود.
-
استاد داریوش صفوت معتقد است بداهه پردازی همزمانی اجرا و خلاقیت
موسیقیایی است که در شرق با موسیقی مقامی و در غرب با موسیقی جاز خودنمایی
می کند.
- موسیقی در آمریکا با جاز شناخته شد، بداهه نوازی
برگرفته از آواهای محزون بردگان سیاه که یکی از سازهای اصلی آن " گیتار" ،
یک ساز شرقی با خاستگاه هندوایرانی بود.
- امروز در آمریکا،
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه جدید بیش از آنکه به هنر دیپلماسی آوازه پیدا
کند با صنعت بداهه نوازی در عرصه موسیقی جاز با ابزار گیتار و تحت نام هنری
ABlinken نام گرفته بود.
- روانشناسان گیتاریست ها را انسانهای
خلاقی می شناسند که توانایی هماهنگی و همگام سازی مغز خود با دیگری برای
درک موضوعات را به طور غریزی و بدون نیاز به استدلال آگاهانه دارند.
پرسش
آیا در روزهای باقیمانده ظریف و بلینکن نماینده بداهه پردازانی
خواهند شد که با توانایی ذاتی خود بتوانند پنجره ای به دیپلماسی را با
کلمات بگشایند؟
