شاید جالب است بدانید این اعتیاد می‌تواند به قدری برای افراد جدی شود که حتی اگر در شرایط مالی نامطلوبی هستند خود را در حال خرید اقساطی یا روش‌های مشابه برای پرداخت چیزهایی ببینند که حتی به آنها نیازی ندارند.
خریدهایی که هرگز به آنها نیازی نخواهید داشت
ملیسا گولبین، مدیر ارتباطات است که در قرنطینه فعلی مجبور است از خانه خود در شمال ولز دورکاری کند. اما شغلش تنها فعالیتی نیست که او از خانه انجام می‌دهد؛ خرید اینترنتی اعتیاد اصلی این روزهای ملیسا است. یک دستگاه بافندگی، الگوی خیاطی، یک بازی فکری آلمانی و یک اسکیت بورد این روزها در راه خانه او هستند.
او می‌گوید: در این مدت من برای خودم انبوهی از وسایل هنری و نی ساکسیفون خریدم چون فکر می‌کردم می‌توانم از این زمانی که دارم برای تبدیل شدن به هنرمندی که همیشه می‌خواستم باشم، استفاده کنم اما واقعیت این است که من در واقع زمان خالی بیشتری نسبت به قبل ندارم و همچنان هم از خانه کار می‌کنم و آموزش می‌بینم و زمانی برای توجه به وضعیت روانی خودم نداشته ام. برای همین دستگاه بافندگی را سفارش دادم.
جالب است بدانید که دستگاه بافندگی همیشه در بیشتر فرهنگ‌ها به عنوان نوعی مراقبه مورد استفاده قرار گرفته است. چرا که فرد در طی کار کردن با این دستگاه از خودش فارغ شده و فقط در حال تکرار، تنفس و حضور در زمان حال است.
خرید احساسی چیست؟
هر از چندگاهی ممکن است ما با خودمان رفتار کنیم که اشکالی ندارد اگر کمی خرید درمانی به خودمان جایزه بدهیم. این موضوع حتی می‌تواند برای ما مفید باشد و انرژی ما را به طور کوتاه مدت بالا بیاورد. اما نکته دقیقا همین فایده کوتاه مدت این کار است. به همین دلیل است که تفاوت بین خرید سالم و اعتیاد به خرید به نحوه استفاده از آن و تأثیر آن بر سلامت روحی و روانی ما برمی‌گردد.
خرید وقتی خطرناک می‌شود که ما از آن به عنوان مکانیزم کنار آمدن برای تنظیم احساسات خود استفاده می‌کنیم که به آن خرید احساسی می‌گویند. برخی از افراد برای پوشاندن احساسات دشوار خود مانند استرس، بی حوصلگی، اضطراب و اعتماد به نفس پایین خرید می‌کنند. اما خرید هرگز نمی‌تواند کمک کند که در دراز مدت از این احساسات منفی در امان باشیم. در عوض، این دسته از خریدها با ایجاد احساس گناه در فرد به او حس بدتری می‌دهند.
زمانی که باید نگران خریدهای آنلاین خود شوید
متخصصان معتقد اند که خرید یک روش معمول برای کنار آمدن مردم با اضطراب است و وضعیت پاندمی فعلی این اضطراب را تشدید کرده است چرا که مردم نیازمند نظم در زندگی اند، اما این روزها نظم از زندگی ما خارج شده و هیچ کس نمی‌داند در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و این برای مردم ناراحت کننده است.
متخصصان باور دارند که خرید، لذتی کوتاه مدت و راه در رو موقتی از این شرایط است که می‌تواند عواقب مالی به همراه داشته باشد و در شرایط فعلی که پاندمی باعث از هم پاشیدن بسیاری از کسب و کارها و ایجاد وضعیت اقتصادی ناپایداری شده، باید بیشتر مراقب این موضوع بود چرا که وضعیت ممکن است طولانی‌تر و اشتغال‌زایی کمتر شود. برای همین باید به یاد داشت که در عین زندگی در لحظه و لذت بردن، باید به جلو نگاه کرده و از خودمان محافظت کنیم.
اگر این علائم را دارید احتمالا شما هم به خرید اعتیاد دارید
وقتی که نباید، پول خرج می‌کنید: به طور مداوم بیش از بودجه خود هزینه می‌کنید و نمی‌توانید جلوی خودتان را بگیرید. وقتی نگرانی‌های مالی اوج می‌گیرند، ممکن است به خودمان بیاییم و ببینیم دقیقا در حال انجام خلاف کاری که باید انجام می‌دادیم هستیم و از خرید به عنوان سلاحی برای پرت کردن حواس خود استفاده کرده ایم.
پس از آن احساس گناه می کنید: خریدهای عاطفی تمایل به دنبال یک چرخه معیوب احساس ضعف و ناراحتی است. در واقع شما برای فرار از احساسات خود و لذت لحظه‌ای پول خرج می‌کنید و بعد از آن حس گناه طولانی مدتی دارید.
دائم فکر خرید دارید: افکار وسواسی درباره آنچه که در آینده می‌خواهید بخرید، موضوعی است که نشان می‌دهد این عادت خرید کردن در آینده برایتان دردسر خواهد شد.
تاثیر در روابط: همسر، دوستان یا اعضای خانواده شما از عادت‌های خرید کردن شما ابراز نگرانی کرده اند.
بدهکاری دارید: به دیگران بدهی دارید اما هنوز نمی‌توانید جلوی خرید کردن خود را بگیرید.
چرا نمی‌توانیم جلوی خودمان را بگیریم؟
هنگامی که احساس کمبود یا اضطراب می‌کنید، خرید آنلاین مکانیزم کنار آمدن شما با این احساسات است و این خرید اجباری ریشه در سیستم لذت-پاداش مغز دارد.
خرید کردن دقیقا همانطور که کوکایین و مواد افیونی و نیکوتین در بدن عمل می‌کنند، دوپامین ترشح می‌کند و به همین دلیل می‌تواند برای برخی به طور جدی اعتیادآور باشد.
تحقیقات دانشگاه استنفورد نشان داده است که وقتی تصاویر چیزهایی را می‌خواهیم بخریم، می‌بینیم منطقه‌ای از مغز ما که با ترشح دوپامین مرتبط است، فعال می‌شود. دوپامین نقش اساسی در هدایت رفتار ما به سمت اهداف لذت بخش دارد و زمانی که اتفاق مهیجی را تجربه می‌کنیم در بدن ترشح می‌شود و با گذشت زمان، این ترشح دوپامین در اثر خرید می‌تواند اعتیاد آور شود.
چطور خرید آنلاین را مدیریت کنیم؟
با وجود اینکه این روزها آنلاین خرید کردن کار بسیار راحتی است، گاهی اوقات ممکن است احساس کنید که مارپیچ بی انتهای انتخاب و بازاریابی گیر افتاده اید. سعی کنید تمرکز خودتان را حفظ کرده و نگذارید ذهنتان بیش از حد شلوغ شود.
بودجه خرید اینترنتی را محدود کنید: اگر می‌خواهید خرید آنلاین خود را مهار کنید یا حداقل هوشمندی بیشتری به خرج بدهید، تعیین سقف بودجه اولین راهکار متخصصان به شماست. شما باید بدانید که بودجه شما چقدر است، تفاوت نیاز و صرفا میل به خرید را بشناسید و ببینید که چه پول اضافی دارید و در واقع چقدر از درامد اضافی خود را می‌توانید هزینه کنید. همچنین حواستان به خرید اقساطی، نسیه خرید کردن و سایر روش‌های این چنینی باشد.
عوامل محرک خود را بشناسید و از قبل برنامه ریزی کنید: اگر قبلا برای شما پیش آمده که بیش از حد خرید کنید، بنشینید و انگیزه‌های خود را بررسی کنید و به عواملی که شما را تحریک کرد که بیش از اندازه خرید کنید، دقت داشته باشید و واکنش‌های خود را به یاد بیاورید. چه احساساتی شما را به سمت خرید سوق می‌دهد؟ آیا پس از صحبت با یکی از اعضای خاص خانواده خرید می‌کنید؟ آیا بعد از مشاجره با همسرتان است؟ وقتی احساس تنهایی می‌کنید؟ درک عوامل محرک خود به شما کمک می‌کند تا بفهمید با خرید کردن در حال پوشاندن و سرکوب چه احساساتی هستید؟
ممکن است فکر کرده باشید که علت‌های مختلفی روز بدی داشته اید و مستحق دادن جایزه خرید آنلاین به خودتان هستید؛ نتیجه این اتفاق از دست دادن پولی است که به آن نیاز دارید! واقعیت این است که محرک‌های شما برای این کار در آینده تغییر نخواهند کرد و این شما هستید که باید درباره نحوه اداره کردن آنها فکر کنید و با یافتن راه‌های جایگزین برای لذت بردن از خود برنامه ریزی کنید.
به ابعاد دیگر زندگی رسیدگی کنید: اگر در یک موقعیت استرس زا هستید، کارهای لذت بخش انجام دهید اما چیزی را امتحان کنید که برای شما معنی دار باشد مانند پیاده روی، تماشای برنامه تلویزیونی مورد علاقه خود، یا به عبارتی کارهایی که بتوان آنها را کنترل کرد.
آنلاین شاپ‌ها را از جلوی چشم خود بردارید: برنامه‌های خرید را از تلفن خود حذف کرده و اشتراک ایمیل‌های آنها را لغو کنید؛ اگر متوجه شدید که برنامه‌های خاصی شما را به خرید وسوسه می‌کند، مانند صفحات آنلاین شاپی که در فضای مجازی دنبال می‌کنید، آنها را از جلوی چشم خود بردارید.
لیست موافق مخالف بنویسید: قبل از خرید چیزی، جوانب مثبت و منفی را بسنجید. دلایل موافق و مخالف خود را برای این خرید یادداشت کنید و آنها را مورد بررسی قرار دهید تا بدانید که به دلایل درستی هزینه می‌کنید.
چالش‌های یک ماهه بگذارید: برای خود چالش بگذارید که مثلا به مدت یک ماه هیچ چیز نخرید. چالش‌های ماهانه راهی عالی برای شروع عادت‌های سالم است.
