او با این حال تاکید کرده که با هر گونه تخلفی در ثبت رجیستری به «لغو آن، برخورد با خاطیان و عدم برگشت وجه واریزی» منتهی خواهد شد. بطوری‌که بنابرآمار معاون فنی گمرک، طی روزهای گذشته، ۳۴۰۰ مورد رجیستری حذف شده است. اما نکته قابل تامل، ماجرای ورود گوشی «آیفون ۱۱ و ۱۲» با حجم بالاست،که زیر ذره بین گمرک قرار گرفته است. در همین حال، یک مقام مسوول از انجمن واردکنندگان موبایل در گفت‌وگو با «تعادل» به ارایه توضیحاتی در زمینه اختلاف به وجود آمده پرداخته است.
۱۲مهر ماه امسال بود که رجیستر تلفن همرا مسافر فقط به صورت حضوری و در مبادی ورودی کشور امکان پذیر شد. این طرح بر اساس تصمیم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در مصوبه ۲۷ مردادماه و در راستای جلوگیری از سوءاستفاده از اطلاعات مسافرین ورودی برای رجیستری گوشی تلفن همراه تصویب شده است. طبق این طرح اظهار و ثبت تلفن همراه مسافرین، صرفا در محل مبادی ورودی کشور و پس از احراز هویت دقیق و تشخیص غیرتجاری بودن و طی تشریفات گمرکی در لحظه ورود به کشور انجام می‌شود .
اما اجرای این طرح به دلیل ایجاد صف‌های طولانی و معطلی فراوان موجب اعتراضات زیادی از سوی مسافران شد. همچنین با توجه به ازدحام جمعیت به وجود آمده گمرک نیز دچار مشکلاتی شده بود. مجموعه این عوامل، شرایط کرونایی موجود و عدم امکان رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی عاملی برای تشدید شیوع بیماری کووید ۱۹ شده بود. با توجه به شرایط پیش آمده مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی گمرک ایران در تاریخ ۱۸ آذرماه امسال در نامه‌ای به ستاد مبارزه با قاچاق کالا ضمن ارایه گزارشی از شرایط موجود درخواست کرد که جهت جلوگیری از شیوع بیماری کووید ۱۹ و همچنین در راستای برطرف کردن مشکلات به وجود آمده، افزایش رضایت مسافران و نظام مند کردن فرایند رجیستری، اجرای طرح رجیستری گوشی موبایل، به صورت غیرحضوری صورت گیرد.
اما پس از گذشت مدت کوتاهی از ابلاغ و اجرا شدن طرح جدید رجیستری تلفن همراه به صورت غیر حضوری انجمن واردکنندگان موبایل مدعی است که اجرای بخشنامه جدید امکان قاچاق موبایل را افزایش داده است. بنابه اظهارات، امیر اسحاقی، دبیر انجمن واردکندگان موبایل خلأهای قانونی در شیوه جدید رجیستر موبایل مسافری، راه قاچاقچیان را هموار کرده و خرید و فروش پاسپورت به قدری زیاد شده که قیمت آن از ۵میلیون به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و در نهایت طبق آخرین اطلاعات موجود به ۲۰۰ هزار تومان رسیده است.
البته این اظهارات واکنش معاون فنی گمرک را درپی داشت، او ادعای مطرح شده درباره هموار شدن راه قاچاق موبایل با شیوه نامه رجیستری غیرحضوری را قویا تکذیب کردو در اظهاراتی عنوان کرد که به هیچ عنوان این موضوع سندیت ندارد و پیش از اینکه بخشنامه ابلاغ شود کلیه فرایند رجیستری غیرحضوری موبایل به صورت غیر رسمی به اطلاع انجمن واردکنندگان موبایل رسید و حتی از آن استقبال کردند.البته مهرداد ارونقی، دلیل انتقاد این انجمن را به این موضوع ربط داد که مقادیر زیادی گوشی موبایل اکنون در گمرک مانده و واردکنندگان تجاری ماه‌ها در انتظار تخصیص و تامین ارز هستند، مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی نیز در راستای ترخیص این کالا از محل «ارز متقاضی» کمکی به واردکنندگان تجاری این کالا نکرد؛ بنابراین این تسهیل در ورود گوشی، این تصور را برای واردکنندگان ایجاد کرده که راه برای ورود غیرقانونی گوشی‌های موبایل از این طریق فراهم شده؛ در صورتی که این‌طور نیست. او تاکید کرد که هیچ فرایند جدیدی در رجیستری ایجاد نشده و کنترل‌های قبلی نیز حذف نشده است.
ارونقی با بیان اینکه فرش قرمزی برای قاچاقچیان موبایل پهن نشده واینکه انجمن واردکنندگان مدعی شده که سامانه « EPL » به هیچ عنوان ورود مسافر و اطلاعات گوشی مسافر را چک نمی‌کند، در حالی که این‌گونه نیست و از اول دیماه ۹۹ به بعد تمامی اطلاعات توسط دستگاه بارکد خوان در گمرک وارد سیستم شده و افرادی صرفا می‌توانند نسبت به رجیستر کردن گوشی‌های خود در داخل کشور اقدام کنند که این اطلاعات قبلا در هنگام ورود مسافر، وارد سیستم شده باشد . بنابرآماری که ارونقی به «ایسنا» ارایه کرده، پس از شروع رجیستری (از اول دیماه)، برخی افراد سودجو از این فضا سوءاستفاده کرده و تعداد زیادی گوشی تلفن همراه را با یک گذرنامه رجیستر کرده‌اند که طی بررسی‌های انجام شده، رجیستری بیش از ۳۴۰۰ گوشی بلافاصله لغو و طی پیامی به افراد خاطی اعلام شد. براساس توضیحات ارونقی، در ابتدای هربار ورود به سامانه «پیام هشدار» لازم به متقاضی داده شده و صرفا در صورت پذیرش موضوع توسط متقاضی، امکان ورود به سامانه رجیستری وجود دارد و در صورتی که با یک گذرنامه، بیش از یک گوشی رجیستر شود، وجه واریزی بابت حقوق ورودی گوشی برگشت داده نمی‌شود؛ در عین حال با متخلفان برخورد و به مراجع مختلف نظارتی معرفی می‌شوند.
البته ارونقی از ماجرای ورود گوشی همراه مسافر توسط اتباع کشورهای همسایه نیز پرده برداشته و عنوان کرده که در مرزهای غربی و شرقی کشور، گمرکات اجرایی با جریانی مواجه هستند که افرادی در کشور در یک روز خارج شده و بعد از چند ساعت برمی‌گردند و هر یک از آنها گوشی‌های مدل بالا مانند آیفون ۱۲ را همراه دارند و انتظار دارند که گمرک با توجه به اینکه هر شخصی می‌توانداز این تسهیلات استفاده کند نسبت به انجام رجیستری این گوشی‌ها اقدام کند. به گفته ارونقی، عملا آنچه گمرک حس می‌کند این است که افراد سودجویی پشت پرده درصدد هدایت این‌گونه افراد هستند که البته این موضوع به ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز منعکس شده و در این خصوص تدابیر لازم اتخاذ خواهد شد و ممکن است در مورد رجیستری کردن گوشی تلفن همراه اتباع به خصوص اتباع کشورهای همسایه افغانستان، ترکیه، عراق، تدابیر جدید و سخت گیرانه‌ای اتخاذ شود.همچنین بنابه اظهارات او، در پروازهای استانبول به تهران، بیش از ۶۰ درصد مسافران ورودی دارای یک نوع گوشی با برند آیفون مدل‌های ۱۱ و ۱۲ و سریال‌های مشابه هستند، در حالی که با توجه به قیمت گوشی تلفن همراه در کشور ترکیه، این موضوع عملا مقرون به صرفه نیست که این هم شائبه سوءاستفاده‌هایی را مطرح کرده است. ارونقی همچنین گفته است که گوشی‌های پستی به ایران رصد می‌شوند و تکلیف آن به زودی تعیین می‌شود.
درهمین حال، یک مقام مسوول در انجمن واردکنندگان موبایل در گفت‌وگو با «تعادل» به ارایه توضیحاتی در این زمینه پرداخته است. او گفت: بررسی‌های انجام شده از سوی انجمن واردکنندگان تلفن همراه نشان می‌دهد که از این طرح در روزهای اولیه اجرایی شدن آن سوءاستفاده شد. شرکت‌های وارد‌کننده قانونی نیز پس از اینکه این سوءاستفاده رخ داد، کسب و کار خود را در معرض خطر دیدند. بنابه توضیحات او، زمانی که یک نفر با یک گذرنامه چندین موبایل را رجیستر می‌کند به این معناست که در حال رجیستر کردن تلفن همراه قاچاق است.
انجمن نیز با توجه به اینکه این شرکت‌ها بعد از ۱۰۰ روز توانسته بودند، در صف تخصیص ارز قرار بگیرند، نگرانی خود را به گمرک، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سایر دستگاه‌های دولتی مرتبط با این موضوع ابراز کرد. به گفته این مقام مسوول در انجمن واردکنندگان موبایل، انجمن با بخش درخواست رجیستری غیرحضوری و متصل کردن درخواست‌کننده به EPL که به صورت آنلاین باید انجام شود موافق است، اما حرف دبیر انجمن واردکنندگان تلفن همراه این بوده که آنلاین شدن در ساعات اولیه، سوءاستفاده برخی افراد را فراهم کره است. به گفته او، به‌طور کلی چند سامانه وجود دارد که به یکدیگر متصل می‌شوند و امکان رجیستری را فراهم می‌کنند، این سامانه‌ها با اتصال به یکدیگر احراز می‌کنند که آیا فرد رجیستر‌کننده همان مسافری است که در گمرک تلفن همراه خود را اظهار کرده یا خیر. در طرح اصلاح شده دولت به افرادی که از ۱۲ تیرماه تا یکم دیماه وارد شده بودند و از قانون اظهار گمرکی گوشی‌ها مسافری بی‌اطلاع بودند فرصتی داده شد، تا تلفن‌های همراه خود را رجیستر کنند، اما برخی از این فرصت استفاده سوء کردند که انجمن واردکنندگان تلفن همراه این نکته را گوشزد کرده و انجمن با کلیت طرح مشکلی ندارد.
او همچنین در رابطه با آمار میزان قاچاق موبایل در این مدت نیز گفت: به صورت دقیق، در فاصله یک روز و نیم این اتفاق رخ داد و به سرعت از آن جلوگیری شد. گمرک به سادگی از طریق سامانه همتا می‌تواند آمار مربوط به تعداد گوشی‌های رجیستر شده در این مدت را ارایه کند. طبق آمار انجمن واردکنندگان تلفن همراه با اجرای این طرح از ۱۲ مهرماه شاهد کاهش ۱۰ برابری سوءاستفاده از رجیستری تلفن همراه مسافری از اول سال بودیم؛ بطوری‌که از اوایل سال ۹۹ حدود ۴۸ هزار گوشی مسافری رجیستر شده بودکه این رقم در پایان آبان‌ماه به ۴ هزار تلفن همراه رسیده بود و این اتفاق بزرگی بود.
این مقام مسوول در انجمن واردات موبایل، ادامه داد: اما آماری که انجمن با استناد به آن نگرانی خود را به گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ابراز کرد، براساس گزارشات بازار و بازرگانان بود. چراکه طبق پیغام بازرگان در گروه‌های موجود در فضای مجازی اعلام کرده‌اند که ما به تعداد نامحدود تلفن همراه رجیستر می‌کنیم. پس از پیگیری و بررسی متوجه شدیم که تعدادی از افراد پاسپورت را که تا شب قبل با ۵ میلیون تومان خرید و فروش می‌شد به ۲۰۰ هزار تومان رسانده‌اند. او درپایان عنوان کرد: حال اینکه مشکل به صورت کامل برطرف شده یا نه مشخص نیست و گمرک باید در این خصوص اظهارنظر کند. اما طبق گفته معاون فنی گمرک با متخلفین برخوردهایی صورت گرفته است.
منبع: تعادل
