آرای جو بایدن تقریبا کار را تمام کرده است. در ایالت های مهمی که بحث اصلی بر سر آنها بود، کاندیدای دموکرات ها توانسته از ترامپ جلو بزند. اوضاع کلی رای گیری را چطور می بینید؟
قاعدتا باید کار را تمام شده فرض کرد. در پنسیلوانیا که بایدن حالا از ترامپ جلو زده است، آرای باقی مانده عمدتا برای کاندیدای دموکرات خواهد بود. چرا که این آرا پستی یا زودهنگام است و رویه دموکرات ها و توصیه بایدن این بوده که حامیان او به دلیل بیماری کرونا ترجیحا به صورت پستی و زودهنگام رای دهند. برعکس، در طول چند ماه گذشته، جمهوری خواهان از طرفداراهایشان خواسته بودند تا حضوری و در روز انتخابات رای بدهند. لذا، اکثر آراء ترامپ که در روز رای گیری داده شد، سریعا توسط ماشین خوانده و اعلام شد. حال آنکه آراء پستی باید با دست باز و دسته بندی و چک می شد و به این دلیل خواندن و اعلام آنها طول می کشید. خاصه آنکه مطابق قوانین برخی ایالات مثل پنسیلوانیا شمارش آراء پستی باید بعد از روز رای گیری انجام می شد. لذا، اعلام نتیجه آرای پستی که اکثرا به نفع بایدن است با تاخیر انجام شده. مثلا بخشی از آخرین آراء در پنسیلوانیا در عصر جمعه به وقت تهران که اعلام شده تا 87 درصد به سود بایدن بوده، در بقیه ایالات هم که هنوز نتایج اعلام نشده تقریبا شاهد وضع مشابهی هستیم.
کام ترامپ شیرین نشد؛ تاس بایدن روی جفت شش نشست
ترامپ ادعای تقلب را مطرح کرده و دو تن از نمایندگان جمهوری خواه حتی گفته اند که کمک مالی خواهند کرد تا او بتواند شکایت کند. آیا این شکایت ممکن است راه به جایی ببرد؟
خیلی بعید است که شکایت تیم ترامپ به جایی برسد. او فقط خیلی کلی ادعا کرده که تقلب انجام گرفته اما سندی ارائه نکرده، حتی جزئیاتی از کم و کیف تقلب را هم نداده. فقط می گوید در چند ایالت شمارش آرا را متوقف کنید و در برخی ایالات های دیگر به شمارش ادامه دهید. هیچ بحث خاصی مطرح نشده که بگوید چرا و در کجا و چطور تقلب صورت گرفته است. لذا، با توجه به این موضوع بعید است که جمهوری خواهان هم پشت سر این ادعا بایستند، کما اینکه تا کنون حمایتی از ناحیه جمهوریخواهان کنگره از این ادعای ترامپ ندیده ام. با توجه به روندی که طی می شود و مشخص می شود که آرا به کدام سمت می رود، جایی برای ادعای تقلب وجود ندارد و جمهوری خواهان اصلی و سردمداران این حزب هم می دانند که با توجه به شفافیت کامل و حضور وکلای دو حزب در همه حوزه های رای گیری و نیز حضور خبرنگاران بعید است تقلب گسترده ای اتفاق افتاده باشد. البته افراد منفرد و خاصی که با تیم ترامپ نزدیکند طبیعتا ممکن است حمایت مالی کنند.
برخی هم موضوع دیوان عالی را مطرح می کنند که ترامپ با اتکا بر اکثریت جمهوری خواه این ارگان، ممکن است بخواهد از این مسیر تقلب را پیگیری کند...
از آنجا که انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا ایالتی است و بر اساس قوانین ایالتی برگزار می شود، شکایت باید بدوا در سطح ایالت مربوطه مطرح شود. بعد با توجه به رای دادگاه و در در برخی شرایط خاص ممکن است امکان رجوع به دیوان عالی را هم داشته باشد.
رفتار رسانه ها را چطور ارزیابی می کنید؟ اغلب آنها موافق پیروزی بایدن بوده اند. حتی برخی سخنرانی ترامپ را قطع کرده بودند.
اکثریت بزرگ رسانه های آمریکایی علیه ترامپ بوده اند و از ابتدا هم همینطور بوده. فقط در بین شبکه های تلویزیونی سراسری آمریکا می توان فاکس نیوز را متمایل به ترامپ دانست وگرنه بقیه علیه او عمل کرده اند. ترامپ هم همیشه و در جهت تخریب آنها از این رسانه ها به عنوان فیک نیوز نام برده و همیشه می گفته که تکیه اش به شبکه های اجتماعی است. ظرف روزهای اخیر حرف های ترامپ در مورد تقلب، با برخورد بسیار منفی این رسانه ها مواجه شد تا آنجا که برخی از آنها حتی سخنان او را قطع کردند. حتی توئیتر هم در بسیار موارد برچسب "گمراه کننده" بر روی توئیت های ترامپ قرار داده است.
برخی نگران عکس العمل طرفداران ترامپ پس از اعلام پیروزی بایدن هستند. ظرفیت چنین چیزی تا چه اندازه در جامعه آمریکا وجود دارد؟
بعید است که طرفداران ترامپ بتوانند کاری جدی و خطرناک انجام دهند. حفظ امنیت و ثبات در جامعه برای همه از جمله حزب جمهوریخواه موضوع بسیار مهمی است. البته گروه ها و باندهایی مثل "پسران مغرور" Proud Boys و بعضی گروه های نژاد پرست در دوره ترامپ تشویق شدند و تشکل هایی ایجاد کردند و دست به فعالیت هایی زده اند. اما نیروی زیادی که پای کار باشند، ندارند و زمینه ای هم برای فعالیت انها وجود ندارد. پلیس هم در آمریکا ایالتی و شهری و محلی است و کاملا غیر متمرکز و تحت امر فرمانداران و شهرداران و بخش داران قرار دارد. این واحدهای پلیس و نیز اف بی آی طی ماه های گذشته نسبت به این فعالیت ها حساس شده و برای مقابله با آن تدارکاتی دیده اند. واکنش سریع اف بی آی در مورد توطئه ربودن فرماندار میشیگان در ماه گذشته که توسط یک گروه افراطی هوادار ترامپ انجام شده بود، نمونه جالبی در این رابطه بود.
در روز اول انتخابات ترامپ به پیروزی خود مغرور شده بود و امید کمی وجود داشت که بایدن بتواند آرای کافی را برای برد جذب کند. چه اتفاقی افتاد که بایدن ناگهان بالا آمد؟
قابل پیشبینی بود که چنین اتفاقی بیافتد. این پدیده به کرونا و رای گیری پستی و زودهنگام مربوط می شود. طرفداران بایدن توجیه شده بودند که حدالامکان پستی یا زودتر رای بدهند و به دلیل کرونا از امکان رای دهی پستی استفاده کنند. اما تیم ترامپ تاکید داشت که رای دهندگان حضوری و در همان روز سوم نوامبر به پای صندوق بروند. چون آنها ماشینی رای دادند، خیلی زود آرا شمارش شد و به نظر رسید که ترامپ دست بالا را دارد. این پدیده "سراب سرخ" نام گرفت ولی آرای دموکرات ها که پستی بود یا زودتر رای داده بودند، خواندنش وقت گیر تر بود و به تدریج خوانده شد.
بایدن توانست رکورد آرا را بشکند و استقبال از او حتی از اوباما جلو زد. چرا چنین اتفاقی در مورد این کاندیدای دموکرات ها افتاد؟
قبل از اینکه این موضوع به بایدن ربط داشته باشد به شرایط ایالات متحده مربوط است. مطابق آرایی که تا کنون خوانده شده، مشارکت در این انتخابات تا کنون 67 درصد اعلام شده که ممکن است به 70 درصد هم برسد. این در حالیست که این رقم در سال 2016، تنها 56 درصد بود. این مشارکت در 120 سال گذشته بی سابقه بوده است. در حقیقت این انتخابات عملا به رفراندومی در مورد ترامپ تبدیل شد. هم ترامپ به دلیل تنش و دو قطبی موجود در جامعه توانست کسانی به نفع خود پای صندوق بیاورد و هم بایدن در جلب بسیاری از افراد بی تفاوت و تشویق آنها به رای دادن موثر عمل کرد.
