قلم‌نیوز: عرضه «دارا دوم» یا همان صندوق ETF پالایشی در نخستین چهارشنبه شهریورماه قطعی شد. این خبر را وزیر اقتصاد داد ونسبت به آنچه بازار سرمایه را ملتهب کرده بود، شفاف‌سازی کرد. همزمان اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور و علی ربیعی، سخنگوی دولت، با انتشار توییت‌هایی تلاش کردند اعتبار کاهش یافته دولت در میان افکار عمومی بازار سرمایه را ترمیم کنند. جهانگیری نوشت: «این توافق مورد حمایت قاطع دولت است و در روز‌های آینده حتما اجرایی خواهد شد.»
علی ربیعی نیز ضمن اشاره به هماهنگ شدن امور مربوط در ستاد اقتصادی دولت، این نهاد را به طور کامل به دستور رئیس جمهور پایبند دانست و افزود: «حمایت از همه بخش‌های اقتصاد، سیاست تعطیل نشدنی دولت است.»
این سخنان پس از آن مطرح شد که کشمکش دوروزه میان وزارت‌خانه‌های نفت و اقتصاد، تامین مالی دولت در بازار سرمایه از سهام پالایشی را در هاله‌ای از ابهام فرو برده و ۲۹۴ هزار میلیارد تومان از ارزش بورس تهران کاسته بود.
روز یکشنبه اهالی بازار سهام با یک شوک مواجه شدند. آنطور که از خبر‌ها بر می‌آمد بازار سرمایه که در دو سال و نیم گذشته بار‌ها تحت تاثیر تصمیمات خلق الساعه و ریسک‌های مختلف قرار گرفته بود، این بار زیر سنگینی هماهنگ نبودن دو وزارتخانه دولت کمر خم کرد و از فراز ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحدی شاخص کل را به فرودی وا داشت که تا پایان معاملات روز سه شنبه به سطح یک میلیون و ۹۹۹ هزار و ۷۳۸ واحدی برسد.
داستان از این قرار بود که بنا بر اخبار منتشر شده پذیره‌نویسی «دارادوم» به تعویق افتاده است. همین امر کافی بود تا فعالان بازار که پس از شروع سال جاری، تمامی تحلیل‌ها را کنار گذاشته بودند و بدون توجه به جریان نقد آتی شرکت‌ها اغلب بر اساس، اما و اگر‌ها و اخبار معامله می‌کردند، طی یک رشته فروش هیجانی بسیاری از سهام خود را بفروشند.
این در حالی بود که تا پیش از اعلام این خبر بیشتر نماد‌های بازار در روز یکشنبه صف خرید بودند و با یک چرخش ۱۸۰ درجه‌ای در روز دوشنبه و سه شنبه به کف قیمت مجاز روزانه رسیدند.
سهام داران بورسی نیاز به آموزش دارندمهدی افضلیان کارشناس بازار سهام با اشاره به اینکه به لحاظ رفتاری خیل عظیمی از افرادی که به تازگی وارد بورس شده اند، گرفتار رفتار‌های احساسی و هیجانی هستند، گفت: این افراد به علت اینکه با ماهیت بورس هیچ گونه آشنایی نداشته و سواد مالی ندارند، به محض اینکه با تغییرات قیمتی منفی روبرو می‌شوند، می‌خواهند سهام خود را به فروش برسانند و بروند چیز دیگری بخرند.
وی افزود: این افراد عموما به دلیل اینکه سرمایه خود را در بانک نگهداری می‌کردند و سود ثابتی می‌گرفتتد، با تغییرات ۵ درصدی سرمایه خود در هر روز آشنا نیستند، برای همین نیز است که همه توقع دارند، هر روز سهامشان با رشد همراه باشد، در صورتیکه چنین چیزی در واقعیت امکان ندارد، این دسته از افراد بدون هیچ آگاهی و صرفا به دلیل تبلیغاتی که در کانال‌ها و پیچ‌های بورسی می‌شود، اقدام به خرید سهم می‌کنند و بعد از اینکه، نمادی به اولین منفی برخورد کرد، آن‌ها می‌خواهند دارایی خود را به فروش برسانند.
افضلیان با تاکید بر اینکه مصداق عینی این موضوع را در معاملات روز سه‌شنبه بورس شاهد بودیم، اظهار داشت: بعد از تکذیبیه‌ها و ناهماهنگی‌های زیادی که در مورد صندوم دارا دوم اتفاق افتاد و در نهایت اعلام شد که این صندوق عرضه نخواهد شد، کل بازار به خاطر این خبر در روز سه‌شنبه قرمز پوش شد و همه فروشنده شدند، اما دوباره در عصر روز سه‌شنبه اعلام شد که وزارت نفت و اقتصاد به توافق رسیدند که دارا دوم را در هفته اول شهریور ماه پذیره نویسی کنند.
این کارشناس بورس با بیان اینکه عملکرد دولت در زمینه صندوق دارا یکم به هیچ عنوان مناسب نبود، بیان داشت: این صندوق که در اردیبهشت ماه عرضه شد، تنها یک سوم از واحد‌های سرمایه‌گذاری آن به فروش رفت و علیرغم جذابیت قیمتی که دولت با اعمال تخفیف ۳۰ درصدی لحاظ کرده بود، اما امروز می‌بینیم این صندوق واحد‌های آن ۳۰ درصد زیر ارزش ذاتی «NAV» معامله می‌شود و تنها کسانیکه در ابتدا در پذیره‌نویسی حضور داشتند از سود این صندوق دولتی منتفع شدند، اما کسانیکه دارا یکم را در زمان حضور در بورس و معامله آن خریداری کردند بازدهی مناسبی را دریافت نکردند، زیرا که در یک ماهه اخیر ارزش این صندوق حدود ۳۰ درصد با کاهش روبرو شده است.
عملا تحلیل در بورس بسیار کم رنگ شده استوی نبود بازارگردان مناسب و قوی برای صندوق دارا یکم را دلیل عملکرد ضعیف این صندوق ارزیابی کرد و یادآور شد: عملا معاملات صندوق ETF بانکی به حال خود رها شده و مردم با هیجان و بدون هیچ منطقی اقدام به معامله می‌کنند، این در حالیست که در مورد دارا دوم نیز این اتفاقات به صورت دیگری در حال رخ دادن است، به طوریکه طی دو روز چندین اظهار نظر و خبر متضاد اعلام شد که خروجی این وضعیت، روند بورس را دگرگون کرد و حال که دولت اعلام کرده در نهایت دارا دوم را عرضه خواهد کرد، باید دید آیا به سرعت روند بازار سهام عادی خواهد شد.
افضلیان با اشاره به اینکه وزارت اقتصاد و نفت بر سر مدیریت دارا دوم با هم اختلاف پیدا کردند و این مسئله تبدیل به یک بازی سیاسی شد، اضافه کرد: عملا این دعوا باعث سلب اعتماد عمومی از دولت در بورس شده و بازار را دلسرد کرد که این موضوع در روز سه‌شنبه نمود عینی پیدا کرد، این درحالیست که اعتماد عمومی رکن اول موفقیت بازار سهام است که متاسفانه در اتفافات دارا دوم این اعتماد خدشه دار شد.
این تحلیلگر بورس با بیان اینکه گره زدن سرنوشت بازار به صندوق‌های دولتی، مسئله بسیار خطرناکی است، ادامه داد: زمانیکه سرنوشت صنایع بزرگ بورسی مانند پالایشی، خودرویی و فلزی به دارای دولت گره زده شود، بسیار عواقب بدی دارد، مانند آن چه که رخ داد و این شرکت‌ها با یک خبر منفی می‌تواند روندشان به کلی از بین رود، در ادامه نیز معاملات آن‌ها با هیجان و جو روانی همراه خواهد بود و در این بین دیگر تحلیل جایی نخواهد داشت، مسئله‌ای بسیار خطرناک خواهد بود.
افضلیان تصریح کرد: همین حالا نیز چنین وضعیتی حاکم است و بسیاری از نماد‌هایی که از لحاظ تکنیکال از وضعیت خوبی برخوردارهستند، یا به عبارتی به لحاظ سودآوری مناسب بوده و ارزنده به حساب می‌آیند، اما به دلیل عرضه صندوق‌های دولتی مورد توجه نیستند و در حال درجا زدن و یا نزول هستند، در چنین وضعیتی تعادل بازار از بین می‌رود و دیگر تحلیل و پیش بینی منطقی جوابگو نیست و بازار تنها بر اساس هیجان و بدون پشتوانه به کار خود ادامه می‌دهد، از سوی دیگر نتیجه مهم دیگری که گرفته می‌شود این است که دولت کاملا بازار را در کنترل خود دارد و هر زمانیکه بخواهد می‌تواند تغییراتی که مذ نظر دارد را اجرایی کند، که این به هیج عنوان برای بورس مناسب نخواهد بود.
منبع: فرارو
