قلم‌نیوز: پس از شروع فرآیند ثبت‌نام پیامکی تسهیلات ودیعه مسکن از روز شنبه همین هفته، مشخص شد این وسط ابهاماتی وجود دارد که مانند ابر مه‌آلودی غلیظ برفراز طرح مهربانانه دولت سایه انداخته و حتی قادر است باعث هراس اجاره‌نشین‌ها شود. شاید بهتر باشد یک نفر در وزارتخانه زودتر ما را از این بلاتکلیفی و نگرانی نجات دهد.
تداخل با تسهیلات مسکن ملی و مسئله فرم ج
سبز بودن فرم ج یکی از شرایط لازم برای مستاجران به منظور استفاده از تسهیلات ودیعه مسکن به حساب می‌آید. این یعنی متقاضی حداقل باید از سال ۱۳۸۴ به این طرف امکانات و تسهیلات دولتی برای خرید خانه و صاحبخانه شدن نگرفته باشد. با توجه به اینکه وضعیت تسهیلات مسکن ملی هنوز تعیین تکلیف نشده، کاملا طبیعی به‌نظر می‌رسد اگر در میان متقاضیان تسهیلات ودیعه مسکن، افرادی پیش از این در طرح مسکن ملی ثبت‌نام کرده باشند و حالا سردرگم باشند. معاون وزیر راهوشهرسازی خیلی زود دست به‌کار شد و در گفتگو با رسانه‌ها این ابهام را رفع کرد. محمود محمودزاده با تکذیب خبر قرمز شدن فرم «ج» استفاده‌کنندگان از وام ودیعه مسکن گفته این موضوع درست نیست و فرم «ج» کسانی که از این تسهیلات استفاده می‌کنند قرمز نخواهد شد. پروانه اصلانی مدیرکل دفتر اقتصاد و مسکن وزارتخانه هم بر این موضوع تاکید کرده تا خیال متقاضیان راحت شود. به‌گفته او پس از دریافت این تسهیلات به هیچ عنوان وضعیت فرم افراد تغییر نمی‌کند.
مسئله شرط سکونت پنج ساله در شهر مورد تقاضا
شرط دیگر برای دریافت تسهیلات ودیعه مسکن، داشتن پنج سال سابقه سکونت در شهر مورد تقاضا است. به‌این ترتیب افرادی که در پنج سال گذشته از تهران به سایر شهر‌ها مهاجرت کرده‌اند، از دریافت وام ودیعه مسکن محروم می‌شوند. به‌نظر می‌رسد وزارت راهوشهرسازی به منظور جلوگیری از مهاجرت خانوار‌ها از سایر شهر‌های کشور به تهران و همچنین از سایر شهر‌ها به کلانشهر‌ها چنین محدودیتی را اجرا کرده باشد تا بعضی‌ها به طمع دریافت وام بیشتر جابجا نشوند، اما در حقیقت با این کار افرادی که مهاجرت معکوس را تجربه کرده‌اند را دچار مشکل می‌کنیم. حتما می‌دانید در چند سال گذشته بخشی از مستاجران به خاطر فشار طاقت‌فرسای اجاره‌بها نتوانسته‌اند زندگی در تهران را تاب بیاورند و به‌ناچار زندگی در شهر‌های کوچک اطراف ساکن شده‌اند. بخشی از این اتفاق در همین پنج سال اخیر رخ داده. اگر قرار است با پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن به بخشی از جامعه کمک کنیم تا از عهده مخارج سنگین مسکن بربیاید، قطعا این دسته افراد جزو طبقه حساس قرار می‌گیرد.
پیچیده شدن وضعیت امضای قرارداد‌ها
وزارت مسکن اصرار دارد تسهیلات ودیعه مسکن به مالک و مستاجری پرداخت شود که قرارداد امضا کرده‌اند. با توجه به اینکه اعلام شده مدت قرارداد تسهیلات یکساله خواهد بود، مشخص نیست تکلیف اجاره‌نامه‌هایی که مدتی از زمان اجرای آن‌ها گذشته چه می‌شود. آیا باید آن‌ها را فسخ کرد و دوباره امضا کرد؟ وضعیت قراردادی که مالک و مستاجر هنوز نمی‌دانند امسال هم آن را تمدید خواهند کرد یا نه چه می‌شود؟ اگر قرارداد اجاره‌ای پیش از رسیدن به یک سال فسخ شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا مستاجر باید خانه را تخلیه کند اما همچنان تا آخر سال به پراخت اقساط پولی که دست صاحبخانه است ادامه دهد؟
نحوه تخصیص وام چگونه است؟
فرض کنیم صاحبخانه‌ای در تهران، سال گذشته خانه خود را با ۵۰ میلیون تومان رهن و ماهی ۲.۵ میلیون تومان اجاره داده است. این قرارداد بعد از چهارم مرداد امسال تمام می‌شود و صاحبخانه اطمینان دارد که قادر است طبق قانون مستاجرش را نگه دارد و با کمک او وام بگیرد. سقف وام در تهران چقدر است؟ ۵۰ میلیون تومان. قرار است چه‌کسی روی میزان افزایش اجاره‌ها نظارت داشته باشد و اجازه ندهد قرارداد اجاره این خانه غیرمنصفانه افزایش پیدا کند؟
تکلیف اصل وام بعد از پایان مدت اجاره
وام به اسم مستاجر پرداخت می‌شود. او به بانک وثیقه پرداخت می‌کند و تعهد می‌دهد هر ماه اقساط را بپردازد. وقتی قرارداد اجاره یک ساله تمام شد تکلیف چیست؟ مستاجر باید با دوندگی دنبال صاحبخانه باشد و از او بخواهد پول را پس بدهد تا وثیقه‌اش را آزاد کند؟
شرط و شروط زمان امضای قرارداد
دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه گفته تسهیلات ودیعه مسکن به قرارداد‌هایی تعلق می‌گیرد که بعد از چهارم مردادماه امضا می‌شوند. با این حال زمان پرداخت تسهیلات هنوز مشخص نیست و نزدیک‌ترین زمان مورد انتظار، پایان مرداد اعلام شده است. فرض کنیم مالک و مستاجری موفق شوند در این وضعیت بلاتکلیفی به توافق برسند اما واقعا معلوم نیست بانک شرایط هر دو نفرشان را برای دریافت وام تایید کند. تکلیف قرارداد‌هایی که بعد از امضا و توافق دو طرف مشخص شده مشمول تسهیلات نیستند چه خواهد شد؟
