دکتر محمدجواد دهقانی با بیان اینکه رتبهبندی تایمز یکی از مشهورترین نظامهای رتبهبندی بینالمللی دانشگاههاست که هر ساله نتایج رتبهبندی دانشگاهها را اعلام میکند، گفت: این موسسه از 13 شاخص عملکردی در قالب پنج معیار کلی آموزش، پژوهش، استنادات، درآمد صنعتی و وجهه بینالمللی جهت انجام مقایسههای جامع و متوازن بهره میبرد. یکی از رتبهبندیهایی که موسسه تایمز به آن توجه ویژه دارد، رتبهبندی دانشگاههای جوان و تازه تاسیس دنیا است که از سال 2012 تاکنون دانشگاههای جوان دنیا با قدمتی کمتر از 50 سال را ارزیابی و رتبهبندی کرده است. این رتبه بندی از شاخصهایی مشابه رتبه بندی جهانی بهره می برد. تنها تفاوت این رتبه بندی با رتبه بندی جهانی تایمز در وزن اختصاص داده شده به شاخصهاست. در ارزیابی دانشگاههای جوان، جهت انجام بررسی مطلوبتر، به شاخصهای نظرسنجی شهرت دانشگاهی، وزن کمتری اختصاص داده شده است.
سرپرست ISC اظهار کرد: تایمز در سال 2016 برای اولین بار در رتبه بندی دانشگاههای جوان، تعداد دانشگاههای مورد بررسی خود را از 100 به 150 افزایش داده است.
وی گفت: علیرغم رقابت شدید در بین دانشگاههای آسیای شرقی در کسب رتبه نخست دنیا در این رتبه بندی، موسسه پلی تکنیک فدرال سوئیس توانست همچون سال گذشته رتبه نخست فهرست را از آن خود کند. در جمع 10 دانشگاه برتر دنیا، بیشترین نسبت دانشجویان بینالمللی برابر با 54 درصد و متعلق به این موسسه معتبر اروپایی است.
دهقانی افزود: دانشگاه صنعتی نانیانگ سنگاپور با داشتن تنها 25 سال قدمت، توانست رتبه اول آسیا و دوم جهان را به خود اختصاص دهد. تدریس به زبان انگلیسی در این دانشگاه، سهم مهمی در جذب دانشجویان بینالمللی و همچنین رشد سطح همکاریهای علمی این دانشگاه با دانشگاه تراز اول جهانی دارد. این دانشگاه در سال 2016 با رشدی سه رتبهای نسبت به سال گذشته، توانست در رتبه دوم جهان قرار گیرد.
وی تصریح کرد: دانشگاه علم و صنعت هنگ کنگ نیز حائز رتبه دوم آسیا و سوم جهان شده است. دانشگاه ماستریخت هلند و دانشگاه پوهانگ کره جنوبی در جایگاه چهارم و پنجم دنیا قرار گرفتهاند. بدین ترتیب از پنج دانشگاه برتر جهان سه دانشگاه آن به آسیا تعلق دارد.
دهقانی گفت: از ایران نیز دو دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه صنعتی اصفهان همچون سالهای گذشته توانستند خود را در جمع دانشگاههای برتر جوان دنیا قرار دهند. دانشگاه صنعتی شریف رتبه 100 و دانشگاه صنعتی اصفهان رتبهای در بازه 150-101 کسب کردهاند.
وی افزود: به لحاظ تعداد دانشگاه برتر در فهرست منتشر شده انگلستان با داشتن 25 دانشگاه رتبه نخست و استرالیا با دارا بودن 19 دانشگاه رتبه دوم و فرانسه با 15 دانشگاه رتبه سوم دنیا را دارند.
سرپرست ISC اضافه کرد: به لحاظ دارا بودن تعداد دانشگاه جوان در خاورمیانه، ترکیه با داشتن سه دانشگاه در رتبه اول و ایران با داشتن دو دانشگاه در رتبه دوم قرار دارد. از عربستان و رژیم اشغالگر قدس نیز تنها یک دانشگاه در این فهرست به چشم میخورد.
دهقانی تصرح کرد: لازم به ذکر است که از آمریکا تنها پنج دانشگاه در این فهرست ظاهر شده است.
وی خاطرنشان کرد: بررسی وضعیت دانشگاههای کشور در شاخصهای رتبه بندی تایمز نشان میدهد که دو دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان در دو معیار آموزش و پژوهش وضعیت مطلوبی دارند؛ به نحوی که دانشگاه صنعتی شریف رتبه اول در حوزه آموزش و رتبه دوم در حوزه پژوهش در سطح خاورمیانه را کسب کرده است. همچنین در معیار درآمد صنعتی این دانشگاهها رتبه نخست خاورمیانه را از آن خود کردهاند. با این حال این دو دانشگاه در دو معیار وجهه بینالمللی و استنادات عملکرد مطلوبی همچون دیگر شاخصها نداشتهاند.
جدول وضعیت دانشگاههای حوزه خاورمیانه در شاخصهای رتبهبندی تایمز
سرپرست ISC تاکید کرد: معیار استنادات یکی از معیارهای مهم رتبه بندی تایمز است. این معیار معرف کیفیت پژوهشی دانشگاهها و نقش آنها در انتشار دانش و ایدههای جدید در دنیا است. این شاخص نشان میدهد که تولیدات علمی کشور به چه میزان توسط سایر محققان در سطح دنیا مورد استفاده قرار گرفته است. لذا باید به مرجعیت علمی در کنار رشد تولیدات علمی توجه ویژه کرد.
دهقانی گفت: معیار وجهه بینالمللی و بینالمللی سازی دانشگاهها از دیگر معیارهایی است که باید بیش از پیش مورد توجه مسؤولین علمی و رؤسای دانشگاهی کشور قرار گیرد. یکی از شروط مهم مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی است و لذا جهت حرکت در این مسیر و ارتقای سطح بینالمللی و شهرت جهانی دانشگاهها باید به شاخصهایی که در این زمینه مورد توجه خاص دانشگاههای تراز اول جهانی است، اهمیت ویژه داد. از جمله مهمترین این شاخصها عبارتند از انجام برنامههای مشترک علمی و حتی صنعتی با دیگر کشورها، جذب اساتید، پژوهشگران و دانشجویان بینالمللی، افزایش تعداد همکاریهای علمی، افزایش تعداد دانشجویان بورسیه، فرصتهای مطالعاتی، رد و بدل دانشجو و اساتید و توجه به زبان انگلیسی به عنوان زبان اصلی آموزش و پژوهش در دانشگاهها.