مروری بر سامانه‌های مهم ایمنی خودرو

Active Park Assist (دستیار پارک فعال)

می‌توان گفت دستیار پارک فعال ملموس‌ترین سامانه‌ای است که می‌تواند پیشرفت تکنولوژی خودران را نشان دهد. برای فعال شدن این سامانه، راننده می‌بایست دکمه مخصوصی را که برای آن در نظر گرفته (معمولاً با حرف P و با شکل خودروی پارک شده) را فشار دهد تا در همکاری با سنسورهای التراسونیک، بهترین جای پارک را پیدا کند. پس‌ازآن راننده کافی است دنده را تعویض کرده و پدال گاز را فشار دهد تا این سامانه با حرکت فرمان برقی، خودرو را سر جای تعیین شده قرار دهد. دستیار پارک فعال در بین خودروسازان مختلف با نام‌هایی همچون دستیار پارک، دستیار پارک خودرو، دستیار پارک فعال از راه دور، دستیار پارک هوشمند و اتو پارک شناخته می‌شود.

Adaptive Cruise Control (کروز کنترل تطبیقی)

بسیاری با سامانه کروز کنترل آشنایی دارند؛ با ورود متغیر به این سامانه، سرعت خودرو روی عدد ثابتی تنظیم می‌شود و دیگر نیازی به نگه‌داشتن پدال گاز نیست. اما اضافه شدن واژه «تطبیقی» به این معناست که سرعت خودرو بر اساس فاصله با خودروی جلویی تنظیم می‌شود تا از تصادف ناگهانی جلوگیری کند. این فاصله می‌تواند به‌صورت دستی و بر اساس طول يك تا چهار خودرو نیز باشد. در بعضی خودروها کروز کنترل تطبیقی با سامانه استارت/استاپ همراه است تا در توقف‌های طولانی‌مدت برای کاهش مصرف سوخت و البته کاهش استهلاک قطعات، پیشرانه خودرو خاموش شود. دستیار کروز تطبیقی، کروز کنترل فعال، کروز کنترل هوشمند و کروز کنترل راداری از دیگر اسامی این سیستم به شمار می‌رود.

Adaptive Headlights (چراغ‌های تطبیقی)

این چراغ‌ها می‌توانند در جهت چرخش فرمان حرکت کنند و در تاریکی مسیر را بهتر از چراغ‌های عادی مشخص کنند. البته شیوه کار این سامانه در هر خودرو متفاوت است. در بعضی خودروها چراغ‌های جداگانه‌ای برای این ویژگی تعبیه شده‌اند تا در جهت چرخ‌های جلویی حرکت کنند. در برخی دیگر اما چراغ‌های اصلی می‌چرخند. از نام‌های دیگر این سامانه می‌توان به چراغ‌های چرخشی داینامیک و چراغ‌های چرخشی فعال اشاره کرد.

Automatic High-Beam Headlights (چراغ‌های نور بالا خودکار)

این سامانه به‌صورت خودکار لامپ‌های نور پایین و نور بالا را روشن می‌کند. درواقع بسته به این‌که شرایط آب و هوایی چگونه باشد یا خودرویی از روبه‌رو نزدیک شود، این سامانه تصمیم می‌گیرد که کدام چراغ باید خاموش و کدام‌یک روشن شود. برای مثال در جاده‌های تاریک معمولا مجبور به روشن کردن چراغ نور بالا هستیم، اما هنگامی‌که خودرویی از لاین مخالف در حال نزدیک شدن به ما باشد، این سامانه به‌صورت خودکار لامپ‌های نور بالا را خاموش و تا زمان عبور خودرو لامپ‌های نور پایین را روشن نگه می‌دارد تا از حواس‌پرتی و آسیب به چشمان راننده روبه‌رو جلوگیری کند. دستیار نور بالا، چراغ هوشمند نور بالا، کنترل چراغ نور بالا و دستیار نور ازجمله اسامی آن است.

Blind-Spot Monitoring (دیده‌بانی نقطه کور)

این سامانه وظیفه دارد در صورت قرار گرفتن خودرو یا جسمی در نقطه کور راننده، به وی اخطار دهد. این اخطار معمولا در گوشه آینه‌های جانبی نمایش داده می‌شود و با صدایی هشداردهنده همراه است. از نام‌های دیگر دیده‌بانی نقطه کور می‌توان به این موارد اشاره کرد: تشخیص نقطه کور، هشدار تعویض خط، هشدار منطقه کور، سامانه اطلاعات نقطه کور، هشدار تصادف نقطه کور، هشدار نقطه کور، دستیار نقطه کورو دستیار تعویض خط.

Forward Collision Warning (هشدار تصادف جلو)

هنگامی‌که برآیند تمام پارامترهای دریافتی از سنسورها، دوربین‌ها و ... از یک تصادف قریب‌الوقوع خبر بدهند، سامانه هشدار تصادف جلو به ‌سرعت وارد عمل شده و با استفاده از صدای بلند و نور فلاش که دقیقا در جلوی دید راننده قرار گرفته، وی را از وقوع یک حادثه مطلع می‌سازد. دستیار پیشگیری از تصادف، هشدار برخورد از جلو و کاهش تلفات شهری از دیگر اسامی این سامانه است.

Automatic Emergency Braking (ترمز اضطراری خودکار)

همان‌طور که از اسمش مشخص است، این سامانه در مواقع اضطراری به کمک راننده می‌آید تا از بروز حادثه جلوگیری کند. به عبارت دقیق‌تر، معمولاً رانندگان هنگام خطر به حد کافی ترمز را فشار نمی‌دهند که همین مسئله موجب ایجاد تصادف می‌شود. اما این سامانه هنگامی‌که تشخیص دهد راننده قصد توقف کامل دارد، به‌سرعت وارد عمل شده و عمل ترمزگیری را تکمیل می‌کند. هرچند ممکن است تصادف رخ دهد اما لااقل از شدت خسارت وارده کاسته می‌شود. گاهی اوقات اما نه همیشه، این سامانه می‌تواند عابران پیاده را نیز تشخیص دهد که البته با نام ترمز اضطراری خودکار با تشخیص عابر پیاده شناخته می‌شود. همچنین بسیاری از خودروسازان برای ایمنی بیشتر، این سامانه را برای حرکت خودرو به سمت عقب نیز توسعه داده‌اند. اسامی دیگر این سامانه بسیارند اما مهم‌ترین آن‌ها به‌این‌ترتیب است: ترمز پیشگیری از تصادف، ترمز اضطراری خودران، دستیار ترمز فعال، سامانه پیشگیری از تصادف، ترمز خودکار جلو و ترمز فعال.

Automatic Emergency Steering (فرمان‌دهی اضطراری خودکار)

این سامانه کمک می‌کند تا راننده هرچه سریع‌تر خودرو را از مسیر یک جسم یا خودروي دیگری که به وی نزدیک می‌شود دور نگه دارد. دستیار اجتناب از برخورد نام دیگر این سامانه است.

Lane-Departure Warning (هشدار خروج از خط)

هنگام تجاوز راننده از بین خطوط، این سامانه با هشدار به وی از بروز بی‌نظمی ترافیکی جلوگیری می‌کند. معمولاً این هشدار به‌صورت صدا و در بعضی خودروها با لرزش فرمان همراه است.

Lane-Keep Assist (دستیار نگه‌دارنده بین خطوط)

برخلاف سیستم قبلی، دستیار نگه‌دارنده بین خطوط در صورت تجاوز راننده از بین خطوط می‌تواند خودرو را دوباره به مسیر برگرداند. در حقیقت این سامانه علاوه بر هشدار، خودش اشتباه راننده را اصلاح می‌کند. هشدار خروج از خط به همراه دستیار فرمان، اصلاح خروج از مسیر و دستیار خط ازجمله اسامی دیگر آن به شمار می‌روند.

Lane Centering (سامانه مرکزیت بین خطوط)

مرکزیت بین خطوط شاید وسواسی‌ترین سامانه‌ای باشد که تا به‌حال دیده‌اید! درواقع این سامانه نه‌ تنها خودرو را در بین خطوط نگه می‌دارد بلکه آن را دقیقا وسط دو خط قرار می‌دهد. این سیستم اسامی مشابهی با دو سامانه قبلی دارد.

Night Vision (دید در شب)

با توجه به این‌که دیدن اشیا در شب برای انسان‌ها دشوار است اما این سامانه از تصویربرداری حرارتی برای نشان دادن عابران پیاده و جانوران استفاده می‌کند.

Rear Cross-Traffic Alert (هشدار ترافیک قائم عقب)

تابه‌حال برای شما نیز پیش‌آمده است که بالاجبار قائم بر مسیر و پشت به ترافیک عبوری پارک کرده‌اید. بنابراین حتما می‌دانید که خروج از این نوع پارک دردسر بزرگی است. حال اگر پارکبان نباشد و خود به‌تنهایی قصد بیرون آمدن از پارک داشته باشید که به مأموریتی غیرممکن شباهت پیدا می‌کند! به همین دلیل خودروسازان برای راحتی و البته ایمنی بیشتر، سامانه‌ای را موسوم به هشدار ترافیک قائم عقب توسعه داده‌اند. این سامانه وظیفه دارد در چنین شرایطی با استفاده از سنسورهای التراسونیک، خودروهای عبوری را تشخیص دهد و در صورت ایمن بودن مسیر، به راننده برای خروج از پارک اطلاع دهد. از دیگر اسامی این سامانه می‌توان به هشدار ترافیک قائم، دستیار جلوگیری از تصادف ترافیک قائم عقب و سامانه تشخیص مسیر قائم اشاره کرد.

Surround-View Camera (دوربین نمای محیطی)

در این سامانه تعدادی دوربین در چهار طرف خودرو نصب شده‌اند تا راننده بتواند اشراف کاملی بر تمام جهات داشته باشد. این دوربین‌ها علاوه بر نشان دادن اطراف خودرو، می‌توانند مدلی سه بعدی از اتومبیل را روی صفحه نمایشگر داخل کابین نمایش دهند. همچنین این سیستم با همکاری سامانه دیده‌بانی نقطه کور می‌تواند اجسامی که بیش‌ازحد در نزدیکی خودرو قرار گرفته‌اند به‌سرعت  روی نمایشگر کابین نشان دهد. دوربین 360 درجه، سامانه چشم عقاب، دیده‌بانی نمای پانورامیک و سامانه نماهای چندگانه ازجمله اسامی مهم این تکنولوژی است که در بین خودروسازان رایج است.

Semi-Autonomous Driving Systems (سامانه‌های رانندگی نیمه خودران)

بعضی از خودروسازان سامانه‌ای را تحت عنوان رانندگی نیمه خودران توسعه داده‌اند که در حقیقت مجموعه‌ای از سامانه‌های مختلف ایمنی است. به‌عبارت‌دیگر، در کنار هم قرار گرفتن سامانه‌های کروز کنترل تطبیقی و مرکزیت بین خطوط، به خودرو اجازه می‌دهد که خودش رانندگی را بر عهده بگیرد. هرچند راننده می‌بایست همچنان توجهش به جاده باشد و حتی جالب است بدانید که در خودروهای تسلا راننده به هیچ عنوان نباید دستش را از روی فرمان بردارد. با توجه به اینکه هنوز تکنولوژی خودران در ابتدای مسیر خود قرار دارد، مداخله انسانی همچنان در شرایط اضطراری امری الزام‌آور شمرده می‌شود. سامانه نیمه خودران نیز اسامی مختلفی در بین خودروسازان دارد که آئودی، کیا و پورشه آن را Traffic-Jam Assist (سامانه کمکی شلوغی ترافیک)، در ب‌ام‌و Traffic Jam Assistant (دستیار شلوغی ترافیک)، در کادیلاک Super Cruise (سوپر کروز)، در اینفینیتی و نیسانProPilot Assist (پروپایلت)، در مرسدس بنزDistronic Plus (دیسترونیک پلاس)، در تسلا Autopilot (اتوپایلت) و در ولوو Pilot Assist  (دستیار راننده) نامیده می‌شود.

Safety Suites (پکیج‌های ایمنی)

گاهی خودروسازان سامانه‌های ایمنی را در قالب یک پکیج ارائه می‌دهند که بعضی مواقع با سامانه نیمه خودران همراه است. البته ویژگی این پکیج‌ها در بین هر خودروساز متفاوت است.

AcuraWatch: این پکیج که برای خودروهای شرکت آکورا توسعه داده شده است. سامانه‌هایی از قبیل هشدار برخورد جلو، ترمز اضطراری خودکار، کروز کنترل تطبیقی، دستیار نگه‌دارنده بین خطوط، هشدار خروج از خط، مرکزیت بین خطوط و چراغ نور بالاي خودکار را شامل می‌شود.

Co-Pilot 360: فورد و لینکلن از این پکیج بهره می‌برند که دیده‌بانی نقطه کور به همراه هشدار ترافیک قائم عقب، هشدار خروج از خط به همراه دستیار نگه‌دارنده بین خطوط، ترمز اضطراری خودکار با تشخیص عابر پیاده و چراغ نور بالاي خودکار ازجمله سامانه‌های پکیج Co-Pilot 360 به شمار می‌رود.

Honda Sensing: هشدار تصادف جلو، ترمز اضطراری خودکار، هشدار خروج از خط به همراه نگه‌دارنده بین خطوط، سامانه مرکزیت خط، کروز کنترل تطبیقی و چراغ‌های نور بالاي خودکار در این پکیج شرکت هوندا گنجانده شده است.

Lexus Safety System+ 2.0: لکسوس نیز از سامانه‌هایی همچون هشدار تصادف جلو، ترمز اضطراری خودکار با تشخیص عابر پیاده، هشدار خروج از خط، دستیار نگه‌دارنده بین خطوط، چراغ‌های نور بالاي خودکار، کروز کنترل تطبیقی و سامانه مرکزیت خط در پکیج خود استفاده کرده است.

Safety Shield 360: این پکیج که مختص خودروهای نیسان است مضاف بر سامانه‌های پکیج قبل موارد دیگری همچون ترمز اضطراری خودکار عقب، دیده‌بانی نقطه کور و هشدار ترافیک قائم عقب در آن دیده می‌شود.

EyeSight: هشدار تصادف جلو، ترمز اضطراری خودکار، کروز کنترل تطبیقی، دستیار نگه‌دارنده بین خطوط و هشدار خروج از خط ازجمله سامانه‌های به‌کاررفته درEyeSightکمپانی سوبارو است.

Toyota Safety Sense 2.0: این پکیج تفاوت چندانی با پکیج لکسوس ندارد و تنها در مواردی جزئی اختلاف دیده می‌شود.