قبل از سفر
حتما خودتان هم این مسئله را میدانید که قبل از سفر باید بعضی کارها را انجام بدهید و مهمترین کار، بررسی وضعیت ماشین و برطرف کردن نقصهای احتمالی آن است. همراه داشتن زنجیر چرخ برای سفرهای نوروزی مسئله بسیار مهمی است بهویژه برای آن دسته از افرادی که قصد سفر به مناطق کوهستانی را دارند، اهمیت این موضوع بیشتر خواهد شد. قبل از اینکه راه بیفتید، حتما وضعیت راهها و شرایط آبوهوا را بررسی کنید. داشتن پتو و لباسهای گرم اهمیت بسیار زیادی دارد، چون گاهی شرایط هوا کاملا تغییر میکند و ممکن است در راه با برف، کولاک و یخبندان مواجه شوید و تا آمدن نیروهای امدادی و باز شدن راه، مجبور به توقف در مسیر شوید. بارها مسافران با تصور خوب بودن هوا به سمت مقصد حرکت کردند ولی در مسیر با مشکلات زیادی مواجه شدهاند. مقداری آب، غذا و خوراکی پرانرژی مانند خرما و مغزها همراه خود داشته باشید تا در صورت توقف احتمالی در جاده به دلیل وضعیت نامناسب هوا، دچار مشکل نشوید.
جاده را میشناسم پس تند میروم!
برنامه رفت یا برگشت از سفر را باید به گونهای تنظیم کنید که تا جای ممکن، شب در جاده نباشید. رانندگی خارج از شهر را باید یک راننده با تجربه انجام دهد و نباید افراد مبتدی برای آزمون و خطا در خارج از شهر رانندگی کنند. همچنین تا جای ممکن باید در هر ماشین دو نفر بتوانند رانندگی کنند تا در صورت بروز خستگی راننده اصلی، جابهجایی صورت بگیرد. اهمیت این مسئله در شب دو صد چندان میشود. رعایت سرعت مطمئن در سفر، یکی از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه کافی داشته باشید. شاید شما بارها و بارها یک مسیر را رفته باشید و تصور کنید راه را به خوبی میشناسید و به همین دلیل با سرعت غیرمجاز حرکت کنید و از عدم بروز حادثه اطمینان داشته باشید ولی چنین تصوری نادرست است، چون رانندگان دیگر غیرقابل پیشبینیاند و جاده نیز میتواند دچار تغییراتی شده باشد که باعث بروز تصادف شود.
حادثه در کمین است؟
شاید خیلی از افراد تصور کنند که در ساعات اولیه صبح، احتمال تصادفات کمتر است درحالیکه این تصور چندان درست نیست و بسیاری از رانندگانی که در شب مسیر طولانی را طی کردهاند، در صورت خستگی و استراحت نکردن، دچار خوابآلودگی شدید میشوند و احتمال بروز تصادف در ساعتهای چهار تا شش صبح نیز بالاست. پس اگر اوایل صبح وارد جاده شدید و حسابی سرحالید، تصور نکنید که بقیه رانندگان نیز مثل شما هستند. بسیاری از تصادفات معمولا در 30 کیلومتری ورودی شهرها اتفاق میافتد، چون رانندگان معمولا برای رسیدن به مقصد، عجله میکنند پس حسابی حواستان به دوروبرتان باشد.
جز سیاهی چیزی نیست
اگر قصد دارید بنا به هر دلیل در شب حرکت کنید، حتما قبل از حرکت خوب بخوابید و استراحت کنید تا دچار خستگی و خوابآلودگی در مسیر نشوید. از دوش گرفتن بهویژه با آب خیلی گرم پیش از حرکت بپرهیزید، چون انجام این کار در شرایطی که در روز نخوابیده باشید، میل خوابیدن هنگام رانندگی را در شما افزایش میدهد. رانندگی در شب، تفاوتهای زیادی با رانندگی در روز دارد و برای حفظ ایمنی خود و سرنشینان باید پیش از هرچیز سرعت مجاز را رعایت کنید و سبقتهای زیادی که در روز داشتید، در شب فراموش کنید، چون ممکن است خیلی چیزها را بهخوبی نبینید و خدای ناکرده دچار سانحه شوید. برای رسیدن به مقصد بهویژه در شب هیچ عجلهای نداشته باشید و در اقامتگاههای بین راهها که تعدادشان هم معمولا کم نیست، بمانید و استراحت کنید. از آنجا که تصادفات جادهای شوخیبردار نیستند، درصورت احساس خوابآلودگی، برای استراحت و خوابیدن، در یک جای امن کمی توقف کنید و برای ادامه دادن به مسیر اصرار نداشته باشید. کسی که کنار راننده مینشیند باید تا جای ممکن بتواند بیدار بماند و با راننده صحبت کند تا ذهن راننده درگیر گفتوگو شود و احساس خوابآلودگی ایجاد نشود.
موسیقی ملایم را فراموش کن
افراد با یکدیگر تفاوت دارند ولی بهطور کلی گوش دادن به یک موسیقی ملایم، میتواند احساس خوابآلودگی را هنگام رانندگی به وجود بیاورد، پس بهتر است قید موسیقیهای ملایم را هنگام رانندگی شب بزنید و سراغ موسیقیهایی بروید که در شما احساس هیجان به وجود میآورند.
خداحافظی با گوشی
اگر قصد رانندگی طولانیمدت بهویژه در شب را دارید، از چند ساعت قبل سراغ گوشی و لپتاپ خود نروید و کار با این وسایل را محدود کنید. چون این وسایل میتوانند چشمهایتان را حسابی خسته کنند و هنگام رانندگی برایتان دردسرساز خواهند شد. یکی دیگر از مواردی که در رانندگی شب باید به آن توجه داشته باشید، خیره نشدن به نور ماشینهایی است که از روبهرو در حال حرکتاند. خیره شدن به نور ماشینهایی که از روبهرو در حال حرکت هستند، میتواند منجر به خستگی شدید چشمهایتان شود و بعد از مدتی بهصورت ناخودآگاه احساس خوابآلودگی و خستگی به شما دست خواهد داد.
شب زندهداری با خوراکی
خواب و استراحت کافی برای رانندگی در شب، بهترین گزینه است با این حال میتوان از بعضی خوراکیها هم کمک گرفت البته مصرف این نوع خوراکیها، نیازتان را به استراحت و خواب به صورت کامل برطرف نمیکنند و فقط میتوان از آنها کمک گرفت. یکی از مهمترین چیزهایی که احساس خوابآلودگی را تا حدودی در شما برطرف میکند، کافئین است. کافئین، در قهوه و نسکافه وجود دارد و میتوان از آن بهره گرفت علاوه بر این، نوشابههای کولا (نوشابه مشکی) هم حاوی کافئیناند و مصرف آنها میتواند کمککننده باشد. همچنین، آدامسهای حاوی کافئین نیز در بازار وجود دارند که میتوانند به شما برای این منظور، کمک کنند ولی بهاندازه یک قهوه طبیعی ممکن است تاثیر نداشته باشند. بعضی از تحقیقات نشان میدهد که استفاده از نعنا چه بهصورت تازه و چه به صورت آدامس یا دمنوش، به هوشیاری افراد در هنگام رانندگی کمک میکند. علاوه بر این میتوانید، یک بوگیر با عطر نعنا، در ماشین خود بگذارید. پرهیز از خوردن غذاهای پرچرب، سنگین و داشتن یک وعده غذایی سبک، به شما در بیدار ماندن کمک زیادی خواهد کرد. بعضی از متخصصان طبسنتی، مصرف غذاهای حاوی ادویههای تند بهویژه فلفل را مانع خواب میدانند.
خوابآورها را بشناسید
غذاها و خوراکیهایی که احساس خوابآلودگی را به همراه دارند، نباید مصرف کنید که مهمترین آنها لبنیات بهویژه ماست و دوغ است. اگر قصد سفر دارید باید به این مسئله توجه کنید که گشنیز یا کدوحلوایی ممکن است باعث خوابآلودگیتان شود در نتیجه پیش از سفر سراغ غذاها و خوراکیهایی که دارای گشنیز و کدوحلوایی هستند ، نروید. شاید کمتر کسی این مسئله را بداند ولی از نظر طبسنتی، کاهو جزو آن دسته از خوراکیهایی است که میتواند باعث بروز خوابآلودگی در شب شود پس اگر برای خوردن سالاد کاهو وسوسه شدید، این مسئله را به یاد بیاورید. همچنین جو و ترخون نیز جزو آن دسته از خوراکیهایی هستند که در بعضی از افراد ممکن است ایجاد خوابآلودگی کنند. نوشیدن بسیاری از دمنوشها یا عرقیجات را پیش از سفر شبانه کنار بگذارید چون ممکن است بعضی از آنها، باعث ایجاد خوابآلودگی هنگام رانندگی شود. برای مثال دمنوش گلگاوزبان، اسطوخودوس، بهار نارنج و ...، میتوانند منجر به خوابآلودگی در شما شوند بهویژه در شرایطی که قبل از حرکت خوب استراحت نکرده باشید.
حواستان به داروها باشد
بعضی از داروها برای بدن حالت آرامبخش دارند و این دسته از داروها مشخص هستند و قطعا قبل از رانندگی بهویژه در شب نباید از چنین داروهایی استفاده کرد. گاهی شما دارویی را که مصرف میکنید، خاصیت آرامبخش ندارد ولی در عوارض آن خوابآلودگی قید شده است پس پیش از اینکه بخواهید رانندگی کنید، حتما عوارض جانبی داروهایی را که همراهتان دارید، بررسی کنید تا دچار خوابآلودگی هنگام رانندگی نشوید. اگر از بروشور داروهایتان نتوانستید از عارضه ایجاد خوابآلودگی اطمینان حاصل کنید، از پزشکتان برای این منظور کمک بگیرید. مصرف مسکنها را قبل از سفر محدود کنید و قبل از رانندگی از خوردن مسکن بهویژه آن دسته از مسکنهایی خودداری کنید که در آنها کدئین به کار رفته است.