منطقه مرکزی - گذشته از مناطق خاص همچون آبگرم و دهکده گل محلات، بیت امام راحل و ... که عموما شناخته شده هستند و در طول سال گردشگران بسیاری را به خود می‌بینند، مناطق دیگری که از نظر زیبایی و جاذبه دست کمی از این مناطق ندارند، وجود دارند.
هر شهرستان در استان مرکزی خود می‌تواند نوعی از گردشگری را ترویج دهد، برخی مناطق آثار و ابنیه تاریخی فراوانی دارند و از حیث گردشگری تاریخی می‌توانند پذیرای گردشگران باشند و برخی مناطق می‌توانند علاقه‌مندان گردشگری سلامت، مذهبی، صنعتی و ... را پذیرا باشند.
با وجود همه این پتانسیل‌ها اما سهم استان از تعداد گردشگران ناچیز است، به همین دلیل استفاده از این ظرفیت و توسعه آن نیازمند معرفی بیش از پیش این پتانسیل‌هاست و لازم است تلاش بیشتری جهت معرفی مناطق کمتر شناخته شده صورت گیرد.
روستای خاوه یکی از این مناطق کمتر شناخته شده است که دیدن آن می‌تواند خاطره قمصر کاشان را در اذهان زنده کند.
روستای خاوه با قدمت تاریخی سه هزار ساله و قدمت دینی و فرهنگی 1400 ساله یکی از روستاهای شرق دلیجان است که به لحاظ شاخصه‌های ویژه در زمره روستاهای مستعد نمونه گردشگری قرار دارد.
خاوه در دوران کهن یکی از هفت شهر بزرگ این خطه به شمار می‌رفت و با 12 برج بلند به قولی پایتخت کیخسرو پادشاه ایران بوده است.
حسین رحیمی دهیار این روستا با اشاره به سابقه خاوه به ایسنا گفت: وجود شاخصه‌های تاریخی و طبیعی این منطقه منجر به انتخاب این روستا به عنوان روستای نمونه گردشگری شده است.
وی با اشاره به اینکه یکی از جاذبه‌های این روستا سد قدیمی مربوط به دوره سلجوقیان است که آب روستا را تامین می‌کرده، گفت: این بنای تاریخی با دیواره‌ای حدود 50 متر و تاج 10 متری از جنس سنگ و ساروج یکی از جاذبه‌های تاریخی روستاست که هنوز مقداری آب پشت آن ذخیره می‌شود.
دهیار خاوه کوه شنی این روستا که از ماسه خالص است را یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی آن عنوان کرد و گفت: در کنار این کوه تپه کیخسرو قرار دارد که مربوط به دوره ساسانیان بوده و به لحاظ قدمت زیاد در زمره آثار ملی جای گرفته است.
وی اضافه کرد: این تپه مربوط به قلعه کیخسروست و با ایستادن در بالای آن کاملا می‌توان روستا را مشاهده کرد. البته روستا قلعه‌های دیگری هم داشته است که بخشی به دنبال حمله افغان‌ها تخریب شد و بخشی نیز به دلیل عدم رسیدگی به موقع و مرمت از دست رفتند.
رحیمی گردشگری مذهبی را یکی دیگری از جاذبه‌های این روستا دانست و گفت: وجود امامزاده علی بن محمدباقر (ع) سالانه شمار بسیاری از گردشگران را به این روستا دعوت می‌کند و طبق مستندات علی بن محمد باقر(ع) به دعوت مردم همین دیار از مدینه به این منطقه سفر کرده است.
به گزارش ایسنا، نکته مهمی که درباره روستای خاوه می‌توان بیان کرد و شاخص‌ترین ظرفیت گردشگری این روستاست، پرورش گل محمدی است. سالانه حجم بالایی از گل محمدی در این روستا پرورش می‌یابد.
دهیار خاوه گفت: دشت‌های روستا از ابتدای بهار تا میانه تابستان پوشیده از گل‌های محمدی هستند که منظره‌ای چشم‌نواز و عطری خوشایند را به همراه دارد و می‌تواند طبیعت‌دوستان بسیاری را به خود جذب کند.
وی با بیان اینکه دشت‌های این منطقه در حدود 200 هکتار است در این چند ماه از سال پوشیده از گل‌های محمدی است، افزود: در اطراف روستا نیز 20 مزرعه وجود دارد که در فصل بهار چشم‌اندازی بی‌نظیر را رقم می‌زنند و با ایستادن بر روی تپه کیخسرو می‌توان منظره بی‌بدلیل را نظاره‌گر بود. علاوه بر آن بافت روستا و کوچه‌ها نیز خود به نوعی جاذبه روستا به شمار می‌روند.
رحیمی با بیان اینکه کارگاه‌های سنتی گلاب‌گیری و فرآورده‌های آن در روستا مستقر هستند که کار گلاب‌گیری را انجا می‌دهند افزود: هرساله مقدار زیادی گلاب و اسانس‌های مختلف به برکت دشت‌های این روستا و روستاهای اطراف همچون جوشق، اردهال، هستی‌جان و قالهر تولید و عرضه می‌شود.
دهیار خاوه تنها مشکل موجود را نبود وسیله حمل و نقل عمومی ویژه روستا عنوان کرد و گفت: نبود وسیله مناسب مسلما باعث می‌شود که گردشگران به سادگی به روستا نرسند، در صورتی که با فراهم شدن این امکان گردشگران و علاقه‌مندان تاریخ و طبیعت به سادگی می‌توانند به روستا سفر کنند.
وی تاکید کرد: این نقصان باعث می شود که به راحتی نتوان برای معرفی روستا اطلاع‌رسانی و تبلیغ کرد، چرا که وسیله عمومی حمل و نقل فراهم نیست.
