جامعه شناسان و روانشناسان شروع جوانی را به عنوان دوره هویت یابی قلمداد کرده و معتقدند برای آنکه جوان بتواند در مسیر صحیح خودیابی و حقیقت شناسی قرار بگیرد و خودباوری و خلاقیت در وجود او به عنوان آینده ساز کشور نهادینه شود می بایست که دغدغه ها و مسایل آنها جدی گرفته شود.
موضوعی که توجه سیاست گذاران و متولیان امور جوانان را در بخش های گوناگون به خود جلب کرده است. اگر ویژگی های دوران جوانی، مشکلات، نیازها و مطالبات به حق آنان و همچنین برآورده ساختن این خواسته ها به درستی شناخته نشود می تواند از عوامل آسیب زا برای آنها و جامعه باشد.
نتایج آمارگیری و مطالعات جمعیت‌شناختی نشانگر آن است که جوانی جمعیت ایران به عنوان ویژگی بارز هرم جمعیتی تا 2 دهه دیگر نیز تداوم خواهد یافت، امری که نیاز و ضرورت توجه بیش از پیش به قشر جوان را نمایان می سازد.
جامعه جوان با ویژگی هایی چون نشاط، شادابی، خلاقیت و نوآوری شناخته می شود و دارا بودن روحیه و انگیزه مشارکت، هیجان خواهی و انرژی برای کار و فعالیت از دیگر شاخصه های مهم این قشر به شمار می رود.
جمعیت جوان قادر است تا نیروی انسانی قابل توجهی را برای توسعه، پیشرفت و استقلال اقتصادی کشور فراهم آورد و متولیان امر و مسوولان با برنامه‌ریزی و بهره‌گیری هدفمند از این ظرفیت و پتانسیل خواهند توانست، بسیاری از مسایل و مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را با کمک این قشر برطرف سازند.
دولت یازدهم در شرایطی اداره قوه مجریه را برعهده گرفت که به دلیل تنگناهای اقتصادی و اجتماعی موجود در جامعه، جوانان به لحاظ اشتغال، ازدواج و آزادی های مدنی از کمبودها و نابرابری های بی شماری رنج می بردند.
با تغییر فضای سیاسی کشور حاکم شدن گفتمان اعتدال و تاکید و اتکای دولت بر سیاست ها و تصمیم های کارشناسی شده و تخصصی؛ عرصه برای بروز و ظهور استعدادها و ظرفیت های جوانان مهیا شد و این دولت با توانمندسازی جوانان، ارتقای بهره‌وری و توجه به دانش و فناوری، میزان مشارکت این قشر فعال از جامعه را در فعالیت‌های مختلف ارتقا بخشید.
دولت یازدهم با بازگرداندن شور و نشاط به دانشگاه ها بستر افزایش و تقویت روحیه نشاط در میان تشکل های دانشجویی را فراهم آورد و چند صدایی را در دانشگاه ها ایجاد کرد. این دولت با نگرشی که فعالیت های سیاسی دانشجویان را در تشکل‌های دانشجویی تهدید نمی داند و به این مقوله به دیده فرصت می‌نگرد، شرایط ثبت و فعالیت احزاب در کشور را تسهیل کرد.
این سیاست ها باعث شد تا بسیاری از تشکل‌ها و احزابی که با برخوردهای سلبی در انزوا به سر می بردند، بار دیگر در فضای سیاسی و اجتماعی ایجاد شده در جامعه رشد یابند تا در جذب، پرورش و هدایت نهادمند جوانان سهیم باشند و بدین ترتیب دولت زمینه را برای مشارکت تمام دانشجویان با هر نگرش و دیدگاهی مهیا ساخت.
تدوین و تهیه سند ملی مشاوره پیش از ازدواج، آیین‌نامه اجرایی مرکزهای مشاوره ازدواج و خانواده جوانان، سند سلامت جوانان، طرح توانمندسازی جوانان برای راه‌اندازی کسب و کار در فضای مجازی، اساسنامه مجمع ملی خیرین اشتغال و کارآفرینی جوانان، طرح ملی آتیه جوان، طرح زوجین جوان و بازار سرمایه، طرح ملی آتیه جوان و اساسنامه مجمع ملی خیرین کارآفرین و اشتغال جوانان و برگزاری همایش گفتمان اعتدال جوانان با مشارکت تمام دستگاه‌ها تنها بخشی از تلاش دولت یازدهم در حوزه جوانان بود.
این دولت همچنین در راستای ترویج و تسهیل ازدواج جوانان به برگزاری دوره های آموزشی زوج های جوان در سراسر کشور، نشست های تخصصی در حوزه ازدواج و خانواده، جشنواره پیوند آسمانی، جشنواره ملی ازدواج و خانواده جوان، تدوین و پیشنهاد برنامه ها و اقدامات صورت گرفته در دفتر در راستای ابلاغ سیاست های جمعیتی مقام معظم رهبری، رونمایی از بسته حمایتی بیمه ازدواج جوانان، تولید کتاب الکترونیک بررسی وضعیت ازدواج و طلاق جوانان و راه اندازی سامانه رسیدگی به تسهیلات ازدواج جوانان در سطح کشور اقدام کرده است.
اشتغال جوانان یکی دیگر از دغدغه های بزرگ دولت یازدهم به شمار می رفت که در سایه فضای ایجاد شده در پسابرجام و لغو تحریم های هسته ای که به رونق سرمایه گذاری در ایران منجر شد، دولت توانست تا در مسیر ایجاد اشتغال برای جوانان گام بردارد و در این زمینه کوشید تا ضمن تقویت بخش دولتی و صنعت، بخش خصوصی را نیز حمایت کند.
در این دوره همچنین مجوز بیش از 400 تشکل و سازمان مردم نهاد در حوزه تخصصی جوانان صادر شد که این شاخص نمایانگر آن است که دولت عزم و اراده ای جدی نسبت به افزایش مشارکت مدنی و فراهم کردن بستر فعالیت و مشارکت اجتماعی و سیاسی جوانان در قالب یک نهاد رسمی و قانونی دارد.
از دیگر اقدام های دولت یازدهم می توان از بازطراحی پورتال جامع اوقات فراغت جوانان، تشکیل کمیسیون اوقات فراغت جوانان و تدوین برنامه عمل«برنامه ساماندهی اوقات فراغت جوانان»، راه اندازی خانه های جوان، تشکیل کمیته تخصصی اوقات فراغت ستاد ملی ساماندهی امور جوانان و تشکیل کمیته تخصصی پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی ستاد ملی ساماندهی امور جوانان، برگزاری اردوهای گردشگری هویتی، برگزاری جلسه های هم اندیشی نخبگان جوان و مسوولان نام برد.
دولت یازدهم با هدف ارتقای سطح سلامت و نشاط اجتماعی و به منظور ارتقا و تقویت جایگاه ورزش برای تمام قشرهای مختلف جامعه سیاست های توسعه ورزش همگانی را به عنوان یکی از اولویت‌های اساسی در حوزه ورزش و جوانان در دستور کار خویش قرار داد. از جمله عملکردهای این دولت در جهت توانمندی جسم و روح جوانان می توان به تشکیل کارگروه های تخصصی 14 گانه (اتاق فکر) در معاونت از جمله اوقات فراغت و ورزش، خانواده سالم، حقوق، آسیب‌های اجتماعی، کارآفرینی و اشتغال، مدیریت و مشارکت، سلامت و محیط زیست اشاره کرد.
دولت یازدهم برپایه نگرش عدالت‌محوری در حوزه جوانان به توزیع امکانات و منابع با اولویت منطقه های محروم و کم‌برخوردار پرداخت و به توسعه متوازن ورزش در بخش های مختلف کشور توجه ویژه ای داشته است.
توسعه، استانداردسازی و بهره‌وری بهینه از فضاهای ورزشی، بازنگری در طرح جامع ورزش، تدوین برنامه جامع حوزه جوانان، تحول ساختاری در بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان، ایجاد فضای مناسب برای فعالیت جوانان و مشارکت آنها در حوزه های سیاسی و اجتماعی، زمینه سازی برای ارتقای سطح مشارکت همه جانبه جوانان در فرایند توسعه پایدار کشور از اهم دستاوردهای دولت یازدهم در این عرصه است.
