سفیر سابق کشورمان در امارات متحده عربی معتقد است که بحران روابط بینن قطر و کشورهای عربی اول ماجرا است و در آینده ممکن است شاهد اتفاق های سنگینتری باشیم لذا ایران باید با احتیاط عمل کند.
اقدام عربستان سعودی و کشورهای دیگر عربی از جمله مصر، امارات متحده عربی، بحرین ، یمن و لیبی علیه قطر در این برهه از زمان و وضعیت منطقه می تواند تبعات نا خوشایندی به همراه داشته باشد. برای بررسی شرایط کنونی و بررسی موضع کشورمان در قبال این بحران تازه منطقه با حمیدرضا آصفی سفیر اسبق کشورمان در امارات متحده عربی گفتگو کرده ایم که از نظر می گذرانید:
با توجه به اینکه شما در امارت بوده اید، قطع روابط قطر با سعودی و امارات به چه معناست؟
اتفاقی که در حال حاضر در این حوزه به وجودآمده است یک مساله ای است که در گذشته هم دو بار در سال 92 و 94 اتفاق افتاد، ولی در ان موقع کشورهای حوزه خلیج فارس سعی کردند که از فروپاشی شورای خلیج فارس جلوگیری شود و اختلافات خود را به نحوی حل و فصل کردند، اما این بار فضا سخت تر و پیچیده تر شده است . با توجه به تحولاتی که ظرف چند ساعت گذشته به وجود امده می توان گفت فضای موجود با فضایی که در گذشته وجود داشت کاملا متفاوتت و عمیق تر از گذشته است.
با توجه به اوضاع فعلی منطقه، سعودی با چه هدفی قطر را از بازی منطقه ای کنار زد؟ پیشبینی شما از اقدام متقابل قطر چیست؟
با توجه یه این اتفاقاتی که افتاده است می توان دریافت که شرایط عمیقتر از گذشته است، موضوعات مختلفی مطرح شده است از علل این مسائلی که به جود امده است از جمله ان ها نگرش قطر نسبت به گروه های فلسطینی مانند حماس، نگرش قطر در روابط با اخوان و همچنین نگرش این کشور به موضوع یمن است ، البته در کنار ان موضوع منتشر شدن فایل صوتی و اشتباه و ساده انگاری است که کسانی تصور کنند که صرف انتشار یک فایل صوتی باعث چنین تحولاتی بین کشورهای حوزه خلیج فارس، مصر از یک سو، و قطر از سوی دیگر شده است.
به نظر می رسد که تحولات در شروع کار خودش است. ولی کشورهایی علاقه دارند با میانجیگری این موضوع را حل و فصل کنند. اگرچه سعودی ها از پذیرش میانجی سرباز می زنند و با ان موافقت نمی کنند . به هر حال شرایط کنونی بسیار پیچیده شده است. امارات همسو با سعودی به دلیل تحرکاتی که به زعم اماراتی ها در یمن داشته اند با توجه به اینکه دارای سریاز و نیروی زیادی در یمن است و همچنین به ادعای این کشورها حمایت قطر از گروهای تروریستی داعش و امثال ان دست به چنین اقدامی تندی زده اند.
آیا این موضوع ارتباطی با سفر ترامپ به منطقه دارد؟
نمی شود سفر ترامپ به منطقه را نادیده گرفت. من در روز سفر ترامپ به منطقه در گفتگویی که با ایسنا داشتم اعلام کردم که بعد از این سفر منطقه دچار تنش و بحران خواهد شد(اینجا). آمریکا و ترامپ با سفر به منطقه در صدد دوشیدن کشورهای منطقه است. نمی توان منتفی دانست که این تحولات با یک استمزاج در سفر ترامپ به سعودی کلیدش خودره شده باشد. باید دیدکه امریکا از برگ برنده خودش در قطر چگونه استفاده می کند و تا چه حد اجازه مید هد کشورهاجلوتر بروند نمی شود که تصور کرد که ما وراد یک مقطع نظامی و گسترده شویم بدون اینکه این کشورها نظر کشوری مثل آمریکا را جلب نکرده باشند و همین طور نمی شود تصور کرد که این کشورها ارتجالی و ناگهانی این تصمیم را گرفته باشند. به نظر می رسد ریشه ان به چند ماه گذشته برمیگردد و سفر ترامپ باعث تشدید این موضوع شد.
اینکه در اینده چه اتفاقی رخ خواهد داد باید دید که قطر چه واکنشی نشان می دهد تا کنون قطر سعی کرده است اوضاع را ارام کند و مواضع تند نگیرد تا بتواند فضا را برای حل و فصل موضوع فضا را پیچیده تر از این نکند.
این وضعیت برای ما چه وضعیتی به همراه دارد و ایران چه موضعی را باید اتخاذ کند؟
چیزی که به ایران بر می گردد دقت و پیگیری موضوع با نهایت حساسیت است، ما باید از ایجاد تنش در این کشورها حتما ابراز نگرانی کنیم و این باعث خوشحالی نیست که در همسایگی ایران کشورها شرایطشان متتشنج شود، چراکه تشنج اگر منجر خدای نکرده به درگیری شود، منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد، لذا باید با دقت موضوعات را دنبال کرد و اگر امکانش به وجود آمد با برخی از کشورهای بزرگ برای حل و فصل اوضاع وارد گفتگو شد، چراکه روابط ما با بحرین و سعودی طوری نیست که خودمان بتوانیم میانجیگری کنیم.
نکته مهم دیگر این است که به هیچ وجه نباید اجازه داد هیچکدام از طرف های درگیر از کارت ایران علیه دیگری استفاده کنند، در این صورت شرایط می تواند پیچیده تر باشد و باز شاهد ائتلاف ها و اتحادهای دیگری باشیم لذا ما باید بدون هیچگونه طرفداری از گروه الف یا گروه ب سعی به ارام کردن اوضاع داشته باشیم و به هیچ وجه همانطور که گفتم اجازه ندهیم کشورها از کارت ایران علیه یکدیگر استفاده کنند چون ماجرا در ابتدای کار است. و البته توطئه و تلاش امریکا برای متشنج کردن منطقه و رژیم صهیونیستی برای استفاده حداکثری سیاسی و اقتصادی حتما نباید دور از نظر دیده شود، در این جهت جمهوری اسلامی باید از ابزار و امکانات خودش نهایت استفاده را به عمل بیاورد.
به هر حال به زعم سعودی ها و هم پیمانان آن موضوع حمایت قطر از تروریسم افراط گرایی و همچنین تحرکاتش در یمن تحرکات تبلیغاتی و رسانه ای که از طریق تلویزیون الجزیره صورت می گیرد و ایضا نگرش این کشور به جمهوری اسلامی ایران باعث این تحولات شده است و چون این موضوعات یک دو و سه تا نیست و چند وجهی شده است لذا حل و فصل ان قدری پیچیده و مشکل است و بر میگردد به اینکه نفوذ و دخالت کشورهای دیگر مانند آمریکا که این دو کشور قطر و سعودی و دوستانش از ان تبعیت و حرف شنوی دارند که تا جه حد به کار بیاد ایا امریکا و سایر کشورها مایل به حل و فصل این بحران هستند یا ادامه ان را در جهت منافع افتصادی و سیاسی خودشان می دانند به هر حال ایران با صبر و خویشتن داری و توجه و دقت باید تحولات را دنبال کند و از همه ظرفیت ها برای کنترل این بحران استفاده کند.
