ستارگان اقتصاد جهان در سال ۲۰۵۰ کدام کشورها خواهند بود؟ آیا قدرت‌های بزرگ اقتصاد جهان خواهند توانست این برتری خود را تا بیش از ۳۰ سال دیگر نیز حفظ کنند؟ موسسه خدماتی «پرایس‌واتر‌هاوس‌کوپر» که دومین موسسه خدماتی بزرگ انگلستان است، در یک بررسی جامع تلاش کرده است تصویری از آینده اقتصاد جهان تا سال ۲۰۵۰ را به نمایش درآورد. در این بررسی، پیش‌بینی‌هایی درازمدت برای رشد ۳۲ اقتصاد بزرگ جهان تا سال ۲۰۵۰ ارائه شده است.
این ۳۲ اقتصاد بزرگ جهان در حال حاضر حدود ۸۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص می‌دهند. در نتایج این بررسی مشخص شده است این احتمال وجود دارد که اندازه اقتصاد جهان تا سال ۲۰۵۰ به بیش از دو برابر افزایش یابد، افزایشی که از روند افزایش جمعیت بسیار سریع‌تر خواهد بود. علت این افزایش اندازه اقتصاد جهان و تداوم بهبود در تولیدات تکنولوژی‌محور عنوان شده است.
بر این اساس همچنین بازارهای نوظهور با سرعتی دو برابر اقتصادهای پیشرفته گروه ۷ رشد خواهند کرد. در نتیجه این موضوع، شش مورد از ۷ اقتصاد بزرگ جهان در سال ۲۰۵۰ از میان اقتصادهایی خواهند بود که هم‌اکنون جزو اقتصادهای نوظهور محسوب می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به چین (رتبه ۱)، هندوستان (رتبه ۲) و اندونزی (رتبه ۴) اشاره کرد. در رتبه‌بندی تولید ناخالص داخلی اقتصادهای جهان، آمریکا به رتبه ۳ افت خواهد کرد و سهم ۲۷ کشوری که هم‌اکنون عضو حوزه یورو هستند در تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۵۰ به کمتر از ۱۰ درصد سقوط خواهد کرد.
بر این اساس، اقتصاد انگلستان در سال ۲۰۵۰ در رتبه ۱۰ قرار خواهد گرفت، فرانسه در فهرست ۱۰ اقتصاد برتر جهان نخواهد بود و نام ایتالیا نیز در میان ۲۰ اقتصاد برتر جهان مشاهده نخواهد شد. دلیلش هم این است که اقتصادهای نوظهوری همچون مکزیک، ترکیه و ویتنام به ترتیب رشدهایی سریع‌تر از آنها را رقم خواهند زد (نگاه کنید به جدول). با وجود اینکه موسسه پیش‌بینی کرده است که چین و هندوستان در سال ۲۰۵۰ بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان خواهند بود، گزارش مذکور اعلام کرده است که اگر اقتصادهای نوظهور می‌خواهند این پتانسیل رشد درازمدت خود را به واقعیت تبدیل کنند، لازم است نهادها و زیرساخت‌های خود را بسیار مجهزتر از امروز کنند.
براساس این پیش‌بینی، ویتنام، فیلیپین و نیجریه بیشترین جهش را در رتبه‌بندی بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان برای خود به ثبت خواهند رساند. این پیش‌بینی نشان می‌دهد، ویتنام که در سال ۲۰۱۶ در جایگاه سی و دومین اقتصاد بزرگ جهان بوده است، با ۱۲ پله جهش در سال ۲۰۵۰ به رتبه بیستمین اقتصاد بزرگ جهان خواهد رسید و به این ترتیب به برنده‌ترین اقتصاد جهان طی این سال‌ها تبدیل خواهد شد. فیلیپین که در سال ۲۰۱۶ در رتبه بیست و هشتمین اقتصاد بزرگ جهان بوده است، در سال ۲۰۵۰ با ۹ پله جهش به رتبه نوزدهمین اقتصاد بزرگ جهان خواهد رسید و دومین بهبود بزرگ را به نام خود ثبت خواهد کرد. نیجریه که در سال ۲۰۱۶ در جایگاه بیست و دومین اقتصاد بزرگ جهان بوده است، در سال ۲۰۵۰ با ۸ پله جهش به رتبه چهاردهمین اقتصاد بزرگ جهان ارتقا خواهد یافت و سومین برنده بزرگ در عرصه این رقابت‌ها خواهد بود.
وضعیت ایران در ۲۰۵۰
پیش‌بینی موسسه «پرایس‌واتر‌هاوس‌کوپر» حکایت از آن دارد که ایران با رتبه هجدهمین اقتصاد بزرگ جهان در سال ۲۰۱۶ خواهد توانست تا سال ۲۰۳۰ به رتبه شانزدهمین اقتصاد بزرگ جهان ارتقا یابد، اما این ارتقای رتبه تا سال ۲۰۵۰ کمی تعدیل خواهد شد و اقتصاد کشورمان در ۲۰۵۰ به هفدهمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل خواهد شد که در مجموع نسبت به وضعیت فعلی بهبودی یک پله‌ای خواهد داشت. این موسسه فهرستی از اقتصادهایی را معرفی کرده است که در ویرایش جدید پیش‌بینی خود به‌عنوان بازارهای نوظهور نسبتا بزرگ به فهرست نوظهورها افزوده شده‌اند. نام ایران نیز در میان این فهرست دیده می‌شود. این اقتصادها عبارتند از بنگلادش، کلمبیا، مصر، ایران، نیجریه، پاکستان، فیلیپین، تایلند و ویتنام. بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود تولید ناخالص داخلی ایران براساس برابری قدرت خرید در سال ۲۰۳۰ بالغ بر ۲ تریلیون و ۳۵۴ میلیارد دلار خواهد بود. این رقم در سال ۲۰۵۰ به ۳ تریلیون و ۹۰۰ میلیارد دلار بالغ خواهد شد.
این موسسه یادآور شده است که این پیش‌بینی براساس قیمت‌های ۲۰۱۶ انجام شده است. براساس این پیش‌بینی، نرخ رشد سالانه جمعیت ایران تا سال ۲۰۵۰ به‌طور میانگین ۴/ ۰ درصد، میانگین رشد سرانه واقعی سالانه ایران ۵/ ۲ درصد و میانگین رشد تولید ناخالص داخلی سالانه براساس نرخ پول ملی ۹/ ۲ درصد خواهد بود. بر این اساس، میزان سرمایه‌گذاری در ایران در سال ۲۰۱۶ به‌عنوان درصدی از تولیدناخالص داخلی ۳۰ درصد بوده است که تا سال ۲۰۵۰ به ۱۹ درصد افت خواهد کرد. بنا بر این بررسی، در سال ۲۰۱۶ تولید ناخالص داخلی ایران براساس نرخ مبادله‌ای ارز معادل ۴۱۲ میلیارد دلار بوده است که ما را از این منظر در جایگاه بیست و سومین اقتصاد بزرگ جهان قرار داد.
این پیش‌بینی نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی کشورمان بر این اساس در سال ۲۰۳۰ بالغ بر یک تریلیون و ۵ میلیارد دلار خواهد بود که ما را از این منظر در جایگاه بیست و یکمین اقتصاد جهان قرار می‌دهد و در سال ۲۰۵۰ تولید ناخالص داخلی کشورمان براساس نرخ مبادله‌ای ارز بالغ بر ۲ تریلیون و ۵۸۶ میلیارد دلار خواهد بود که همچنان رتبه بیست و یکمین اقتصاد را در این فهرست به خود اختصاص خواهیم داد.
مقایسه با پیش‌بینی قبلی برای ایران
موسسه «پرایس‌واتر‌هاوس‌کوپر» در گزارش پیشین خود که در فوریه ۲۰۱۵ منتشر کرده بود وضعیت ایران را بسیار بدتر از پیش‌بینی جدید اعلام کرده بود و در واقع گزارش جدید ویرایش اصلاحی بزرگی را در مورد ایران به ثبت رسانده است. در گزارش پیشین این موسسه آمده بود ایران که در سال ۲۰۱۴ در جایگاه هجدهمین اقتصاد بزرگ جهان بود، تا سال ۲۰۳۰ به جایگاه نوزدهمین اقتصاد بزرگ جهان افت می‌کند، اما در سال ۲۰۵۰ جایگاه بیست و پنجمین اقتصاد بزرگ جهان را تجربه خواهد کرد.
در گزارش پیشین تولید ناخالص داخلی ایران براساس برابری قدرت خرید چنین آمده بود: در سال ۲۰۱۴ برابر با یک تریلیون و ۲۸۴ میلیارد دلار، در سال ۲۰۳۰ برابر با یک تریلیون و ۹۱۴ میلیارد دلار و در سال ۲۰۵۰ برابر با ۳ تریلیون و ۲۳۴ میلیارد دلار. به این ترتیب موسسه مذکور حالا شرایطی بسیار بهتر از آنچه را که در گزارش پیشین خود برای ایران پیش‌بینی کرده بود انتظار دارد.
