طی دو سال گذشته و به دنبال عدم تخصیص اعتبارات هلال احمر در قانون بودجه، بارها از چالش‌های پولی هلال احمر و وضعیت انبارهای امدادی به عنوان هشداری برای مدیریت بحران در کشور سخن گفته شده و البته وعده‌هایی هم برای رفع بحران در یکی از بزرگ‌ترین دستگاه‌های امدادی کشور داده شد؛ قول‌هایی که به گفته مسوولان جمعیت هلال احمر هنوز اجرایی نشده‌اند.
اما اظهار نظر دو سه روز اخیر رییس و دبیرکل جمعیت هلال احمر، داستان تکراری بی‌پولی‌های این جمعیت امدادرسان را به شکلی جدی‌تر و صدالبته نگران کننده‌تر مطرح کرد؛ به طوری که دکتر ضیائی رئیس جمعیت هلال احمر در شورای معاونین این جمعیت اعلام کرد «وضع انبارهای امدادی نه تنها در سطح پاسخگویی در بحران‌ها نیست، بلکه شرایط خود انبارها نیز بحرانی است.» وی بار دیگر به منبع مالی ناچیز هلال احمر اشاره و یادآوری کرد که از مجموع یکهزار و ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب برای هلال احمر در سال ۹۵، فقط ۱۰۰ میلیارد تومان به آن تعلق گرفته است؛ یعنی کمتر از ۱۰ درصد!
این اظهارات شاید به نوعی اتمام حجت هلال احمر برای مدیریت بحران کشور باشد و گویای این که دیگر کارد به استخوان انبارهای امدادی رسیده و امداد و نجات نیازمند اقدام عاجل مسوولان ارشد کشوری است.
اقلام ۲۲ گانه امدادی
خوب است مروری داشته باشیم بر اینکه اقلام امدادی شامل ۲۲ قلم کالا شامل چادرهای امدادی و مسافرتی، موکت، پتو، ست ظروف، کلمن آب، گالن آب و نفت، آفتابه پلاستیکی، نایلون پوشش چادر، چراغ والور، چراغ فانوس، پودر لباسشویی، صابون، ست بهداشتی، کفش، البسه، برنج، روغن مایع و جامد، قندوشکر، چای، حبوبات، کنسروجات و کنسرو تن ماهی است که بسته به وسعت حادثه، میزان تخریب و خسارت و همچنین نیازهای غذایی و زیستی مردم سانحه‌دیده، همه این اقلام یا تعداد زیادی ازآنها یا برخی از آنها در سوانح باید در بین سانحه‌دیدگان توزیع شود و در اختیار مردم گرفتار قرار گیرد.
اما آیا در چنین شرایطی هلال احمر تمامی این اقلام را به اندازه کافی و استاندارد در انبارهای خود در اختیار دارد که بتواند در زمان بحران پاسخگوی مردم دردمند باشد؟ متاسفانه اطلاعات معاونت لجستیک و آمادگی امدادی سازمان امدادونجات، کسری‌های متاثرکننده‌ای را در این زمینه روایت می‌کند؛ به طوری که انبارهای امداد و نجات هلال احمر برای تمامی این اقلام با کسری مواجه است.
کسری‌های نگران‌کننده
در اینجا ابتدا کسری‌ِ چند قلم از مهم‌ترین کالاهای لازم در زمان بحران و اعتبار مورد نیاز برای خرید و جبران کسری را مرور می‌کنیم؛ بر اساس اطلاعات به دست آمده از مسوولان جمعیت هلال احمر، استاندارد چادرهای امدادی در انبارهای هلال احمر باید ۵۴۲ هزارو ۸۳۴ دستگاه باشد، اما موجودی چادرهای امدادی هلال احمر اکنون ۳۴۳ هزار دستگاه است. یعنی هلال احمر همین الان نزدیک به ۲۰۰ هزار چادر امدادی کسر دارد. قیمت هر چادر امدادی ۴۹۵ هزار تومان است که با ضرب در تعداد چادرهای کسری، هلال احمر برای خرید چادرهای امدادی نیازمند ۹۹ میلیارد تومان است.
هلال احمر باید در انبارهای خود ۱۰ میلیون و ۸۵۶ هزار و ۶۷۴ قوطی کنسروجات برای زمان حادثه ذخیره داشته باشد، اما اکنون فقط یک میلیون و ۵۷ هزار و ۵۲ قوطی کنسروجات در انبارهایش دارد. یعنی هلال‌احمر برای کنسروجات که یکی از اقلام مهم امدادی برای رفع نیاز غذایی مردم سانحه‌دیده در زمان بحران است، بیش از ۹ میلیون و ۷۹۹ هزار قوطی کسر دارد. قیمت هر قوطی کنسروجات ۳۰۰۰ تومان برآورد شده است که با ضرب شدن در آمار کسری، رقم ۲۹ میلیارد و ۳۹۸ میلیون و ۸۶۶ هزار تومان نیاز مالی هلال احمر برای خرید کنسروجات مشخص می‌شود.
چراغ والور نیز یکی از اساسی‌ترین نیازهای امدادی سانحه‌دیدگان در فصل زمستان محسوب می‌شود و باید به تعداد ۵۴۲ هزار و ۸۳۴ شعله در انبارهای امدادی هلال احمر موجود باشد، اما انبارهای هلال احمر ۲۷۱ هزار و ۶۰۰ شعله چراغ والور کمتر از حد استاندارد در خود جای داده‌اند (موجودی فعلی در انبارها ۲۷۱ هزار و ۲۳۴ چراغ والور است). قیمت هر چراغ والور ۶۵ هزار تومان برآورد شده است که با ضرب شدن در رقم کسری، هلال احمر برای خرید چراغ‌های والور نیازمند ۱۷ میلیارد و ۶۵۴ میلیون تومان اعتبار مالی است.
استاندارد موجودی برنج در انبارهای هلال احمر باید ۸ میلیون و ۱۴۲ هزار و ۵۰۵ کیلوگرم باشد که موجودی فعلی ۴۶۲ هزار و ۹۲۷ کیلوگرم است. جبران کسری ۷ میلیون و ۶۷۹ هزار و ۵۷۸ کیلویی برنج در انبارهای هلال احمر نیاز به ۲۷ میلیارد و ۶۴۶ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان دارد.
کسری سِت بهداشتی در انبارهای امدادی هلال احمر ۵۴۱ هزار و ۶۸۷ ست است که نیاز به ۳۷ میلیارد و ۹۱۸ میلیون و ۹۰ هزار تومان اعتبار مالی برای جبران کسری دارد.
انبارهای هلال احمر احتیاج به پُر شدن با ۴ میلیون و ۷۴۰ هزار و ۹۰۵ پتو دارند. قیمت هر پتو ۲۵ هزار تومان برآورد شده است که نیاز مالی برای خرید این کالای امدادی را ۱۱۸ میلیارد و ۵۲۲ میلیون و ۶۲۵ هزار تومان نشان می‌دهد.
انبارهای هلال احمر نیازمند بیش از ۱۳۷۱ میلیارد تومان شارژ مالی
درمجموع بنابر اعلام مسوولان جمعیت هلال احمر، نیاز مالی جمعیت هلال‌احمر برای جبران کسری ۲۲ قلم کالای امدادی، عدد ۱۳۷۱ میلیارد و ۳۶۸ میلیون و ۶۷۷ هزار تومان است. این عدد گویای همه نداشته‌های جمعیت هلال احمر فقط در بخش انبارهای امدادی است.
متاسفانه ناآشنایی برخی از مسئولان با وظایف و ماموریت‌های جمعیت هلال احمر باعث شده تا امکانات هلال احمر را در تجهیزات خلاصه کنند و به این نکته فکر نشود که در زمان سانحه مردم آسیب‌دیده و گرفتار در بحران، نیازهای غذایی و زیستی نیز دارند. هرچند که مقوله تجهیزات نیز در جای خود بسیار مهم است و اهمیت مجهز شدن به فناوری‌های روز امداد و نجات بر کسی پوشیده نیست.
حادثه پلاسکو و کامل نبودن تجهیزات آتش‌نشانی در اطفای حریق و امدادرسانی و همچنین سیل و کولاک و ریزش بهمن در چند استان کشور هنوز جلوی چشم‌مان است؛ آمار بالا انبارهای خالی و نیازهای مالی هلال احمر را روایت کرد و اکنون که به بررسی لایحه بودجه سال ۹۶ کل کشور در صحن علنی مجلس نزدیک‌تر می‌شویم، شایسته است که نه تنها نمایندگان مجلس بلکه دولت نیز نگاه ویژه‌ای به نیازهای مالی جمعیت هلال احمر داشته باشد تا همانطور که در برخی حوادث کمبودهای جمعیت هلال احمر به چشم آمده، این بار مشکلات مالی آن مد نظر قرارگیرد.
