آرمان بیات، با بیان اینکه با توجه به شرایط فعلی قطعا ناوگان ایران نیاز به یک نوسازی جدی خواهد داشت، تاکید کرد: ایرلاینهای ما باید بر اساس شرایط اقتصادی که دارند و البته آیندهای که از نظر تجاری برای خود در نظر میگیرند در فضای فعلی نسبت به خرید هواپیماهای جدید و پیشبینی نرخ توجیه پذیر بهره وری اقدام کنند.
به گفته وی، با توجه به حق رسمی ایران در خرید هواپیماهای جدید پس از اجرایی شدن برجام به نظر میرسد دولت آمریکا توان آن را نخواهد داشت که علیه این موضوع اقدام کند مگر اینکه قصد داشته باشد اساس برجام را نقض کند.
این کارشناس صنعت هوانوردی با اشاره به تایید نهایی خرید 17 فروند ایرباس از سوی ایران در وزارت خزانهداری آمریکا، اظهار کرد: این مجوزها براساس شماره سریال هواپیما صادر میشود و این به معنای آن است که این هواپیماها در حال حاضر به نام ایران ثبت شده است و امکان توقف آن ، مگر در صورت لغو یا تعلیق مجوز اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانه داری آمریکا یا نقض تعهدات مالی طرف خریدار ، وجود نخواهد داشت.
بیات ادامه داد: درباره دیگر هواپیماهای ایرباس و همچنین هواپیمای بویینگ مذاکرات ادامه دارد. مجوزی که در این زمینه به بویینگ داده شد مربوط به اجازه لازم برای مذاکره با ایران برای فروش هواپیما بود و برای قطعی شدن باید مجوز نهایی این امر مشخص شود.
وی با بیان اینکه مخالفان فروش هواپیما به ایران در آمریکا با توجه به برجام توان زیرسوال بردن اصل خرید را ندارند، تاکید کرد: در طول روزهای گذشته آنچه بیشترین تکرار را داشته است نه بحث منع فروش که بحث منع فاینانس و حمایتهای مالی از طرف ایرانی بابت خرید هواپیماهای جدید بوده است.
این کارشناس صنعت هوانوردی اضافه کرد: آمریکاییها به تنهایی اراده آن را ندارند که جلوی فروش هواپیما به ایران را بگیرند، اما میتوانند با فشار آوردن به موسسات مالی آمریکایی و وضع قوانین لازم اجازه فاینانس برای این هواپیماها را صادر نکنند.
بیات با بیان اینکه یکی از اصلیترین مسائلی که در زمینهی فاینانس اهمیت دارد اعتماد نسبت به شرکت هواپیمایی خریدار هواپیماهای جدید است، عنوان کرد: در حال حاضر اعتماد به ایرانایر در بازارهای جهانی از بعد عملکرد مالی چندان بالا نیست، زیرا این شرکت باید وضعیت مالی خود را شفاف کرده و میزان هزینه ، درآمد ، دارایی و نرخ سودآوری را نیز مشخص کند تا بدین ترتیب ریسک تامین فاینانس ، کاهش یابد.
وی با بیان اینکه آمریکا با محدود کردن مجوز ارائه فاینانس به ایران با یک تیر دو نشان میزند، توضیح داد: از یکسو به این ترتیب پولی که برای خرید هواپیماهای جدید صادر میشود از خارج از آمریکا ، وارد اقتصاد این کشور میشود که نوعی سرمایه پذیری خارجی است و از سوی دیگر ریسک بازگشت سرمایه فاینانس شده بابت خرید هواپیما نیز به خارج از این کشور منتقل خواهد شد.
این کارشناس صنعت هوانوردی با اشاره به سابقه رییس جمهور آمریکا، اظهار کرد: ترامپ پیش از آنکه سیاستمدار باشد یک فعال اقتصادی است، از اینرو ما میتوانیم با چانهزنی سیاستمدرانه در عرصههای بینالمللی از سوی وزارت خارجه شرایطی را به وجود آوریم که ترامپ نیز نسبت به فروش هواپیماهای جدید به ایران ، رغبت اقتصادی و تجاری و نه سیاسی داشته باشد.
بیات خاطر نشان کرد: فروش هواپیما به ایران چه برای بویینگ و ایرباس چه برای شرکتهای ایرانی اهمیت زیادی دارد. ما میتوانیم با تخصصی کردن نگاهمان در مذاکرات دیپلماتیک بینالمللی و ایجاد انگیزه و امنیت سرمایه گذاری برای فاینانسرهای مطرح بین المللی ،برخی از گرههای مربوطه به این حوزه را باز کنیم، زیرا در حضور برجام امکان لغو فروش هواپیما به ایران وجود ندارد و اصطحکاکهای احتمالی به وجود آمده از سوی آمریکاییها با مذاکرات مناسب برطرف خواهند شد.