شهیدزاده رییس هیات‌مدیره ومدیرعامل بانک کشاورزی که در هم اندیشی مدیران ستادی و استانی صندوق بیمه کشاورزی سخن می‌گفت، چالش‌های اصلی و بنیادی بیمه کشاورزی را تشریح کرد.
وی با اشاره به اینکه وجود دیدگاهی نامناسب به بیمه کشاورزی نخستین چالش اصلی و بنیادی بیمه کشاورزی است گفت: در حال حاضر صندوق بیمه کشاورزی تنها نهاد متولی پوشش ریسک در بخش کشاورزی است درحالی که در بسیاری از کشورهای جهان یک "نظام جامع مدیریت ریسک” برای بخش کشاورزی وجود دارد و بیمه فقط جزیی از این نظام مدیریتی است.
مدیرعامل بانک کشاورزی افزود: این دیدگاه که بیمه کشاورزی را تنها ابزاری برای مدیریت ریسک بخش کشاورزی می‌داند نگاهی ناصواب و غیرقابل دوامی است زیرا نقش سازمان‌ها و نهادهای مسئول از سازمان دامپزشکی، سازمان حفظ نباتات در بخش کشاورزی و سایر بخش‌ها که عملکرد آنها می‌تواند بر بروز ریسک در بخش تاثیر بسیار بگذارد را نادیده می‌گیرد ضمن اینکه نقش موثر تولیدکنندگان بخش و نهادهای مردمی (NGO) مرتبط با آن را به حساب نمی‌آورد و نقش صندوق بیمه را در حد صندوق پرداخت خسارت کاهش می‌دهد.
شهیدزاده با اشاره به روند رو به افزایش بروز خسارت در بخش کشاورزی و ضرورت تدوین نظام جامع مدیریت ریسک در این بخش اضافه کرد: برای تدوین واجرای یک نظام جامع مدیریت ریسک برای بخش کشاورزی باید راهکاری اساسی ارائه شود و تمام دست اندرکاران و سازمان‌های ذیربط در مدیریت ریسک بخش کشاورزی در کنار هم قرار بگیرند تا در آیندهای نه چندان دور که آثار تغییر اقلیمی بخش کشاورزی را بیشتر تحت تاثیر قرار دهد تا بتوانیم مشکلات را مدیریت کنیم.
وی به مشکلات موجود در ساختار مدیریت ریسک کشاورزی کشور به عنوان یکی دیگر از چالش‌های موجود در بیمه کشاورزی اشاره کرد کرد و گفت: پراکندگی نهادها و دستگاه‌های دست اندرکار در مدیریت ریسک کشور که چند نهاد و سازمان از کمیته امام (ره) تا نهاد ریاست جمهوری و وزارت کشور به صورت پراکنده دست اندرکار این حوزه هستند، جزو مسایلی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
مدیرعامل بانک کشاورزی با تاکید بر شفافیت نقش و وظایف دستگاه‌های دست اندرکار مدیریت ریسک ، نبود شفافیت را موجب ایجاد فشار بیشتری بر صندوق بیمه کشاورزی دانست و خاطر نشان کرد: کارکرد دستگاه‌ها و نهادهایی که در مدیریت ریسک سهیم هستند، باید به گونه‌ای شود که باعث افزایش ریسک بخش کشاورزی نشود.
شهیدزاده با اشاره به اینکه در کشورهای پیشرفته جهان ساختار مدیریت ریسک کشاورزی، نقش و وظیفه اجزای آنها مشخص است و برای مدیریت ریسک‌های بخش کشاورزی و مقابله با بحران‌ها در سطح خرد و کلان برنامه‌ها و استراتژی‌های مشخص و منسجم دارند، بر لزوم ایجاد سیستم مدیریتی یکپارچه و جامع ریسک در کشور تاکید کرد و یادآور شد: در کشور ما مرکز مستقلی برای مدیریت ریسک‌های بخش کشاورزی چه دولتی و چه خصوصی وجود ندارد و ابزارهای مختلف مانند بیمه، حمایت‌های مختلف دولتی و سیاست‌های دیگر هر کدام در قالب جداگانه‌ای و بدون ارتباط با هم در حال پیگیری است.
وی تصریح کرد: در نظام مدیریت ریسک کشاورزی کشور به ارتباط بین ابزارهای مدیریت ریسک و ماهیت ریسک‌ها و همبستگی که بین متغیرهای ریسکی وجود دارد، باید بیش از پیش توجه کرد.
مدیرعامل بانک کشاورزی با بیان اینکه نبود الگوها و روش‌های مناسب مدیریت ریسک یکی دیگر از چالش‌های اصلی و بنیادی بیمه کشاورزی است اظهار داشت: علیرغم اینکه در بسیاری کشورها بیمه اتکایی توسط شرکت‌های بیمه خصوصی در بازار بین المللی صورت می‌گیرد یا مانند برخی کشورها از جمله پرتقال دولت یا شرکت‌های دولتی این نقش را ایفا می‌کنند، در ایران بیمه اتکایی وجود ندارد.
وی گفت: با وجود این شرایط در زمان بروز ضرر و زیان‌های شدید ناشی از شدت حوادث غیرمترقبه، صندوق بیمه کشاورزی بدون پشتوانه بیمه اتکایی می‌شود و این مسئولیت سنگین به صورت غیرمتعارف بر بانک کشاورزی تحمیل شده است و از سویی دیگر باعث بدهی کلان صندوق بیمه (دولت) به بانک کشاورزی شده است.
شهیدزاده با بیان اینکه بیمه کشاورزی بر اساس اعتماد مردم فعالیت می‌کند افزود: ادامه این رویه نه تنها قابل دوام نیست بلکه به نفع تولیدکنندگان و بخش کشاورزی نیز هست زیرا فعالان بخش کشاورزی بدون پشتوانه نمی‌توانند به موقع به طلب خود دست یابند.
مدیرعامل بانک کشاورزی گفت: گرچه چالش‌های اساسی اغلب به خارج از مسئولیت صندوق بیمه برمی‌گردد اما، در صندوق چالش‌هایی داریم که باید به آن توجه کنیم.
وی در تشریح چالش‌های درونی بیمه کشاورزی بر ضرورت توسعه ابزارهای مناسب و پیشرفته بیمه‌ای تاکید کرد و گفت: بیمه منطقه‌ای و بیمه شاخص آب و هوایی مواردی هستند که باید در این زمینه مورد توجه قرار گیرد.
شهید زاده با اشاره به اینکه روش‌های سعی و خطا بر روش‌های علمی در محاسبه حق بیمه، برآورد خسارت و پرداخت خسارت غالب و یکی دیگر از چالش‌های درونی صندوق بیمه کشاورزی است خاطرنشان کرد: ارتقای ساختار نظارتی بیمه می‌تواند از بروز مخاطرات اخلاقی در این زمینه جلوگیری کند.
وی با بیان اینکه وجود نواقص در پایه آماری (Data base) دسترسی به اطلاعات لازم برای رصد کردن رفتارهای مشتریان را برای ما فراهم نمی‌کند بر ضرورت ایجاد رابطه سیستمی بین کارگزار و بیمه گزار با هدف جلوگیری از برخی مشکلات و همچنین برطرف کردن نواقص حوزه نظارتی بیمه تاکید کرد.
مدیرعامل بانک کشاورزی در بخش دیگری از سخنان خود و در تشریح چالش‌های دورنی صندوق بیمه به ضرورت استقرارنظام هشدار به بیمه‌گزاران اشاره کرد و یادآور شد: با این روش می‌توانیم قبل از بروز خسارت به تولیدکنندگان هشدارهای لازم را برای کاهش خسارت بدهیم.
شهیدزاده گفت: در کشوروجود استاندارد تولید ضروری است زیرا اگه این استاندارد نباشد، بیمه نیز بر اساس استاندارد انجام نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه تفکر حاکم بر صندوق بیمه تفکر دولتی است و دیدگاه صندوق بیمه به عنوان صندوق پرداخت خسارات در بخش کشاورزی از مدیران و بدنه صندوق هم حاکم است یادآور شد: دانش کارشناسی در بیمه نیازمند ارتقاء است.
شهیدزاده با بیان اینکه تغییر نگرش در صندوق بیمه موجب درآمدزایی می‌شود اضافه کرد: همه باید تلاش کنیم تا از طریق اصلاح عملکرد، توسعه روش‌های نوین بیمه‌ای، افزایش مشارکت بخش خصوصی جایگاه بیمه کشاورزی را در مدیریت جامع ریسک برای کلیه ذینفعان تبیین کنیم و با ایجاد شرکت بیمه‌ای مستقل و توانمند علاوه بر پاسخگویی تولیدکنندگان بخش کشاورزی سیاستگذاران بخش نیز به ابزار مناسب‌تری مجهز شوند و کارکنان صندوق بیمه نیز در جایگاه بالاتری قرار گیرند.
مدیرعامل بانک کشاورزی تعیین تعرفه، اجرای بیمه پوششی و اعلام برنامه آن در محصولات گندم آبی و دیم ، جو آبی و دیم ، برنج ، نخود دیم ، پسته، بادام، خرما، سیب، انگور، گردو را نخستین گام از مهم‌ترین جهت‌گیری‌های برنامه سال زراعی 95-94 عنوان کرد و گفت: تدوین بیمه‌های تکمیلی (بیمه تک خطر، عوامل ناشناخته وفاجعه بار)، ارائه بیمه‌های جدید با در نظر گرفتن میزان خطر پذیری نوع احداث باغ (بیمه انگور روسیمی)، ارائه بیمه‌های عمومی و تکمیلی به منظور جدا کردن لایه‌های ریسک، ایجاد تغییرات اساسی در بیمه طیور و توزیع بهینه یارانه‌ها مطابق با سیاست‌ها و برنامه‌های بخش کشاورزی از دیگر برنامه‌های صندوق در سال زراعی 95-94 است.
شهیدزاده عملکرد صندوق بیمه را مثبت ارزیابی و ابراز امیدواری کرد: برای رسیدن به راهکاری اساسی با هدف برآورده کردن نیازهای فعالان بخش کشاورزی و همچنین اجرای سیاست‌های اقتصادی دولت دستگاه‌های ذیربط تلاش خود را به کار گیرند.
