گزارش آژانس انرژی اتمی در مورد پایبندی ایران به تعهداتش در برجام

متن کامل گزارش یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی به شرح زیر است: 

راست‌آزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل(۲۰۱۵) 

A- مقدمه 

۱- این گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شورای حکام و نیز شورای امنیت سازمان ملل درباره اجرای تعهدات هسته ای جمهوری اسلامی ایران در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و مسایل مربوط به راست‌آزمایی و نظارات در ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت(۲۰۱۵) است. این گزارش همچنین شامل اطلاعاتی درباره مسایل مالی و رایزنی‌ها و تبادل اطلاعات آژانس با کمیسیون مشترک تشکیل شده توسط برجام است. 

B- پیشینه 

۲- چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس، آمریکا، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا (ایی ۳/ ایی یو+۳) و ایران بر سر برجام به توافق رسیدند. در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵، شورای امنیت قطعنامه ۲۳۳۱ (۲۰۱۵) را تصویب کرد که در کنار موارد دیگر، از مدیرکل خواست راست‌آزمایی و نظارت لازم بر تعهدات هسته‌ای ایران را برای کل دوره اجرای این تعهدات در چارچوب برجام به عهده بگیرد. 

در اوت ۲۰۱۵، شورای حکام به مدیرکل اجازه داد تا منوط به وجود منابع مالی و مطابق با رویه‌های پادمانی آژانس مبادرت به راست‌آزمایی و نظارت لازم بر تعهدات هسته‌ای ایران در چارچوب برجام و ارایه گزارش در کل مدت تعهدات در پرتو قطعنامه۲۲۳۱ شورای امنیت کند. 

شورای حکام همچنین به مدیرکل اجازه داد تا همانطور که در سند GOV/۲۰۱۵/۵۳ and Corr. ۱ مقرر شده با کمیسون مشترک رایزنی و تبادل اطلاعات کند. 

۳- هزینه تخمینی سالانه آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی ایران و راست‌آزمایی و نظارت تعهدات هسته‌ای ایران همانگونه که در برجام تعیین شده، ۲/۹ میلیون یورو در سال است که کل آن از محل وجوه فوق بودجه ۲۰۱۶ تامین می‌شود. تا ۲۴ اوت ۲۰۱۶، کل موجودی آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی و نیز راست‌آزمایی و نظارت مرتبط با برجام، ۱۰.۱ میلیون یورو، شامل منابع هزینه نشده برای فعالیت‌های برجام، بود.

C- فعالیت‌های راست‌آزمایی و نظارت بر برجام 

۴- آژانس از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ (روز اجرای برجام)، بر اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران در چارچوب برجام راست‌آزمایی و نظارت کرد. در زیر به موارد مربوط به دوره پس از گزارش قبلی آژانس اشاره می‌شود. 

C.۱ فعالیت‌های مربوط به راکتور آب سنگین و بازفراوری 

۵- ایران ساحت راکتور موجود تحقیقاتی آب سنگین اراک را بر اساس طرح اولیه آن پیگیری نکرد. ایران هیچ قرص اورانیوم طبیعی، میله سوخت یا مجموعه‌های سوخت با طرح اختصاصی که در اصل برای پشتیبانی از راکتور اراک طراحی شده بود، تولید یا آزمایش نکرد و همه قرص‌های اورانیوم طبیعی موجود و مجموعه‌های سوخت همچنان در انبار و تحت نظارت مستمر آژانس قرار دارند. 

۶- ایران کماکان آژانس را در جریان موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در تاسیسات تولید آب سنگین (HWPP) قرار داده است و به آژانس اجازه داده است بر مقدار ذخایر آب سنگین تولید شده درHWPP نظارت کند. آژانس در ۳۰ اوت ۲۰۱۶ راست‌آزمایی کرد که ذخیره آب سنگین ایران به ۱۲۶.۵ تن رسیده است. در طول این دوره گزارش، ایران بیش از ۱۳۰ تن آب سنگین نداشت. 

۷- ایران در راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تاسیسات تولید رادیوایزوتوب ملیبدوم (MIX)، ید و زنون و هیچ یک از تاسیسات دیگر فعالیت‌های مرتبط با بازفراوری انجام نداد.

C.۲ فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و سوخت 

۸- در تاسیسات غنی‌سازی سوخت (FEP) در نطنز، ۵۰۶۰ سانتریفیوژ IR-۱نصب شده در ۳۰ آبشار و به همان شکل توافق شده در برجام وجود دارد. ایران ۹۶ سانتریفیوژ IR-۱ نگهداری شده در انبار را برای جایگزین کردن سانتریفیوژهای خراب این تاسیسات خارج کرده است. 

۹- ایران به غنی‌سازی UF۶ در FEP ادامه داده است. ایران در طول دوره گزارش، اورانیوم بالای ۳.۶۷ U-۲۳۵غنی‌سازی نکرد. 

۱۰- ایران در نامه مورخ ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۶، گزارشی را در ارتباط با مقدار اورانیوم غنی‌شده در خطوط فرآوری تاسیسات پودر غنی‌شده (EUPP)UO۲ در اصفهان در اختیار آژانس قرار داد. آژانس گزارش ایران را بررسی و مشخص کرد که ایران میزان اورانیوم غنی‌شده در خطوط فراوری EUPP را بیشتر ارزیابی کرده بود. آژانس در نامه مورخ ۲۳ اوت ۲۰۱۶ از ایران خواست این مقدار را دوباره بررسی کند و طبق آن، گزارش خود را اصلاح کند. گفت‌وگوهای فنی درباره این مساله بین آژانس و ایران در جریان است. 

۱۱- کل ذخیره اورانیوم غنی‌شده ایران فراتر از ۳۰۰ کیلوم گرم UF۶ غنی شده تا ۳.۶۷ درصد U-۲۳۵ نبود. 

۱۲- در تاسیسات غنی‌سازی سوخت فردو، ۱۰۴۴ سانتریفیوژ IR-۱ نصب‌شده در شش آبشار در یک بال وجود دارد. در تاریخ ۱۳ اوت ۲۰۱۶، دو سانتریفیوژ IR-۱ از شش آبشار جدا، اصلاح و به صورت جداگانه در همان بال و به منظور انجام فعالیت‌های اولیه تحقیق و توسعه مربوط به تولید ایزوتوپ ثابت نصب شد. ایران در طول دوره گزارش، هیچ فعالیت غنی‌سازی اورانیوم یا مربوط به فعالیت‌های تحقیق و توسعه انجام نداد و هیچ گونه ماده هسته‌ای در این تاسیسات وجود ندارد.

۱۳- همه سانتریفیوژها و زیرساخت‌های مرتبط در انبار همچنان تحت نظارت مستمر آژانس قرار دارد. آژانس همچنان به ساختمان‌های نطنز، از جمله FEP و تاسیسات آزمایشی غنی‌سازی سوخت(PFEP) به طور منظم دسترسی دارد. 

۱۴- ایران فعالیت‌های غنی‌سازی‌اش را در راستای برنامه غنی‌سازی‌اش انجام داده است.

۱۵- ایران هیچ یک از تاسیسات اعلام شده را به منظور تبدیل مجدد صفحه‌های سوخت یا تبدیل ضایعات به UF۶ عمیلیاتی نکرده و احداث تاسیساتی جدید برای این منظور را به آژانس اطلاع نداده است.

C.۳ تحقیق و توسعه، تولید، ساخت و موجودی

۱۶- هیچ اورانیوم غنی‌شده‌ای در فعالیت‌های تحقیق و توسعه انباشت نشده است و تحقیق و توسعه با و بدون اورانیوم ایران با استفاده از سانتریفیوژهایی با محدودیت‌های تعیین شده در برجام انجام شده است.

۱۷- متعاقب آنچه در گزارش قبلی دبیرکل اعلام شد، ایران اطلاعاتی درباره تولید و موجودی 'تیوب'‌ها و 'بیلو'های روتور سانتریفیوژ در اختیار آژانس قرار داد و به آژانس اجازه داد که این موارد را در موجودی‌ها راست‌آزمایی کند. آژانس با استفاده از اقدامات نظارتی و مراقبتی، به طور مداوم نظارت داشت و راست‌آزمایی کرد که تجهیزات اعلام شده برای تولید تیوب‌ها و بیلوهای روتور برای ساخت سانتریفیوژها فقط برای فعالیت‌های مشخص شده در برجام استفاده شده است. ایران هیچ سانتریفیوژ IR-۱ به منظور جایگزینی آنهایی که خراب یا آسیب دیده بودند، تولید نکرد. 

۱۸- همه تیوب‌ها، بیلوهای روتور و مجموعه روتر، از جمله تیوب‌ها و بیلوهای ساخته شده از زمان اجرای برجام، تحت نظارت مستمر آژانس است. همانگونه که قبلا گفته شد، ایران در ۲ مه ۲۰۱۶ به آژانس اطلاع داد که قصد دارد ساخت تیوب‌های روتور را از سر بگیرد. آژانس راست‌آزمایی کرد که ایران در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۶ ساخت این موارد را از سرگرفت. بحث‌های فنی مربوط به مساله بین آژانس و ایران در جریان است. 

D- اقدامات شفاف‌سازی 

۱۹- ایران کماکان به آژانس اجازه داده است تا از مونیتورهای آنلاین و مهر و موم‌های الکترونیکی غنی‌سازی استفاده کند که وضعیت داخل تاسیسات هسته‌ای را به اطلاع بازرسان آژانس می‌رساند و با وسایل اندازه‌گیری نصب شده، به جمع‌آوری خودکار دستگاه‌های ثبت‌کننده آژانس کمک می‌کند. طبق درخواست آژانس، ایران روادیدهای بلندمدت برای بازرسان معرفی‌شده آژانس صادر کرد و فضای کاری مناسبی برای آژانس در تاسیسات هسته‌ای‌اش فراهم کرد و استفاده از فضای کاری در مناطق نزدیک سایت‌های هسته‌ای در ایران را تسهیل کرد. ایران با بازرسان اضافی که آژانس برای ایران تعیین کرد، موافقت کرد. 

۲۰- ایران کماکان به آژانس اجازه داده است تا در چارچوب اقدامات مورد توافق ایران، از جمله اقدامات مراقبتی و نظارتی، بر تمامی کنستانتره سنگ اورانیوم تولید شده در ایران یا به دست آمده از سایر منابع نظارت کند. ایران همچنین همه اطلاعات لازم برای اینکه آژانس بتواند تولید UOC و موجودی UOC تولید شده در ایران یا به دست آمده از سایر منابع را راست‌آزمایی کند، در اختیار آژانس قرار داد. 

E- سایر اطلاعات مرتبط 

۲۱- ایران طبق ماده ۱۷ پروتکل الحاقی عجالتا به اجرای پروتکل الحاقی توافقنامه پادمان‌ها ادامه می‌دهد. ایران در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۶، موارد اعلامی‌اش را در چارچوب پروتکل الحاقی در اختیار آژانس قرار داد. آژانس در حال ارزیابی این موارد است. آژانس در چارچوب پروتکل الحاقی همچنان به دسترسی تکمیلی به تاسیسات و سایر مناطق در ایران ادامه داده است. 

۲۱- آژانس در طول دوره گزارش، در نشست‌های کارگروه تدارکاتی کمیسیون مشترک برجام شرکت نکرده است.

F- خلاصه 

۲۳- آژانس طبق توافقنامه پادمان‌ها به راست‌آزمایی عدم انحراف ماده هسته‌ای اعلام شده در تاسیسات هسته‌ای و مناطق خارج از تاسیسات هسته‌ای اعلام شده که مواد هسته‌ای معمولا در آنها استفاده می‌شود، ادامه می‌دهد. ارزیابی‌ها درباره نبود ماده و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده ایران همچنان در حال انجام است. 

۲۴- آژانس از روز اجرای برجام، اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران در چارچوب برجام را راست‌آزمایی می‌کند و بر آن نظارت دارد.

۲۵- مدیرکل در زمان مقتضی به گزارش‌دهی ادامه خواهد داد.