به گزارش قلم نیوز و به نقل از ایرنا، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران یکشنبه شب (۲۳ آذرماه) با هدف انجام رایزنیهای سیاسی و دیپلماتیک با مقامهای عالیرتبه بلاروس وارد مینسک شد؛ سفری یکروزه که در جریان آن سید عباس عراقچی با رئیسجمهور، وزیر امور خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی بلاروس دیدار و درباره توسعه روابط دوجانبه و همچنین تحولات منطقهای و بینالمللی گفتوگو و تبادل نظر خواهد کرد.
عراقچی پس از پایان برنامههای خود در مینسک، برای ادامه رایزنیهای متداول و مشورتهای سیاسی با مقامهای فدراسیون روسیه عازم مسکو خواهد شد؛ سفری که در چارچوب تداوم گفتوگوهای راهبردی تهران–مسکو و هماهنگی دیدگاهها درباره مسائل دوجانبه و تحولات جاری در عرصه منطقهای و بینالمللی انجام میشود.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری صبح روز یکشنبه در خصوص این سفر به خبرنگاران گفت: « در خصوص سفر آقای عراقچی به روسیه و بلاروس، این سفر مهمی است و در ادامه رایزنیهای منظمی انجام میشود که بین ایران و روسیه و بلاروس وجود دارد.»
روابط ایران و بلاروس؛ از همکاریهای سنتی تا همگرایی در نظم جدید بینالمللی
روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بلاروس پس از استقلال این کشور از اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه ۱۹۹۰ شکل گرفت و بهتدریج در مسیر توسعه سیاسی، اقتصادی و فنی قرار گرفت. تهران و مینسک طی سه دهه گذشته، با تأکید بر احترام متقابل به حاکمیت ملی و مخالفت با یکجانبهگرایی، همکاریهایی را در حوزههای صنعت، انرژی، کشاورزی، حملونقل و ماشینسازی دنبال کردهاند و برگزاری کمیسیونهای مشترک اقتصادی و تبادل هیأتهای رسمی، به یکی از سازوکارهای ثابت در مناسبات دو کشور تبدیل شده است.
در سالهای اخیر و همزمان با افزایش فشارهای تحریمی غرب علیه هر دو کشور، تعاملات ایران و بلاروس وارد مرحلهای فعالتر شده است. تقویت رایزنیهای سیاسی، تلاش برای گسترش همکاریهای اقتصادی در چارچوب ترتیبات منطقهای و اوراسیایی، استفاده از ظرفیتهای ترانزیتی و لجستیکی و نیز همسویی مواضع در برخی مسائل بینالمللی، از جمله محورهای برجسته روابط تهران–مینسک در این دوره به شمار میآید و نشاندهنده تمایل دو طرف برای ارتقای روابط فراتر از سطح سنتی و تعریف شراکتهای عملیتر در شرایط جدید بینالمللی است.
در چارچوب روند روبهگسترش روابط تهران–مینسک، مسعود پزشکیان رئیسجمهور جمهوری اسلامی ایران پیشتر در سفر رسمی خود به بلاروس که از ۲۸ تا ۲۹ مرداد ۱۴۰۴ (۱۸ تا ۲۰ اوت ۲۰۲۵) انجام شد با الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهور این کشور دیدار و درباره توسعه همکاریهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی گفتوگو و چند سند همکاری را امضا کرد. وزیر امور خارجه در جریان این سفر در یادداشتی که در خبرگزاری بلتا بلاروس منتشر شد، در خصوص روابط ایران و بلاروس نوشت: «با نگاهی به آینده، تجربه مشترک ما در مقابله با دخالتهای خارجی، پیوندی ناگسستنی میان دو ملت ایجاد کرده است. خردمندی رهبران و مقاومت مردم، زمینهساز سطح کنونی همکاریها گردیده است. با برخورداری از ظرفیتهای مکمل و دیدگاههای همسو، شراکت ایران و بلاروس آمادگی دارد تا به سمت افقهای جدیدی گام نهد.»
عراقچی در این نوشتار افزود: «ایران و بلاروس در طول ۳۳ سال روابط دیپلماتیک، همکاریهای نزدیکی در حوزههای مختلف ایجاد کردهاند، همکاری اقتصادی ما همچنان در حال تقویت است؛ تنها در سال گذشته حجم تجارت دوجانبه بیش از ۱۴ درصد افزایش یافته است. برگزاری هفدهمین دوره کمیسیون مشترک اقتصادی، پایهای محکم برای تعمیق همکاریها فراهم کرده و در حال حاضر برنامهریزی برای هجدهمین دوره در جریان است.»
در ادامه تعاملات فعالی ایران و بلاروس، سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران نیز در سفر خود به مینسک با رئیسجمهور بلاروس و همچنین وزیر امور خارجه این کشور دیدار و رایزنی خواهد کرد؛ دیدارهایی که در چارچوب تقویت روابط دوجانبه، هماهنگی مواضع در قبال تحولات منطقهای و بینالمللی و پیگیری توافقات پیشین دو کشور انجام میشود.
ایران و روسیه؛ تقویت همکاری در دیپلماسی منطقهای و بینالمللی
سفر سیدعباس عراقچی به مسکو، در ادامه رایزنیهای دیپلماتیک منطقهای و بینالمللی جمهوری اسلامی ایران، در مقطعی انجام میشود که سطح همکاری تهران و مسکو در پی همسویی مواضع دو کشور و همراهی روسیه و چین با ایران در مخالفت با تلاشهای انگلیس، فرانسه و آلمان برای سوءاستفاده از سازوکار حل اختلاف در برجام و فعالسازی مکانیسم ماشه، وارد مرحلهای پررنگتر شده است؛ اقدامی که طی ماههای اخیر به بروز شکاف در شورای امنیت سازمان ملل متحد انجامید و بر اهمیت هماهنگیهای سیاسی میان ایران و روسیه افزود.
وزیر امور خارجه ایران در این سفر علاوه بر دیدار با همتای روس خود، با شماری از مقامات عالیرتبه این کشور نیز درباره آخرین تحولات منطقهای و بینالمللی و تداوم رایزنیهای متداول دو طرف گفتوگو خواهد کرد؛ دیدارهایی که در شرایط حساس کنونی، نقش مسکو را بهعنوان یکی از شرکای کلیدی تهران در معادلات دیپلماتیک برجستهتر میسازد.
در چهارچوب تداوم رایزنیها و تعاملات دیپلماتیک تهران–مسکو، مسعود پزشکیان رئیسجمهور جمهوری اسلامی ایران پیشتر در سفر خود به ترکمنستان و در حاشیه اجلاس بینالمللی صلح و اعتماد در ۲۱ آذر ۱۴۰۴ (۱۲ دسامبر ۲۰۲۵) با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه دیدار و پیرامون توسعه همکاریهای راهبردی و عملیاتیسازی توافق جامع بین دو کشور گفتوگو کرد. این دیدار، آخرین گفتوگوی مستقیم رئیسجمهور ایران با مقام عالیرتبه روسیه بود و اهمیت ویژهای در تعمیق مشارکت راهبردی تهران–مسکو داشت.
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه نیز پیش از سفر روز جاری به مسکو، یک بار دیگر نیز در فروردین ۱۴۰۴ (اوایل سال ۲۰۲۵ میلادی) برای دیدار و رایزنی با مقامات روسیه به مسکو سفر کرده بود. در این سفر که از قبل برنامهریزی شده بود، او با همتای روسی خود و دیگر مقامات عالیرتبه روسیه دیدار و گفتگو کرد و پیام کتبی مقام معظم رهبری را نیز به ولادیمیر پوتین تقدیم کرد، ضمن آنکه محورهای همکاری دوجانبه، تحولات منطقهای و سایر موضوعات مهم مورد بحث قرار گرفت.
این سلسله سفرها و دیدارها نشاندهنده عزم جدی ایران و روسیه برای تقویت شراکت راهبردی و هماهنگی مواضع در عرصههای منطقهای و بینالمللی است. رایزنیهای مکرر تهران و مسکو در مسائل برجام، تحولات خاورمیانه و امنیت انرژی، علاوه بر تقویت همکاریهای اقتصادی و سیاسی، پیامی روشن درباره ثبات و انسجام در روابط دوجانبه به جامعه بینالملل ارسال میکند. همزمان، این تعاملات فضایی برای همسویی استراتژیک و برنامهریزی عملیاتی مشترک میان دو کشور فراهم میآورد که میتواند نقش کلیدی در تعدیل فشارها و مدیریت چالشهای بینالمللی ایفا کند.
رایزنی فعال ایران با بلاروس و روسیه و دیدارهای مکرر مقامات عالیرتبه، نشاندهنده تداوم سیاست دیپلماسی فعال تهران در اوراسیا و تاکید بر تقویت شراکتهای راهبردی و هماهنگی مواضع منطقهای و بینالمللی است. این تعاملات نه تنها ظرفیت همکاری اقتصادی و سیاسی را گسترش میدهد، بلکه ایران را در مدیریت فشارهای خارجی و شکلدهی به تحولات بینالمللی با قدرت و ثبات بیشتری قرار میدهد و نقشی مؤثر در ایجاد ثبات و انسجام در مناسبات دوجانبه و منطقهای ایفا میکند.
