در روز ۳۰ تیر ۱۳۳۱ یک سال و ۴ ماه پس از به ثمر نشستن نهضت ملی صنعت نفت، مردم ایران با راهپیمایی در خیابان‌ها خواستار برکناری احمد قوام‌السلطنه و بازگشت دکتر محمد مصدق به پست نخست‌وزیری شدند.
قیام پرشکوه و تاریخی ۳۰ تیر ۱۳۳۱، از سرفصل‌های شاخص نهضت ملی ایران به شمار می‌رود. این حرکت عظیم در دورانی رخ داد که ملت با حضور تمام عیار در صحنه، اجازه انحراف نهضت را به هیچ فرد و جریانی نمی‌داد و جز وصول به اهداف عالیه آن، به هیچ چیز راضی نمی‌شد.
از این روی در سی‌ام تیر ماه ۱۳۳۱، مردم ایران در پی چند روز مبارزه پیگیر، به تمامی به پا خاستند و راه بازگشت دکتر مصدق و نیل به آرمان‌های نهضت را، پیش روی کارگزاران آن هموار ساختند، هرچند که در آینده موج این نهضت به ساحل نرسید.
به مناسبت چهل و چهارمین سالگرد قیام ۳۰ تیر، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران تصاویری کمتر دیده شده از این قیام تاریخی را منتشر کرده که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
۲۷ تیر ماه ۱۳۳۱. مصاحبه تاریخی آیت الله کاشانی بر علیه احمد قوام در منزل دامادش مرحوم حسن گرامی
۲۷ تیر ماه ۱۳۳۱. مصاحبه تاریخی آیت الله کاشانی بر علیه احمد قوام در منزل دامادش مرحوم حسن گرامی
۲۷ تیر ماه ۱۳۳۱. مصاحبه تاریخی آیت الله کاشانی بر علیه احمد قوام در منزل دامادش مرحوم حسن گرامی
استقرار تانک‌ها در مناطق مختلف شهر تهران در پی نخست وزیری احمد قوام
نمایی از یکی از درگیری‌ها در شهر تهران در ۳۰ تیر ماه ۱۳۳۱
مظفر بقایی کرمانی در میان یکی از اجتماعات روز ۳۰ تیر در تهران
نمایی از یکی از اجتماعات روز ۳۰ تیر در تهران. احمد سمیعی فعال سیاسی وقت، در صف اول این گروه دیده می‌شود
یکی از مجروحین درگیری‌های روز ۳۰ تیر در حوالی میدان بهارستان
خون شهید امیر بیجار بر دیوار حزب زحمتکشان ملت ایران: این خون زحمتکشان ملت ایران است، زنده باد دکتر مصدق، مرده باد قوام‌ها
پیکر تعدادی از شهدای ۳۰ تیر در زیرزمین بیمارستان سینای تهران
سخنرانی مرحوم استاد حسینعلی راشد در میدان بهارستان برای اجتماع کنندگان در عصرگاه ۳۰ تیر
تشییع پیکر شهدای ۳۰ تیر در گورستان ابن بابویه تهران
مزار شهدای ۳۰ تیر در گورستان ابن بابویه تهران در چهلمین روز شهادت آنان
مزار شهدای ۳۰ تیر در گورستان ابن بابویه تهران در چهلمین روز شهادت آنان
نمایی از اجتماع باشکوه میدان بهارستان در اولین سالگرد قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱
نمایی از اجتماع باشکوه میدان بهارستان در اولین سالگرد قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱
نمایی از اجتماع باشکوه میدان بهارستان در اولین سالگرد قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱
