رسانه های جهان در حالی به تحلیل دستاوردهای یک سال گذشته توافق هسته ای پرداختند که به همین مناسبت امروز چهارشنبه، حسن روحانی رییس جمهور ایران در جلسه هیئت دولت ضمن تأکید بر اینکه ایران به عهد خود در توافق هستهای پابرجا و متعهد است، اظهارداشته است که اگر روزی ۱+۵ بخواهد از تعهدات خود سر باز بزند، ما کاملاً آمادگی داشته و از لحاظ توانمندی هستهای در شرایطی هستیم که در زمان کوتاهی میتوانیم به نقطه مطلوب خود دست پیدا کنیم.
وجه مشترک رسانهها در ارزیابی برجام، پذیرش افزایش نقش ایران به عنوان یک بازیگر موثر در سطح منطقهای و جهانی پس از توافق هسته ای برجام است.
از سویی دیگر اکثر رسانهها در تحلیل خود به تلاشهای دولت آمریکا در حفظ برجام و تاثیر انتخابات های پیش رو در ایران و ایالات متحده آمریکا در آینده این توافق برجسته اشاره کردهاند
واشنگتن پست در سالگرد توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی با انتشار گزارشی تحت عنوان «چه کسی به آنچه میخواست دست پیدا کرد؛ یک سال بعد از توافق هستهای» در حوزههای مختلف متاثر از توافق هستهای به تحلیل پیروز آن حوزه پرداخت و از این طریق بر برد-برد بودن این توافق سهه گذاشت.
در این گزارش گفته شده است که دولت اوباما به هدف اصلیاش از این توافق یعنی جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای رسید و دستاورد ایران از برجام را تبدیل شدن این کشور به یک بازیگر موثر منطقهای خواند و نوشت ایران به عنوان یک بازیگر منطقهای اعتبار زیادی را پس از فرجام کسب کرد.
واشنگتن پست با بیان اینکه در نتیجه برجام رئیس جمهور ایران به سراسر جهان سفر میکند و وزاری امور خارجه ایران و آمریکا چهره به چهره به طور منظم با هم دیدار دارند، نوشت: برنده اصلی تغییرات ژئوپلتیک در نتیجه برجام، ایران است چرا که با دستیابی به این توافق به انزوای خود در سطح بین المللی پایان داد.
خبرگزاری قطری الجزیره که دارای گرایشات ضد ایران است نیزدر مقالهای تحت عنوان «ایران در آینده بر خاورمیانه مسلط خواهد شد» نوشت: برجام سبب شده است ایران قویتر و پیشروتر از قبل در منطقه حضور داشته باشد.
این خبرگزاری بازگشت سرمایهها و داراییهای بلوکه شده ایران به عنوان یکی از دلایل بد بودن توافق یاد کرد و نوشت: به واسطه این توافق ۱۰۰ میلیارد دلار از داراییهای ایران به کشور برگشت و حتی جان کری پذیرفته است که بخشهایی از این پول در جنگهای نیابتی ایران در منطقه هزینه خواهد شد
آسوشیتدپرس نیز در سالگرد توافق هستهای در گزارشی تحت عنوان «یک سال آینده، توافق هستهای با ایران ادامه خواهد داشت اما شکنندهتر» به بیان دستاوردهایی که ایران و آمریکا پرداخت.
این رسانه، دستاورد آمریکا را از قول جان کری تغییر توازن استراتژیک خواند. وزیر امور خارجه آمریکا مدعی شده است که دستاورد آمریکا از توافق هستهای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی بوده در حالی که میزان اورانیوم غنی شده ایران برای ساخت ۱۰ تا ۱۲ بمب اتمی کافی بوده است.
در گزارش آسوشیتدپرس، دستاورد ایران جلوگیری از یک تهدید نظامی حتمی بوده که توافق هستهای سبب شد ایران نفس راحتی بکشد و تهدید نظامی را حذف کند.
از سوی دیگر این گزارش آینده توافق هستهای را به انتخابات آینده در ایران گره میزند و مینویسد با وجود اینکه از سال ۱۹۷۹ تا کنون هیچ رئیس جمهوری در ایران یکدورهای نبوده است، ولی حضور یا عدم حضور روحانی به عنوان رئیس جمهور وضعیت توافق را دشوار میکند.
در این گزارش همچنین نوشته شده تهدید ایران به خروج از توافق سبب شد آمریکا به لاک دفاعی فرو رفته و در اقدامی وزیر امور خارجه آمریکا شخصا برای رایزنی با بانکهای اروپایی جهت تسهیل روابط بانکی با ایران به سراسر اروپا سفر کرد.
نیوزویک اروپا نیز به مناسبت برجام در گزارشی تحت عنوان «بعد از یک سال، توافق هستهای چطور عمل کرده است» نوشت: یک سال پس از برجام ایران به یک بازیگر موثر بینالمللی تبدیل شده است. رهبران ایران به سرتاسر اروپا، آسیا آفریقا و آمریکای لاتین سفر میکنند و تهران میزبان سران دولتها و وزرای خارجی غرب است که همگی خواهان افزایش رابطه با ایران هستند.
نیوزویک در سر فصلی جداگانه به افزایش نفوذ ایران در منطقه و مشارکت آن در مذاکرات صلح سوریه که به ابتکار آمریکا برگزار میشد، اشاره و خاطرنشان کرده است در سال گذشته جواد ظریف بارها بر لزوم یافتن راه حل سیاسی در سوریه تاکید کرده است
این خبرگزاری ضمن اشاره به صحبتهای جان کری مبنی بر هحرکت ایران به سمت تغییراتی خاص، از قول وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا نوشت: روحانی و ظریف نقطه نظراتی دارند که سبب میشوند مفهومی مثل مذاکره پشت یک میز با آمریکا از آن زاییده شود. افرادی در ایران وجود دارند که این را نمیخواهند. ما آمادهایم که اگر لازم شد دوباره چنین رویکردی را دنبال کنیم.
نیوزویک اروپا مدعی شده است که روحانی انتخابات سختی را در پیش دارد چرا که افکار عمومی ممکن است نسبت به بهرهمندی مردم از دستاوردهای توافق احساس سرخوردگی کند.
این خبرگزاری در پایان گزارش خود آورده است قرار نیست در آینده نزدیک همکاری ایران و آمریکا خارج از توافق گسترش پیدا کند.
وبسایت اقتصادی کوارتز نیز ابعاد اقتصادی توافق هستهای ایران و ۵+۱ را در مقاله ای با عنوان «توافق هسته ای به اقتصاد ایران کمک میکند اما نه به اندازه ای که برخی از آن انتظار دارند» مورد ارزیابی قرار داده و نوشت: اقتصاد ایران پس از توافق هستهای به آرامی خود را بازسازی میکند اما دو تغییر عمده و قابل رویت اقتصاد ایران پس از دستیابی به توافق هستهای، یکی افزایش صادرات نفت است که تقریبا از زمان برداشته شدن تحریمها تا کنون دو برابر شده و دیگری افزایش قراردادهای تجاری متعدد با شرکتهای خارجی و سرمایهگذاریهای متعدد آنها طی مذاکرات با ایران است.
کوارتز ضمن انتشار برخی آمارهای موجود در شاخصهای اقتصادی ایران پیش و پس از توافق برجام تاکید کرد اقتصاد ایران از زمان توافق برجام بهبود یافته است.
بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول، برای سال ۲۰۱۶ رشد اقتصادی ۴ تا ۵. ۵ درصد در ایران پیشبینی شده و این در مقایسه با پیش بینی نرخ رشد ۱. ۳ درصدی اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۶ قبل از چشم انداز دستیابی به توافق برجام، پیشرفت قابل توجهی است.
در این گزارش عنوان شده است که: صندوق بین المللی پول کاهش میانگین تورم را از ۱۵. ۱٪ در سال ۲۰۱۵-۲۰۱۵ به ۱۱. ۵ % در سال ۲۰۱۶-۲۰۱۷ پیش بینی کرده است.
کوارتز در پایان گزارش خود نوشت: توافق هستهای به افزایش GDP، تولید نفت و تجارت جهانی منجر شده اما رییس جمهور ایران با مطالبات مردم ایران مبنی بر احساس بهرهمندی از منافع حاصل از برجام در سال اول این توافق مواجه است و این امر در انتخابات سال ۲۰۱۷ در ایران تاثیرگذار خواهد بود.