اتحادیه اروپا از پنجم فوریه، واردات فرآورده‌های نفتی پالایش شده روسیه که از طریق دریا حمل می‌شود را ممنوع خواهد کرد و حدود یک میلیون بشکه در روز دیزل، نفتا و سوخت‌های دیگر روسیه باید بازار دیگری به جز این منطقه پیدا کند.
اتحادیه اروپا در پیشنهادی، تعیین سقف قیمت ۱۰۰ دلار در هر بشکه برای دیزل روسیه که به کشورهای دیگر خارج از این بلوک فروخته می‌شود را خواستار شده است. مشابه مکانیزم سقف قیمت برای نفت خام روسیه، خریداران خارج از اتحادیه اروپا، در صورت رعایت این سقف قیمت، به بیمه و فاینانس غربی برای محموله‌های دیزل دسترسی خواهند داشت. این پیشنهاد شامل تعیین سقف قیمت ۴۵ دلار در هر بشکه برای فرآورده‌های تخفیف‌دار مانند نفت کوره است.
اتحادیه اروپا، این پیشنهاد را به دولت‌های عضو این بلوک ارسال کرده و به گفته دیپلماتهای اروپایی، نمایندگان کشورهای این بلوک روز جمعه در این باره مذاکره کردند اما به تصمیمی نرسیدند و قرار است مذاکرات هفته جاری ادامه پیدا کند.
جانت یلن، وزیر خزانه داری آمریکا دو هفته پیش گفته بود تعیین سقف قیمت برای فرآورده‌های پالایش شده روسی، پیچیده‌تر از سقف قیمت ۶۰ دلار برای نفت خام است. اما ما سخت در تلاش هستیم تا ببینیم چطور به اهداف مشابه دست پیدا کنیم.
هدف از مکانیزم‌های سقف قیمت، کاهش درآمدهای پوتین از صادرات انرژی و همزمان حفظ عرضه کافی نفت و فرآورده‌های نفت به بازارهای جهانی است.
افزایش واردات دیزل اروپا از آمریکا و عربستان سعودی
اروپا در آستانه ممنوعیت واردات دریابرد فرآورده‌های نفتی روسیه، دیزل بیشتری از آمریکا و عربستان سعودی خریداری کرده است اما همچنان میزان زیادی دیزل از روسیه وارد می‌کند.
بیش از نیمی از صادرات سوخت روسیه به اتحادیه اروپا، دیزل است. در آستانه این تحریم که تا ۱۰ روز دیگر آغاز می‌شود، اروپا همچنان خریدار بزرگ دیزل روسیه بوده و در ماه‌های اخیر مشغول انبار کردن سوخت روسی پیش از آغاز این ممنوعیت بوده است. به عنوان مثال، طبق برآوردهای جدیدترین گزارش ماهانه آژانس بین‌المللی انرژی، صادرات دیزل روسیه در دسامبر، به ۱.۲ میلیون بشکه در روز افزایش یافت که از این میزان ۷۲۰ هزار بشکه در روز به اتحادیه اروپا بوده است.
برآورد می‌شود اروپا حجم زیادی دیزل به میزان حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز، در هفته‌های آینده پیش از آغاز اجرای این تحریم وارد خواهد کرد.
بنا بر اظهارات تحلیلگران، پس از پنجم فوریه، بازارهای دیزل و جریان تجارت فرآورده‌های نفتی دچار تغییرات خواهد شد و روسیه به دنبال فروش فرآورده‌های نفتی خود به مناطق دیگر خواهد بود در حالی که اروپا واردات بیشتری از آمریکا، خاورمیانه و آسیا انجام خواهد داد.
طبق آمار شرکت تحلیل انرژی ورتکسا، انتظار می‌رود واردات دیزل و گازوئیل اروپا از آمریکا در ماه میلادی جاری، رکورد دو ساله را بشکند.
پاملا مانگر، تحلیلگر ارشد بازار در شرکت ورتکسا هفته گذشته در تحلیلی نوشت: اروپا با ذخایر کافی، وارد دوران دوران پسا دیزل روسیه خواهد شد. هجوم برای واردات دیزل روسیه در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲ به همراه زمستان گرمتر اروپا و تامین کافی گازطبیعی، شوک تامین دیزل و خرید وحشت زده‌ای که در اکتبر سال ۲۰۲۲ مشاهده شده بود را ملایم کرد.
بر اساس گزارش اویل پرایس، برخلاف بازارهای نفت که بسیاری از پالایشگاه‌های اروپایی از قبل، ممنوعیت نفت روسیه را با تست نفت‌های غیر روسی آغاز کرده بودند، توقف صادرات دیزل به بازارهای اصلی روسیه می‌تواند پیامدهای قابل توجهی بر جریان صادرات انرژی روسیه این کشور داشته باشد و احتمالا باعث تعطیلی فعالیت‌های پالایشگاهی می‌شود زیرا روسیه برای صادرات سوخت تنها چند منطقه محدود دارد.
افزایش صادرات دیزل روسیه به ترکیه و آفریقا
طبق آمار رفینیتیو آیکان، روسیه با نزدیک شدن زمان تحریم اتحادیه اروپا، عرضه دیزل به بنادر آفریقایی و مدیترانه‌ای را در ژانویه افزایش داده است.
الکساندر نواک، معاون نخست وزیر روسیه در دسامبر گفته بود: روسیه مقصد صادرات خود را به آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین تغییر خواهد کرد و ترجیح می‌دهد به جای موافقت با سقف قیمت، تولید نفت را کاهش دهد.
بنا بر آمار رفینیتیو، صادرات دیزل از بنادر روسیه به ترکیه، در ماه‌های اخیر افزایش پیدا کرده و در فاصله اول تا ۲۵ ژانویه، به حدود ۰.۶۸ میلیون تن در مقایسه با ۰.۷۳ میلیون تن در کل دسامبر، رسیده است.
روسیه ممکن است دستکم ۳۷۰ هزار تن دیزل از بنادر خود در دریای بالتیک به مراکش عرضه کند و عمده این محموله‌ها به بندر طنجه می رود. پایانه هیدروکربن این بندر، ظرفیت ذخیره سازی ۵۳۲ هزار متر مکعب در ۱۹ مخزن را دارد.
دو محموله حامل ۷۰ هزار تن دیزل هم از روسیه به سمت برزیل می‌رود.
از ابتدای ژانویه، صادرات دیزل و گازوئیل از بندر نووراسییسک در دریای سیاه به سنگال، به ۱۴۰ هزار تن در مقایسه با ۳۵ هزار تن در دسامبر، افزایش پیدا کرده است. دو نفتکش دیگر هم ممکن است ۶۶ هزار تن دیزل روسیه را به لیبی ببرند.
بر اساس گزارش رویترز، با وجود عرضه رو به رشد فرآورده‌های نفتی روسیه به مسیرهای صادراتی جدید، معامله گران پیش بینی می‌کنند بازارها ظرف دو تا سه هفته آینده متلاطم شوند.
