وزیر آموزش‌وپرورش طولانی شدن تعطیلی مدارس در سال جاری را «بی‌سابقه» دانسته و واکنش‌هایی در هفته‌های اخیر به این موضوع داشت و بارها اعلام کرد که در چنین شرایطی غیرحضوری شدن مدارس آخرین راهکار کاهش بحران‌ها و مخاطرات باشد و از رئیس جمهور خواسته مدارس تعطیل نشوند. در نهایت وی دو شب گذشته در مصاحبه‌ای با رسانه ملی از بازگشایی مدارس خبر داد و اعلام کرد که همه مدارس از سوم بهمن ماه باز هستند.
وزیر آموزش و پرورش همچنین خواستار تعلیق ملاک شاخص‌های کیفیت هوا در تعطیلی مدارس شده و گفت که این موضوع در جلسه اخیر هیئت دولت پیشنهاد و بررسی خواهد شد. بنابر اظهارات وی «اگر شاخص‌های جهانی کیفیت هوا را ببینید، در کشورهای دیگر شاخص کمتر از ۳۰۰ باشد تعطیل نمی‌کنند، اما شاخص برای تعطیلی مدارس را برای ما روی ۱۵۰ بستند و تعطیلی‌ها طوری بود که شبیه دوره کرونا شدیم؛ درحالی که شاخص‌های آلایندگی ما زیر ۲۰۰ هستند. قرار است در جلسه آتی هیئت دولت پیشنهاد دهیم این شاخص‌های مرتبط با کیفیت را به تعلیق در بیاورند.»
همزمان با اظهارات وزیر آموزش و پرورش، وزیر کشور نیز به این موضوع واکنش نشان داد و گفت: «تعطیلی مدارس به خاطر رفع آلودگی نیست، بلکه به خاطر سلامتی فرزندان‌مان است. مصوبه‌ای وجود دارد که در آن مشخص کرده در چه شاخصی از آلودگی، مدارس باید تعطیل باشند. گروه‌های اضطراری استان‌ها براساس همین مصوبه ناچارند تصمیم به تعطیلی بگیرند. در هرحال این موضوع موجب شد تا با کمک سازمان محیط زیست پیشنهاد جدیدی را برای دولت تعیین کنیم تا این استانداردها را کمی تغییر دهیم تا لازم نباشد در این شرایط مدارس مان را تعطیل کنیم.»
این موضوع موافقان و مخالفانی داشت و برخی چنین تصمیمی را پاک کردن صورت مسئله دانستند و به همین خاطر لازم است همه ابعاد آن به طور دقیق بررسی شود و در نهایت باید منتظر تصمیم هیئت دولت در این باره ماند. با این حال نمی‌توان تاثیر تعطیلی‌های مکرر مدارس بر امر آموزش و تربیت دانش‌آموزان را نادیده گرفت و آموزش مجازی را جایگزین آموزش حضوری کرد.
با هر اتفاق و سرما و گرمایی مدارس را تعطیل می‌کنند
می‌گویند چرا آموزش و پرورش ورود کرده حال آنکه تولیت نظام آموزشی بر عهده این وزارتخانه است
در همین راستا، صادق ستاری‌فرد، معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش‌وپرورش در واکنش به طولانی شدن تعطیلی آموزش حضوری در مدارس بسیاری از استان‌ها به علل مختلفی چون برودت هوا، صرفه‌جویی در مصرف گاز و آلودگی هوا که در ماه گذشته به اوج خود رسید اظهار کرد: در دوران کرونا ۲ درصد به نرخ آسیب‌های اجتماعی افزوده شد، علت این بود که بچه‌های ما محصول تربیت این فضای مجازی شدند. حالا هم هر اتفاقی می‌افتد سرد می‌شود، گرم می‌شود، آلوده می‌شود تعطیل می‌کنند. اینطور نمی‌شود کار تعلیم و تربیت را اداره کرد.
وی افزود: ما درخواست هم داده بودیم و درخواست هم می‌دهیم و ورود هم کردیم ولی می‌گویند چرا آموزش و پرورش ورود کرد؟ تولیت نظام آموزش و پرورش براساس بند ۲ سیاست‌های کلی تحول در آموزش و پرورش برعهده وزارت آموزش و پرورش است.
عده‌ای بیرون نشسته‌اند و تصمیم می‌گیرند مدارس چه زمانی باز و چه زمانی بسته باشد؛ این اقدام عدالت آموزشی را نابود کرده است
معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش‌وپرورش با بیان اینکه این درحالی است که عده‌ای بیرون نشسته‌اند و می‌خواهند تصمیم بگیرند که مدارس چه زمانی باز و چه زمانی بسته باشد گفت: این اقدام هم کیفیت آموزش و پرورش و هم عدالت تربیتی را نابود کرده است. دانش‌آموزی که به فضای مجازی و کلاس خصوصی دسترسی دارد و از طبقه مرفه است خودش را بالا می‌کشد و کسی که دسترسی ندارد نابود می‌شود.
ستاری‌فرد در ادامه به برخی بندهای قانون هوای پاک و آیین نامه اجرایی آن اشاره کرد و گفت: در قانون هوای پاک آمده است که تعطیلی کارخانجات و واحدهای آلاینده بر عهده وزارت صمت و چند دستگاه دیگر است. تعطیلی کارخانجات به عهد وزارت صمت است، اما تعطیلی مدرسه برعهده وزارت آموزش و پرورش نیست و یک اشکال قانونی در این حوزه داریم.
تعطیلی موقت مدارس تا کجا ادامه دارد
وی ادامه داد: ماده ۳ قانون هوای پاک می‌گوید «در مواقع اضطرار، سازمان با همکاری وزارت کشور و تصویب هیئت وزیران باید ممنوعیت‌ها یا محدودیت‌های موقت زمانی، مکانی و نوعی را برای پیشگیری از اثرات زیانبار و مقابله با منابع آلوده‌کننده هوا برقرار نماید.»، یک ماه بود که مدارس تعطیل می‌شدند، این «موقت» تا کجاست؟.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش‌وپرورش با بیان اینکه در آیین نامه اجرایی تبصره ۳ ماده ۴ آیین نامه اجرایی قانون هوای پاک نیز آمده است که «اتخاذ تصمیم در مورد تعطیلی دستگاه‌های اجرایی و بانک‌ها برای یک روز کامل یا بیشتر، صرفاً با هماهنگی رئیس‌جمهور یا معاون اول رییس‌جمهور امکان‌پذیر است» این در حالی است که آموزش و پرورش بزرگترین دستگاه اجرایی کشور است، موجودیت ما به وجود مدرسه بسته است. اگر مدرسه باشد آموزش و پرورشی هست و اگر مدرسه نباشد دستگاه تعلیم و تربیتی وجود ندارد. تحول در مدرسه اتفاق می‌افتد و خط مقدم عملیات ما واحد مدرسه است.
آموزش و پرروش را یک ماه تعطیل کردند، اما قانون هوای پاک اجرا نشد
دیواری کوتاهتر برای تعطیلی مدارس پیدا نمی‌کنند
ستاری‌فرد افزود: دستگاه اجرایی آموزش و پرروش را یک ماه تعطیل کردند، اما قانون هوای پاک اجرا نشد، بزرگترین دستگاه اجرایی این کشور آموزش و پرورش است. واحدهای علمیاتی این دستگاه یعنی مدارس تعطیل می‌شوند اما این قانون اجرا نمی‌شود. آیا به اجرای قانون هوای پاک توجه می‌شود یا هراتفاقی می‌افتد دیواری کوتاهتر از مدرسه پیدا نمی‌کنند و مدرسه باید تعطیل شود؟.
وی با بیان اینکه در ماده ۴ آیین نامه اجرایی قانون هوای پاک آمده است: « به‌منظور اتخاذ تصمیمات لازم در مواقع اضطرار آلودگی هوا، کارگروه با ترکیب زیر تشکیل می‌شود: استاندار و درصورت عدم حضور وی، معاون عمرانی استانداری به‌عنوان رییس کارگروه، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان به‌عنوان دبیرکارگروه، مدیرکل هواشناسی استان، معاون بهداشتی یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی مستقر در استان به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رییس شبکه بهداشت و درمان شهرستان ذی‌ربط حسب مورد، مدیرکل آموزش و پرورش استان، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان، مدیرکل بحران استانداری و شهردار مرکز استان و شهردار شهرهای ذی‌ربط حسب مورد».
معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش‌وپرورش اضافه کرد: همچنین در ماده ۵ در تشریح وظایف کمیته اضطرار به «کاهش انتشار آلاینده‌ها از منابع آلاینده ثابت و متحرک»، «کاهش آثار سوء ناشی از آلودگی هوا بر سلامت از راه‌های مختلف از جمله کاهش مواجهه افراد جامعه با آلاینده‌ها بر اساس طبقات اعلامی موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه» و « وضع ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های زمانی، مکانی و نوعی برای فعالیت منابع ثابت و متحرک تشدیدکننده آلودگی هوا» اشاره شده است.
در مدت تعطیلی مدارس بدنبال منشاء آلاینده‌ها و اصلاح آنها رفتند؟
نمی‌توانیم تربیت را به فضای مجازی بسپاریم؛ تبعات تعطیلی‌ها را بشمارید
ستاری‌فرد ادامه داد: در همین مدتی که مدارس را تعطیل کردند چقدر به دنبال این موضوع رفته‌اند که منشاء آلاینده‌ها را اصلاح کنند. برخی می‌گویند عدم تعطیلی واحدهای تولیدی و اقتصادی و غیره با معیشت و اقتصاد کشور گره خورده است، اما خب باید به این سوال نیز پاسخ دهیم که تربیت دانش آموز را چه کنیم؟ نمی‌توانیم تربیت را به فضای مجازی بسپاریم. در همین دوره کرونا چقدر آسیب روحی و جسمی به فرزندان ما تحمیل شد، افسردگی چقدر افزایش یافت؟ فقط ۱۰ درصد به آمار چاقی افزوده شد. تبعات تعطیلی مدارس را برشمارید.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش‌وپرورش با طرح این سوال که «آیا کسانی که مدارس را تعطیل می‌کنند خسارات ناشی از تعطیلی مدارس، ایجاد بی‌عدالتی و خدشه به عدالت تربیتی و آموزشی را جبران می‌کنند؟ مسئولیت با چه کسی است؟ » گفت: اینها را باید در همان کارگروه مشخص کنند.
آلودگی هوا فقط در مدرسه هست و جای دیگر آلوده نیست؟
ستاری‌فرد افزود: مدرسه را به عنوان یک راهکار تعطیل کردند، اما آیا آلودگی در خیابان و محیط بیرون نیست و فقط در مدرسه است؟ دانش آموز می‌خواهد به کلاس‌های هنری و کنکوری و ورزشی دیگر برود، در آنجا آلودگی نیست؟ آیا می‌شود تربیت رسمی کشور را تعطیل کنید ولی به بخش خصوصی، حوزه‌های غیررسمی و آموزش غیررسمی توجه نکنید؟ آلودگی در مدرسه است و در غیرمدرسه نیست؟.
وی با بیان اینکه بچه‌های ما بیرون می‌روند و نمی‌شود در خانه محبوسشان کرد گفت: چرا واحدهای دیگر چون دستگاه‌های اجرایی و دانشگاه‌ها تعطیل نمی‌شوند؟ آیا تعطیلی مدارس اثرسنجی شد؟ یکی از مقوله‌های مهم سیاست‌گذاری این است که وقتی اعمال حکمرانی می‌کنید اثرسنجی کنید که آیا این اقدام آلودگی را کم کرده و آیا به کیفیت آموزش و سلامت روحی و اجتماعی بچه‌ها توجه شده است؟ .
معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه وقتی قانونی چون هوای پاک وضع می‌شود اما اجرا نمی‌شود، در نهایت آسیب متوجه نظام تعلیم و تربیت می‌شود گفت: آموزش و پرورش برای استقرار عدالت و نصیب برابر آموزشی برنامه‌ریزی می‌کند اما آن کارگروه آموزش را غیرحضوری می‌کند. معلمان ما، خانواده‌ها و دانش آموزان همه از این وضعیت ناراضی هستند. باید کمک کنیم آموزش و پرورش به اهداف مدنظر که استقرار نظام عادلانه تعلیم و تربیتی است، دست یابد.
