در روزهای اخیر در میان کالاهای کشاورزی پیاز افزایش قیمت چشمگیری داشته است؛ به طوری که این محصول کشاورزی در مغازه ها از کیلویی۲۰ تا ۳۰ هزار تومان قیمت خورده و گفته می شود حتی به بالای ۳۰هزار تومان هم در برخی مناطق رسیده است.
برخی کارشناسان علت افزایش قیمت پیاز را سردی هوا و دیر عمل آمدن محصولات، بارندگی و افزایش هزینه های کارگر و حمل عنوان می کنند و معتقدند که نباید انتظار داشت قیمت محصولات تره باری در زمستان و تابستان یکسان باشند و همیشه در زمستان به دلیل شرایط آب و هوایی این نوسانات قیمت پدیدار می شود.
برخی دیگر از کارشناسان اما علت این افزایش قیمت ناگهانی پیاز را صادرات عنوان می کنند و معتقدند که بی برنامگی در صادرات منجر به این شده که یک روز بازار با کمبود یک محصولی مواجه شود و یک روز با مازاد.
آنها همچنین می گویند که صادرات روزانه ٢٠٠٠ تن پیاز به پاکستان منجر به این افزایش قیمت شده است.
تعدادی دیگر از کارشناسان اما نظر دیگری دارند و معتقدند که حضور دلالان و واسطه ها و بی نظمی در عرضه در کنار بی برنامگی در صادرات و تصمیمات خلق الساعه منجر به افزایش قیمت پیاز شده است. افزایش قیمتی که حالا اشک مشتریان را درآورده و سفره آنها را کوچک کرده است.
در این راستا سید رضا نورانی _ رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی - در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به آمار تولید پیاز گفت:در سال زراعی ۹۹_۱۴۰۰، ۳ میلیون و ۴۰۷ هزار و ۷۴۰ تن پیاز با سطح زیر کشت ۶۷ هزار و ۸۲۴ هکتار تولید شده است که این رقم در سال ۱۴۰۰_ ۱۴۰۱ به ۳میلیون و ۹هزار و ۸۲۴ تن با سطح زیر کشت ۶۱هزار و ۷ هکتار رسیده است.
وی ادامه داد: یعنی به طور کل حدود ۳میلیون تن تولید پیاز در کشور داریم، بنابراین کمبودی وجود ندارد.
نورانی در پاسخ به اینکه گفته می شود صادرات روزانه ٢٠٠٠ تن پیاز به پاکستان منجر به افزایش قیمت شده است و آیا چنین موضوعی صحت دارد؟ گفت: پاکستان امسال دچار سیل شد و تمام محصولاتش از بین رفت، بنابراین نیاز به واردات داشتند و از نزدیکترین کشور همسایه یعنی ما خرید کردند. البته صادرات روزانه ٢٠٠٠ تن پیاز به پاکستان درست نیست و بایستی میزان صادرات را از مراجع مربوطه پیگیری کرد.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی تصریح کرد: همیشه اسم صادرات که می آید شوکی در بازار ایجاد می شود که این شوک خود به خود تورم زاست. بدیهی است که اگر صادرات هم بی رویه باشد کمبود در بازار ایجاد می شود و قیمت ها نیز افزایش می یابد.
به گفته وی مقدار صادرات باید مشخص باشد که فشار به بازار داخلی وارد نشود. همچنین باید تشکل ها در این موضوع دخیل می شدند تا هم بازار خارجی حفظ و در بازار داخلی نظمی به قیمت ها داده می شد.
وی در بخش دیگری از صحبت هایش به بی نظمی در عرضه نیز اشاره کرد و گفت: قیمت پیاز قرمز در بناب که یکی در قطب های تولید است حدودا کیلویی ۱۶تا ۱۷ هزار تومان و پیاز زرد نیز ۱۵تا ۱۶ هزار تومان است ولی در سطح شهر ۲۶ هزار تومان است. این نشان دهنده یک بی نظمی است. سوال اینجاست چند درصد سود روی آن کشید شده؟ اگر قرار باشد ۱۰ هزار تومان بر روی هر کیلو پیاز سود ببرند که درست نیست.
وی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش تعرفه صادراتی پیاز منجر به ساماندهی بازار داخل خواهد شد؟ گفت:این تعرفه های ۱۰۰ درصدی ممکن است مجددا باعث افزایش قیمت شود. مثلا اگر پیاز را کیلویی ۲۰ هزار تومان خریداری کنند با ۲۰هزار تومان تعرفه حدود ۴۰ هزار تومان می شود و ممکن است بازار مجددا تکان بخورد.
نورانی با بیان اینکه باید چشم اندازی در تولید و مصرف داشته باشیم، افزود: باید آمار داشته باشیم که چقدر تولید و مصرف داریم و مازاد چقدر است تا برای مقدار مازاد برنامه ریزی محدود کنیم.
وی در ادامه با بیان اینکه باید حتما به خودکفایی برسیم و نظارت درستی بر قیمت ها داشته باشیم، تا بازار دچار افزایش قیمت ناگهانی نشود، گفت: این اقدامات باعث خواهد شد که نه مصرف کننده داخلی ناراضی باشد و نه مشتری خارجی و نه تولیدکننده.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در پایان گفت: افزایش ناگهانی تعرفه های صادراتی باعث خواهد شد که صادرکننده و خریدار خارجی نیز دچار مشکل شوند. اینکه یک شبه تعرفه ۱۰۰ درصدی اعمال کنیم خواه ناخواه ترمز صادرات را کشیده ایم. بهتر است وقتی کتاب مقررات و قوانین صادراتی سال آینده را تنظیم می‌کنیم تمام اتفاقات پیش بینی شده باشد که صادرکننده وقتی کتاب را می‌بیند از آنها آگاهی داشته باشد و با این مشکلات و تصمیمات خلق الساعه وارد ممنوعیت نشود.
