طی سالهای اخیر توجه به رمزارزها برای سرمایهگذاری در این بازار بهمنظور حفظ ارزش پول و سرمایه جلب شد و افراد بسیاری وارد این حوزه شدند و علاوه بر سودهایی که برای برخی به دنبال داشته، سوءاستفادههایی نیز در پی این موضوع از استخراج غیرمجاز تا مالباختگی با مبادله رمزارز غیرقانونی صورت گرفت.
فلسفه اصلی رمزارزها مبتنی بر تمرکززدایی است؛ به این معنا که فضایی نوین را در حوزه پولی و سایر حوزهها تصویر میکند که به جای آنکه یک مرکز مبدأ اعتماد مردم مانند نهادهایی همچون بانکهای مرکزی داشته باشیم، جایگزین آن و برمبنای آنچه مردم به آن اقبال دارند، ارزشی ارائه شود.
اما از زمان شروع این بازار در سال ۲۰۰۹ ، حملات و سرقتهای متعددی از صرافیها و کیف پولها گزارش شده و یکی از نگرانیهای سرمایهگذاران و معامله گران برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال امنیت این بازار بوده و هست. سرقتها و حملات سایبری به صرافیها، کیف پولها و کلاهبرداریهایی که در حول رمزارزهاست، اطمینان افراد به امنیت در این بازار را از بین برده و این موضوع بسیاری از سرمایهگذاران را از ورود به این بازار منصرف میکند.
در همین رابطه رضا قربانی- رئیس کمیسیون فین تک سازمان نظام صنفی رایانه استان تهران- درباره رمزارزها اظهار کرد: رمز ارز به عنوان نوع دارایی دیجیتال، تقریبا 13 سال است که در دنیا مورد توجه جدی قرار گرفته است. قبلا البته در بحث دارایی، داراییهای نامشهود را داشتیم که میتوان به نرم افزارها و سرمایههای فکری افراد و شرکت ها اشاره کرد.
وی افزود: با رشد تکنولوژی بلاکچین گونه خاصی از داراییها خلق شده که به آن دارایی دیجیتال گفته میشود و اینها دقیقا مانند سایر داراییها (طلا، ملک و ...) است و کسانی که آنها را دارند، درواقع مالک هستند که معروفترین این داراییها، بیت کوین و اتریوم است.
رئیس کمیسیون فین تک سازمان نظام صنفی رایانه استان تهران درباره مشکلات احتمالی که ممکن است در این زمینه ایجاد شود، تشریح کرد: رمز ارزها مانند هر تکنولوژی نوظهور دیگری آسیبهای خود را دارند؛ به طور مثال در معاملات مسکن ممکن است مشکلاتی مانند کلاهبرداری ایجاد شود، در این زمان نمی گوییم که ملک یا مسکن مشکل دارد اما در فضای رمز ارزها به دلیل نوظهور بودن آن و اینکه بسیاری از افراد علاقهمند، تصور میکنند میتوانند به سرعت ثروتمند شوند، ممکن است مورد کلاهبرداری قرار بگیرند و از این حس افراد سوءاستفاده کنند.
قربانی افزود: بنابراین آسیبهای آن به این صورت است وگرنه خود شبکه بلاکچین و داراییهای دیجیتال و آنهایی که دارای پشتوانه هستند و یک کسب و کار حرفهای و جدی در پشت آنها قرار دارد، آسیبی را متوجه جامعه و افراد نمیکنند؛ اما این حس که افراد از دیگران عقب ماندهاند و میخواهند به آنها برسند، هم ممکن است آسیبزا باشد.
وی درباره امنیت رمزارزها در سطح جهان تشریح کرد: این مسئله دو جنبه دارد؛ اول اینکه امنیت این شبکه تضمین شده است و حداقل با شرایط فعلی کسی نمیتواند امنیت آن را زیر سوال ببرد البته کسی مسئولیت امنیت این شبکه را برعهده ندارد و این زیرساختی که در طول زمان شکل گرفته است، خودش مسئولیت امنیت شبکه مذکور را دارد.
رئیس کمیسیون فین تک سازمان نظام صنفی رایانه استان تهران در ادامه سخنانش بیان کرد: موضوع دیگر کلاهبرداریهایی است که در این حوزه انجام میشود، واقعیت این است که برای چنین موضوعاتی نهادهای تنظیم گر در جهان شروع به تدوین مقررات و آییننامهها کردهاند و اینگونه نیست که در سطح جهانی بیکار باشند اما به دلیل اینکه رمزارزها یک تکنولوژی نوظهورند، بهصورت مداوم درحال آزمایش و ایجاد تغییر در قوانین و مقررات هستند، بنابراین در سایر کشورها قوانینی به مرور برای وضع شده که جلوی سوءاستفاده از کاربران را بگیرد.
قربانی با تأکید بر اینکه این تکنولوژی درحال رشد بوده اما ممکن است افرادی مورد سوءاستفاده قرار بگیرند، برای همین موضوع هم در دنیا در حال تدوین چارچوبهایی هستند، تصریح کرد: به کاربران ایرانی توصیه میشود تا حد ممکن از وبسایتها و صرافیهای رمز ارز خارجی استفاده نکنند زیرا امکان پیگیری از آنها وجود ندارد.
وی افزود: از سوی دیگر صرافیهای رمز ارز خارجی که معتبرند، دسترسیها را برای کاربران ایرانی بستهاند و اگر یک فرد ایرانی بخواهد از آن ها استفاده کند، باید اعلام کند که غیر ایرانی است و چنین امری در همان مرحله اول مشکلاتی را ایجاد میکند. پیشنهاد به کاربران، رمزارزهای معتبر ایرانی است و نزدیک ۱۵، ۲۰ صرافی رمز ارز معتبر ایرانی داریم و حدود پنج سال است که فعالیت میکنند و اگر در این زمینه برای کاربران مشکلی ایجاد شود، صرافیها معتبر و پاسخگو هستند و میتوان از طریق قوه قضائیه و نهادهای قضایی مسائل را پیگیری کرد.
رئیس کمیسیون فین تک سازمان نظام صنفی رایانه استان تهران درباره رمز ارزهای ایرانی اظهار کرد: ارزهای دیجیتال بانکهای مرکزی درواقع مشابه همان پولی هستند که بانک مرکزی صادر میکنند و مردم میتوانند در مبادلات روزمره به عنوان یک ابزار پرداخت از آن استفاده کنند ولی کاربردهای بیت کوین و سایر رمزارزها کمی متفاوتتر است و اینها لزوما جایگزین یکدیگر نیستند اما میتوانند مکمل یکدیگر باشند.
بر این اساس، بهدلیل ناشناخته بودن دنیای رمزارزها، سیاستمداران در کشورهای مختلف آگاهی کافی برای چارچوبگذاری و تدوین قانون در این حوزه نداشتند و تاکنون هم تکلیف مجاز یا ممنوع بودن مبادله رمزارزها مشخص نشده است. از سوی دیگر، از آنجا که در بسیاری از کشورهای دنیا هنوز رمزارزها به رسمیت شناخته نشده اند و عمده واکنش نسبت به این فناوری مبتنی بر قاعدهگذاری و کنترل فعالیت کاربران است، در ایران هم تلاش شده تا به تدوین قوانینی در این حوزه اقدام شود؛ در کنار تدوین قوانین برای رمزارزها، مسئولان به فکر راهاندازی رمز ارز ملی هستند و بر این اساس رئیس کل بانک مرکزی از راه اندازی رمز ریال ملی خبر داده بود.
با انتشار رمزریال، افراد اسکناس ریال خود را تحویل بانک مرکزی میدهند و رمز ریال تحویل میگیرند که این رمز ریال قابل استفاده برای سرمایهگذاری نیست و صرفا جایگزین اسکناس خواهد شد. بانک مرکزی هم هدف خود را از طراحی رمزریال تبدیل اسکناس به یک موجودیت قابل برنامهریزی و برنامهنویسی اعلام کرده تا با این فرآیند پول دارای موجودیت هوشمند شود.
اما در تشریح ویژگیهای رمز ریال ملی اینگونه عنوان شده است؛ در رمزریالی که در داخل گوشی قرار میگیرد، بانک به عنوان شخص سوم و واسط که امکان انتقال وجه را فراهم میکند، حذف و عین پول و اسکناسی که در جیب داریم به صورت الکترونیک منتقل میشود.
یکی از ویژگیهای حائز اهمیت رمز ارز ریال در مقایسه با اسکناس سطح امنیت بالای آن است؛ در واقع طراحی رمز ریال به صورتی است که ردیابی وجوه دقیق قابل انجام است و حتی درصورت سرقت اطلاعات رمز ریال و هک گوشی تلفن هوشمند توسط سارقان و هکرها امکان ردیابی وجود دارد.
پیش از این هم توسط رئیس بانک مرکزی اعلام شده بود با حکمرانی ریالی شفافیت در اقتصاد افزایش پیدا میکند و سرمایههایی که در اقتصاد ملی کشور وجود دارد، به سمت فعالیتهای مولد هدایت میشوند و بر این اساس مشوقهایی باید پیشبینی شود که این سرمایهها به سمت بخشهای مولد اقتصادی هدایت شوند؛ این حرکت زمینهساز رشد اقتصادی میشود ضمن اینکه فعالیتهایی که در راستای پولشویی است، مورد رصد قرار میگیرد و با فعالیتهای پولشویی مبارزه میشود.