یکی از تبعات سوء رشد تکنولوژی در جوامع بشری، بروز حوادث مختلف از جمله حوادث ناشی از کار و بیماری‌های شغلی است که همه ساله تعداد بیشماری از نیروهای کار را در واحدهای صنعتی و تولیدی دچار مشکلات و رنج‌های فراوانی می‌کند.
مطابق بند ۸ ماده ۲ قانون تأمین اجتماعی"حادثه" اتفاقی پیش‌بینی نشده است که تحت تأثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر اتفاقی ناگهانی رخ داده و موجب بروز صدماتی بر جسم یا روان بیمه شده می‌شود.
در ماده ۶۰ قانون تأمین اجتماعی نیز حوادث ناشی از کار به حوادثی گفته می‌شود که در حین انجام وظیفه و مواقعی اتفاق بیفتد که بیمه شده در کارگاه یا ساختمان و محوطه آن مشغول انجام کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه، ماموریتی را برعهده گیرد.
گزارشها حاکی از آن است که بیشترین اعداد و ارقام حوادث ناشی از کار مربوط به فعالیت ساختمانی است به نحوی که ۴۰ درصد حوادث کار در کشور در بین کارگران ساختمانی رخ می‌دهد.
علی حسین رعیتی فرد ـ معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ صیانت از نیروی انسانی را به عنوان سرمایه های ارزشمند جامعه کار و تولید، از برنامه های اولویت دار وزارت کار در دولت سیزدهم می داند.
وی از تبیین آیین نامه‌هایی به منظور صیانت از حقوق کارگران خبر داده و می‌گوید: بیشترین حوادث ناشی از کار در کارگاه‌های ساختمانی روی می دهد که با رعایت نکات ایمنی این آمار کاهش خواهد یافت.
حضور اتباع بیگانه غیرمجاز، دغدغه کارگران ساختمانی
به گفته معاون روابط کار وزارت کار، یکی از دغدغه‌های کارگران ساختمانی به حضور اتباع غیر مجاز بیگانه باز می‌گردد که به صورت غیررسمی در کشور فعالیت دارند که در این خصوص بازرسان وزارت کار با همکاری و هم افزایی استانداری‌ها و دستگاه‌های مختلف مجموعه اقداماتی را به منظور حمایت از کارگران ایرانی در دستور کار قرار داده‌اند.
طبق اعلام وزارت کار، در کارگاه‌های زیر ۲۰ نفر به ویژه کارگاه‌های ساختمانی بیشترین نرخ حوادث ناشی از کار دیده می‌شود. در بازرسی‌های انجام گرفته از کارگاه‌های مشمول قانون کار نیز، فعالیت ساختمان در بین فعالیت‌های اقتصادی بیشترین سهم آسیب‌های شغلی منجر به فوت را داشته است.
هادی ساداتی ـ نایب رئیس کانون انجمن های صنفی کارگران ساختمانی ـ در این باره به ایسنا می گوید: در حوزه حوادث کار، حوادث ساختمانی حرف اول را می‌زند، نحوه کار در بخش ساختمان به شکلی است که عمدتا بدون حفاظ است و کارفرما تنها یک بیمه مکمل خریداری می‌کند و چندان به حفاظ و ایمن سازی کارگر ساختمانی توجه نمی کند در نتیجه مسایل ایمنی در حوزه ساختمان رعایت نمی‌شود.
کارگر ساختمانی حادثه دیده به سختی امرار معاش می‌کند
او می گوید: کارگران ساختمانی چون مشمول قانون کار نیستند در شرایط بیکاری مشمول دریافت یبمه بیکاری نمی‌شوند و اگر اتفاقی در حین کار برای آنها رخ بدهد خانواده‌هایشان دچار مشکل می‌شوند و چون تحت پوشش بیمه هم نیستند به سختی امرار معاش می‌کنند.
به گفته ساداتی، کارگر ساختمانی حادثه دیده جدا از هزینه‌های درمان باید هر ماه حق بیمه خود را هم واریز کند و اگر پرداخت آن با تاخیر همراه باشد، بیمه او به خودی خود قطع می شود و غرامت ایام بیکاری به وی تعلق نمی‌گیرد.
پیش از این اکبر شوکت - رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی ۵۰ درصد حوادث کشور را مربوط به کارگران ساختمانی عنوان کرده و گفته بود: ۵۰ درصد حوادث مابقی، مربوط به بیمه‌شدگان دیگر مشاغل است و به همین دلیل موضوع بیمه کارگران ساختمانی باید با جدیت دنبال شود.
از زمان استقرار دولت سیزدهم، اقدامات ارزنده‌ای در بازمهندسی حوزه ایمنی و سلامت شغلی مبتنی بر تحول ساختاری در سطح کلان ملی در حوزه ایمنی و بهداشت کار شکل گرفته و در این خصوص با همکاری مجلس شورای اسلامی، تصویب مقاوله نامه شماره ۸۱ سازمان بین المللی کار با موضوع "بازرسی کار در صنعت و تجارت" و مقاوله نامه شماره ۱۵۵ با موضوع "ایمنی و بهداشت شغلی" به عنوان محورهای راهبردی کلان ارتقای ایمنی و سلامت کار در سطح ملی محقق شد.
به گزارش ایسنا، برابر ماده ۹۱ قانون کار، کارفرمایان موظفند برای تامین حفاظت و سلامت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم ایمنی را تهیه کرده و در اختیار آنها قرار دهند؛ کارگران نیز ملزم به استفاده و نگهداری مناسب از تجهیزات محافظتی و بهداشت فردی و رعایت دستورالعمل های مربوطه در محیط کاری خود هستند.
