روغن همواره سهم بالایی در واردات کالاهای اساسی و به ویژه بین هفت قلم وارداتی با ارز ۴۲۰۰ تومانی داشته است؛ این کالا در قالب دانه‌های روغنی و روغن‌های خوراکی و البته خام وارد می‌شود. از اردیبهشت امسال با ورود دولت برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، ارز واردات این کالا به نرخ نیمایی تغییر کرده است، روغن از جمله کالاهایی بود که در یکی دو سال گذشته، در بازار جهانی نیز با افزایش قابل توجه قیمت مواجه شد که در گزارش‌های تجارت خارجی نیز این رشد هزینه واردات مشهود بود و اغلب بالاترین درصد افزایش از لحاظ هزینه را به همراه داشت.
بررسی وضعیت واردات کالای اساسی در سه ماه ابتدایی امسال نشان می‌دهد که در مجموع ۵.۹ میلیون تن با ارزش ۴.۹ میلیارد دلار کالای اساسی در ۲۵ گروه (شامل ارز ترجیحی و نیمایی) وارد کشور شده که از این میزان در مجموع ۹۴۰.۱ میلیون تن به ارزش بیش از یک میلیارد دلار به انواع روغن اختصاص دارد. بر این اساس از کل این واردات، سهم روغن ۱۶ درصد در وزن و ۲۲.۲ درصد ارزش است.
در این دوره از روغن‌های وارداتی، ۶۴۴.۱ هزار تن به ارزش ۵۰۳.۷ میلیون دلار سهم دانه‌های روغنی و ۲۹۶ هزار تن به ارزش ۵۱۰ میلیون دلار سهم روغن خوراکی و خام است.
در سال گذشته نیز در مجموع ۳۰.۹ میلیون تن به ارزش ۱۹.۶ میلیارد دلار کالای اساسی در ۲۵ گروه وارد شده بود که ۴.۲ میلیون تن به ارزش ۴.۳ میلیارد دلار سهم روغن بوده است، به عبارتی ۱۳.۵ درصد در وزن و ۲۱.۹ درصد ارزش واردات کالاهای اساسی را روغن به خود اختصاص داده بود.
از میزان روغن وارداتی در سال گذشته، ۱.۹ میلیون تن به ارزش ۲.۷ میلیارد دلار برای روغن خام و خوارکی و ۲.۳ میلیون تن به ارزش ۱.۶ میلیارد دلار برای دانه‌های روغنی بوده است.
اما این کالا بعد از تغییر مبنای ارزی در اردیبهشت امسال با تغییر قیمت نیز مواجه و از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان، قیمت‌های جدید به صورت رسمی اعلام شد.
این در حالی است که بررسی تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران در رابطه با تورم تیرماه نشان می‌دهد که گروه روغن و چربی‌ها در صدر تورم قرار گرفته است، البته این روند از ماه قبل شروع شده بود. طبق این گزارش این گروه با ۲۹۳.۱ درصد در صدر تورم تیرماه قرار داشته است، در ماه گذشته ، روغن و چربی‌ها با ۱۹۹.۸ درصد صدرنشین شده بود.
در جریان اصلاح نرخ ارز واردات کالاهای اساسی، دولت بر تغییر مسیر پرداخت یارانه از وارد کننده به مصرف کننده نهایی تاکید داشته و از اردیبهشت ماه روند پرداخت یارانه نقدی تغییر و واریز مبلغ ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی به تناسب دهک‌ها در دستور کار قرار گرفته است. قرار بر این بوده که طبق قانون، پرداخت یارانه در قالب کارت‌های الکترونیک جهت خرید کالاهای اساسی مشمول تغییر ارز باشد که فعلا با توجه به آماده نبودن زیرساخت‌ها اجرایی نشده و فعلا پرداخت نقدی ادامه دارد.
