امروزه به دلیل نیاز اقتصادی بشر برای تامین معاش و هزینه های زندگی، حقوق و دستمزد اهمیت بسیاری در زندگی آحاد جامعه پیدا کرده و نقش موثری در بهره وری و انگیزه نیروهای کار در مجموعه‌ها و محیط های کار دارد.
مقام معظم رهبری در بیانات خود کارگران را ستون فقرات تولید دانسته و بر لزوم رفع مشکلات این قشر در زمینه های مختلف معیشتی و امنیت شغلی، رعایت حقوق طبیعی نیروی کار، پرداخت دستمزد عادلانه و منظم و بدون تاخیر، آموزش و بیمه، خدمات رفاهی و مساله بهداشت و درمان به عنوان حقوق کارگران تاکید فرمودند.
بسیاری از کارشناسان موضوع دستمزد را در انگیزه نیروهای کار و ایجاد تولید رقابتی و باکیفیت موثر می خوانند و معتقدند کارگری که دغدغه حقوق و دستمزد خود را نداشته و قادر به تامین هزینه های زندگی باشد موجب افزایش بهره وری بنگاه و تولید با کیفیت می شود.
رضا وفایی یگانه ـ کارشناس حوزه کار ـ درباره نقش دستمزد در معیشت نیروهای کار به ایسنا می گوید: یکی از عوامل موثر در تولید، سرمایه انسانی و نیروی کار است و در صورتی که انگیزه کار در افراد به وجود آید به ارتقای بهره وری و کیفیت تولید داخل منجر می شود.
وی در ارزیابی تاثیر افزایش دستمزد بر تولید و معیشت می‌گوید: افزایش دستمزد صرفنظر از آنکه در تامین معیشت خانوار نقش بسزایی دارد، به لحاظ روانی بر هزینه‌های تولید تاثیرگذار است. در حال حاضر هزینه های مربوط به دستمزد بین ۱۰ تا ۲۰ درصد هزینه های تولید را شامل می شود و افزایش هزینه دستمزد بر هزینه های تولید در بخش‌ها و صنایع مختلف حدود ۵ تا ۱۰ درصد قیمت تمام شده کالا را افزایش می دهد.
این کارشناس اشاره‌ای هم به نامتناسب بودن افزایش دستمزد با نرخ تورم طی یک دهه گذشته کرده و می‌گوید: علیرغم آنکه قوانین و اسناد بالادستی بسیاری در حوزه کار وجود دارد ولی در طول سالهای اخیر دستمزد به تناسب تورم رشد نکرده و این امر موجب عقب افتادگی مزدی کارگران شده است.
به گفته وی، پایین بودن دستمزد و عدم افزایش آن متناسب با نرخ تورم، قدرت خرید خانوارها را تضعیف می کند در حالی که با افزایش حقوق و دستمزد قدرت خرید افزایش می یابد و این مساله به نفع کارفرما و تولیدکننده است.
به اعتقاد فعالان و کارشناسان حوزه کار، یکی از دلایل بالا بودن کیفیت تولیدات در کشورهای خارجی، حقوق و دستمزد است و اکثر کشورها به دلیل آنکه نیروی کار را سرمایه مهمی برای صنعت، تولید و اقتصاد می دانند به تامین نیروی کار و پرداخت حقوق و دستمزد شایسته و مناسب با وضع زندگی او توجه می کنند.
