نشست علمی - تخصصی مرکز ملی تحقیقات بیمه سلامت در سال ۱۴۰۱ با عنوان" برآورد هزینه کمرشکن سلامت در بیمه‌شدگان بیمه سلامت ایران و عوامل مرتبط با آن"، با سخنرانی دکتر افسون آئین پرست، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سنجش سلامت پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی برگزار شد. این نشست در راستای طرح پژوهشی تحت همین عنوان که توسط پژوهشکده علوم بهداشتی اجرا شده بود، برگزار شد. کارفرمای این طرح پژوهشی مرکز ملی تحقیقات بیمه سلامت ایران بود.
در ابتدای این نشست، با اشاره به نقش سازمان بیمه سلامت ایران در کاهش میزان پرداخت از جیب برای دریافت خدمات سلامت و حفاظت از بیمه‌شدگان در مقابل هزینه‌های سلامت، ضرورت انجام این مطالعه تشریح شد.
انجام این مطالعه نقش مهمی در شناسایی وضع موجود و طراحی گام‌های مدیریتی برای هدفمندسازی پوشش خدمات و گروه‌های جمعیتی دارد. هدف کلی از انجام این طرح، برآورد هزینه‌های کمرشکن سلامت در بیمه‌شدگان بیمه سلامت ایران و عوامل مؤثر بر آن بوده است. در این مطالعه، داده‌های هزینه درآمد خانوار مرکز آمار ایران مورد بررسی قرار گرفت (۴۰۰۰۰ نمونه) که از این تعداد ۲۰،۷۶۴ نمونه، به عنوان بیمه‌شدگان سازمان بیمه سلامت ایران، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفتند.
دکتر آئین پرست گفت: بررسی یافته‌های مطالعه نشان داد، که میزان مواجهه با هزینه کمرشکن سلامت در بیمه شدگان سازمان بیمه سلامت ایران نزدیک به ۵ درصد (۸۹/۴ درصد) محاسبه شده است. البته این درصد با درنظر گرفتن ۴۰ درصد توانایی پرداخت محاسبه شده است. یکی از متغیرهایی که امکان مواجهه خانوار با هزینه‌های کمرشکن سلامت را افزایش می‌داد، جنسیت سرپرست خانوار بود. خانوارهایی که سرپرست زن داشتند، حدود یک درصد بیشتر از سایر خانوارها با هزینه‌های کمرشکن سلامت رو به رو شده بودند. از عوامل مؤثر دیگر می‌توان به تأثیر شغل، ترکیب اعضای خانوار، نوع صندوق بیمه ای و درآمد خانوار اشاره کرد.
وی افزود: نوع خدمات سلامت نیز در مواجهه با هزینه کمرشکن سلامت موثر بوده است. یکی از متغیرهای مهم در این زمینه، نوع خدمت سلامت دریافتی افراد بود؛ به عنوان مثال، نتایج نشان داد که استفاده از خدمات دندانپزشکی تأثیر مستقیم و معنی‌داری بر افزایش احتمال مواجهه با هزینه‌های کمرشکن سلامت داشته است. در حال حاضر عدم پوشش بیمه‌ای بسیاری از خدمات دندانپزشکی از یک سو و بالا بودن قیمت تمام شده این خدمات، به دلیل افزایش قیمت مواد و تجهیزات دندانپزشکی، نقش مهمی در این زمینه دارد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سنجش سلامت پژوهشکده علوم بهداشتی تأکید کرد: یکی از چالش‌های عمده سیاست‌گذاران نظام سلامت نحوه تأمین مالی خدمات سلامت است. در کشور ما، میزان پرداخت از جیب و در نتیجه احتمال بروز هزینه‌های کمرشکن خدمات درمانی بالاست. یافته‌های مطالعه که بر روی بیمه‌شدگان سازمان بیمه سلامت ایران انجام گرفت، نشان داد که ارائه خدمات بیمه پایه نتوانسته است مواجهه بیمه‌شدگان با هزینه‌های کمرشکن سلامت را بسیار کاهش دهد و سیاست و برنامه‌ریزی‌های مـدونی جهت کاهش درصد خانوارهایی که با هزینه‌های کمرشـکن مواجه هستند مورد لزوم است. به نظر می‌رسد که علیرغم سرمایه گذاری‌های قابل توجه در زمینه گسترش پوشش بیمه در کشور، بازبینی سیاستهای بیمه‌ای در افزایش اثر بخشی بیمه‌ها در حفاظت مالی از هزینه‌های سلامت، ضرورت دارد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تنظیم سیاست‌هایی برای بهبود وضعیت اقتصادی خانوارها و اصلاح تعرفه‌های نظام سلامت نقش مهمی در افزایش اثربخشی بیمه‌های سلامت خواهند داشت. در این میان توجه خاص به گروه‌های کم درآمد، زنان سرپرست خانوار و بیماری‌ها و خدمات خاص نقش مهمی در حفاظت از خانوارهای آسیب‌پذیر در مقابل هزینه‌های سلامت ضرورت دارد.
