دکتر اسدالله رجب ایران را کشوری دیابت‌خیز دانست و گفت: در کل، منطقه خاورمیانه و آفریقا به نسبت کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی درصد ابتلا به دیابت بسیار بالاتر بوده و دیابت‌خیز هستند.
وی در ادامه با اشاره به علت اصلی شیوع دیابت در کشور و عدم توجه به مسئله "پیشگیری اولیه"، توضیح داد: متاسفانه مردم، بیماران، متخصصان و سیاستگذاران بهداشتی درمانی کشور هیچ کدام به مسئله پیشگیری اولیه اهمیت نمی‌دهند و تنها زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که درگیر بیماری دیابت شده‌اند.
این متخصص با تاکید بر اهمیت تعیین بودجه و سرمایه‌گذاری برای مبحث پیشگیری اولیه، گفت: پیشگیری اولیه هزینه دارد و صرفا بیان روش های پیشگیری فایده ندارد. در ایران به علت عدم توجه به این موضوع، بیمه‌ها نیز هزینه‌های پیشگیری را پرداخت نمی‌کنند.
رجب به وضعیت آموزش پزشکی نیز اشاره کرد و گفت: دانشجوی پزشکی تنها نوشتن دارو برای این بیماران را آموزش می‌بینند و چون پیشگیری نیازمند زمان و هزینه است، درباره آن صحبت نیز نمی‌کنند.
رئیس انجمن دیابت ایران برای پیشیگری اولیه ضمن توصیه به داشتن یک برنامه کلی برای پی‌بردن به علت ابتلای افراد به دیابت توضیح داد: باید شیوه‌های نادرست زندگی را اصلاح کنیم و تغذیه سالم داشته باشیم.
وی با اشاره به تاکید سازمان بهداشت جهانی درباره تغذیه سالم گفت: تغذیه افراد باید کم‌نمک، کم‌روغن و کم شیرین باشد و سیگار و مشروبات الکلی در زندگی حذف شود. علاوه بر تغذیه سالم، فعالیت جسمی و مدیریت استرس نیز دارای اهمیت است.
رجب مرحله بعد را شناسایی افراد در معرض ابتلا به دیابت و ارائه آموزش‌های لازم به آنها دانست.
رئیس انجمن دیابت ایران به مسئله پیشگیری ثانویه با توجه به پیشرفت اروپا در این زمینه توضیح داد: اقتصاد اروپا برعکس قانون بیمه ایران، برای آموزش در این زمینه سرمایه‌گذاری کرد و دیابت را کنترل کرد. پزشک در این مرحله باید به فرد دیابتی آموزش دهد که دچار عارضه نشود و بیمار محور عمل کند. در بسیاری از بیماری های مزمن مانند دیابت، فشار خون و چربی بالا باید بیمارمحور عمل کرد و درمان‌کننده اصلی را خود فرد دانست.
رجب وظیفه اصلی پزشکان را پیشگیری ثانویه دانست و گفت: در نهایت باید تعداد افراد مبتلا به دیابت کاهش پیدا کند و تعداد دیابتی‌های کنترل شده بیشتر شود و دچار عوارض دیابت نیز نشوند؛ چراکه بیشترین هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی دیابت، هزینه‌های عوارض آن است.
وی با توجه به اینکه اصل، آموزش است؛ به اهمیت فعالیت صداوسیما و رسانه‌های گروهی در این زمینه اشاره کرد و گفت: باید هر روز و ساعت‌به‌ساعت آموزش ها گفته شود تا به افرادی که علاقه‌مند به سلامت خود هستند، یادآوری شود.
رئیس انجمن دیابت ایران با اشاره به وضعیت درمان و داروی افراد مبتلا به دیابت که به دنبال درمان قطعی بیماری خود هستند گفت: داروی جدید برای دیابت نداریم و همه ۵۰ سال قبل ساخته شده‌اند. قبل از افزایش قند فرد مبتلا به دیابت و دریافت داروی جدید باید به فرد آموزش داد که چطور قند خود را کنترل کند.
این متخصص با تاکید بر اینکه آموزش بخشی از درمان است؛ افزود: در ایران با مسئله دارو مشکل نداریم و مسئله اصلی، آموزش است. با همکاری بین بیمه‌گذار، سیاستگذار، فرد دیابتی، پزشک و متخصص مشکل داریم که باید بر اساس برنامه‌ای به موضوع کاهش مشکلات اقتصادی و اجتماعی دیابت در ایران بپردازیم.
رجب، شش پایه درمان یا کنترل دیابت را برشمرد و توضیح داد: اول آموزش، دوم حمایت های روانشناختی و اجتماعی از فرد یا خانواده دیابتی، سوم ابزار و وسایلی که فرد دیابتی نیاز دارد که سیر درمان خود را بتواند در خانه کنترل کند، چهارم تغذیه، پنجم فعالیت جسمی روزانه و ششم دارو است. متاسفانه در کشور ما تنها به پایه ششم که دارو است توجه می‌شود و به همین دلیل مشکل داریم. این درحالیست که حتی به افرادی که دارو مصرف می‌کنند نیز باید آموزش داده شود.
وی افزود: آموزش به معنای در دسترس داشتن منابع و اطلاعات خوب نیست بلکه به معنای داشتن انگیزه برای کنترل بیماری است که فرد بتواند وظیفه اجتماعی خود را که "خدمت به خود" است را انجام دهد. فردی که به خود توجه نکند و خود را دوست نداشته باشد، دیگران را نیز دوست نخواهد داشت.
رئیس انجمن دیابت ایران به وضعیت دسترسی به دارو برای بیماران مبتلا به دیابت اشاره کرد و گفت: به طور کلی در کشور مشکل دارو در حوزه دیابت نداریم؛ البته بعضا ممکن است اختلالی به وجود آید به عنوان نمونه در انسولین‌ها؛ اما ۹۰ درصد بیماران دیابتی نوع ۲ هستند و قرص مصرف می‌کنند که در این زمینه مشکلی نداریم.
وی خاطرنشان کرد: مشکل ما توجه نکردن به پایه‌های اساسی کنترل و درمان دیابت است و باید همینطور که دنیا در جهت کنترل دیابت پیشرفت کرده ما نیز این کار را انجام دهیم و بدین صورت هزینه‌ها نیز بسیار کم خواهد شد.
دکتر اسدالله رجب در پایان به وضعیت پوشش بیمه‌ها برای داروهای بیماران دیابتی اشاره کرد و گفت: نوار تست قندخون و دستگاه‌های مورد نیاز باید تحت پوشش بیمه‌ها باشند، پیشنهادات خود را داده‌ایم ولی خبری نیست. فرد دیابتی همین که به این بیماری مبتلا است، کافی است و نباید برای تهیه دارو وسایل مورد نیاز خود عذاب بکشد.
