یکی از مهمترین مشکلاتی که هر بیمار در طول دوره بیماری میتواند با آن مواجه شود کمبود و گرانی قیمت دارو است که درد و رنج تحمل بیماری را برای آن ها بیشتر می کند بیمارانی که علاوه بر مشکلات جسمی و روحی باید رنج و مشکلاتی همچون گرانی قیمت دارو و فشار های اقتصادی که خانوادههایشان متحمل می شوند را تحمل کنند.
افزایش قیمت برخی اقلام دارویی به خصوص آن بخش از دارویی های که در درمان بیماری های خاص و صعب العلاج استفاده می شود سلامتی این بیماران را به خطر میاندازد و مشکل آفرین است.
این مشکلات زمانی بیشتر می شود که علاوه بر افزایش قیمت ها با کمبود دارو مواجه شوند، یکی از اقلام دارویی که چند مدتی است کمبود آن به چشم می خورد سرم است البته ناگفته نماند که توزیع آمپول های تقویتی در سطح داروخانه ها هم به صورت محدود انجام می شود همین مسئله باعث شده که مردم برای پیدا کردن یک سرم باید به چند داروخانه مراجعه کنند که نه تنها وقت بیشتری می طلبد بلکه فشار روانی زیادی را به مردم وارد می کند البته که قضیه فقط به کمبود سرم و آمپول های تقویتی منحصر نیست و حتی برخی از دارو های خاص را هم شامل می شود.
اگر چه در سال های گذشته هم در برخی از برهه های زمانی کمبود و گرانی اقلام دارویی به ویژه داروهای وارداتی وجود داشته اما این نابهسامانی ها که از نیمه دوم سال گذشته در بازار دارو اتفاق افتاده و تا امروز هم ادامه دارد تا به این اندازه در کشور سابقه نداشته است.
اگر چه آشفتگی های بازار دارو میتواند ناشی از علل مختلفی همچون عدم تخصیص ارز دولتی، تحریم ها و نبود مواد اولیه باشد امّا آنچه را در این بین نمی توان انکار کرد افزایش قیمت و کمبود اقلام دارویی است که بر نگرانی بیماران و خانواده هایشان افزوده است.
نا گفته نماند یکی دیگر از مشکلاتی که این روز ها بیشتر از زمان های دیگر پر رنگ شده و به چشم می آید و گلایه های مردم را به همراه داشته تفاوت قیمت دارو ها در سطح داروخانه های شهر است که باید به طور جدی علت پیگیری شود در غیر این صورت مردم علاوه بر این که برای پیدا کردن سرم و برخی دیگر از داروها باید به چندین داروخانه مراجعه کنند باید برای جست و جوی داروخانه ای که قیمت مناسب تری نسبت به بقیه دارد هم وقت بگذارند لذا برای پیگیری علت این موضوع که از گلایه های مردم است به گفت و گو با مدیر دارو دانشگاه علوم پزشکی استان پرداختیم.
دکتر سکینه محمدی مدیر دارو دانشگاه علوم پزشکی استان در خصوص علل گرانی قیمت داروها بیان کرد: در خصوص علل گرانی قیمت دارو ما به عنوان واحدهای دانشگاهی نمی توانیم اظهار نظر کنیم چرا که به صورت کشوری قیمت گذاری ها انجام می شود و تصمیم گیری در سطح استان ها برای قیمت داروها انجام نمی شود.
محمدی با اشاره به این که کمبود سرم در سطح کشوری وجود دارد، ادامه داد: و اقداماتی که استان ها باید انجام دهند اعلام و گزارش به سازمان غذا و دارو برای تأمین سرم است که این نامه نگاری ها و مکاتبات را انجام می دهیم موضوع دیگر هم بحث بازدید از شرکت ها برای پیشگیری از احتکارها است که در چند روز گذشته انجام شد و تعدادی سرم شرکت ها داشتند که به بیمارستان ها اعلام کردیم که سرم مورد نیازشان را از این شرکت ها تامین کنند.
وی تصریح کرد: البته دپو سرم در بیمارستان ها کاهش پیدا کرده که در حال تأمین است لذا در خصوص تأمین سرم برای بیماران دچار اختلال نشدند.
محمدی افزود: کمبود سرمی که در پیک قبلی کرونا داشتیم خیلی جدی تر بود که با کاهش پیک وضعیت ثابت و عادی را شاهد بودیم اما در دو هفته اخیر کمبود سرم محسوس شده که مجددا نامه نگاری ها با سازمان غذا و دارو برای تامین سرم انجام شده است.
مدیر دارو دانشگاه علوم پزشکی استان در خصوص کمبود آمپول های تقویتی تصریح کرد: در یک برهه زمانی تا حدودی این مشکل جدی بود که مقداری توزیع انجام شد در حال حاضر گزارشی مبنی بر کمبود جدی آمپول های تقویتی گزارش نشده است اما توسط کارشناسان بررسی خواهد شد.
وی در خصوص عدم توزیع برخی از داروها گفت: در خصوص برخی از داروهای خارجی دچار کمبود هستیم و قطعا تحریم ها در کمبود داروهای خارجی تاثیر گذار است البته یک برنامه ای برای گزارش ماهانه کمبود دارویی استان به سازمان غذا و دارو داریم لذا به صورت ماهانه گزارش می دهیم که این داروها کمبود استانی است که سازمان اقدام به تامین داروها می کند.
محمدی در خصوص تفاوت قیمت داروخانه ها متذکر شد: یک واحد بررسی شکایات داریم و شکایات به این شکل به صورت محدودی وجود دارد که توسط کارشناسان بررسی می شود.
در سایت سازمان غذا و دارو قیمت داروها بر اساس شرکت تولیدی ثبت شده و کارشناسان بر آن اساس بررسی می کنند و پاسخ مراجعین را می دهند که اکثرا مشکل جدی نبوده و اگر هم سهوا موردی بوده برطرف شده لذا شکایات بر اساس شرکت تولیدی و تایمی که سازمان غذا و دارو تغییر قیمتی را اعلام کرده بوده بررسی می شود و به شاکی پاسخ داده می شود.
مدیر دارو دانشگاه علوم پزشکی استان با اشاره به این که ما یک کمیته دانشگاهی به نام کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو داریم، عنوان کرد: کمیته بررسی نسخ و مصرف دارو در دانشگاه علوم پزشکی از جمله موضوع مصرف سرم زیاد است، در حالی که سرم برای بیمارانی است که در شرایط خاص امکان تأمین خوراکی آب و الکترولیت ها را ندارند اما متاسفانه مصرف سرم در بیمار های سرپایی زیاد است لذا باید بسته آموزشی جدی تری هم برای تجویز و هم در خواست بیمارانی که تاکید می کنند که حتما سرم دریافت کنند مطرح شود.
وی تأکید کرد: یک ذهنیت اشتباهی در خصوص دریافت سرم وجود دارد که حتی افراد برای ضعف بدنی هم درخواست سرم می کنند بنابراین متاسفانه مصرف سرم در کل کشور نه فقط استان ما زیاد است که باید بسته آموزشی و فرهنگ سازی انجام شود.
محمدی در ادامه با تأکید بر لزوم آموزش و فرهنگ سازی در خصوص مصرف منطقی دارو افزود: کمیته های ما ارتباطاتی با صدا و سیما و آموزش و پرورش در خصوص فرهنگ سازی در این رابطه دارند و جلسات آموزشی را در مقاطع مختلف برای دانش آموزان داشتیم که به دلیل شرایط کرونا متوقف شده بود که امیدواریم در سال تحصیلی آینده برنامه های جدی تر ی داشته باشیم.
در این خصوص با تکنیسین یکی از داروخانه های شبانه روزی شهر هم به گفت و گو پرداختیم.
وی بیان کرد: کمبود های دارویی همیشه در حد محدودی وجود داشته، اما از ابتدای سال گذشته وضعیت بدتر شد، این شرایط نامساعد خصوصا در مواقع پیک شیوع کرونا شدت می گرفت.
تکنیسین داروخانه ادامه داد: در حال حاضر سرم های تزریقی، برخی آمپول ها مثل بکمپلکس بسیار کمیاب شده و قطره چکانی توزیع می شود.
وی تصریح کرد: متأسفانه اوضاع در مورد شیرخشک های خاص بسیار وخیم تر است و مراجعین از این داروخانه به آن داروخانه سر می زنند، اما توزیع ندارد یا بسیار محدود توزیع می شود.
تکنیسین داروخانه در خصوص افزایش قیمت اقلام دارویی اظهار کرد: در مورد افزایش قیمت باید گفت در سال گذشته تغییرات زیادی داشتیم اما امسال اگر چه صحبت از افزایش قیمت ها است امّا هنوز تغییر چندانی نداشتیم و موارد محدودی مثل قیمت اسپری های سروتاید افزایش چشمگیری داشته است.
وی با بیان این که برخی از داروها مدت ها است که در داروخانه ها توزیع نشده، افزود: داروهایی مانند شربت لیسکانتین و شربت اپیلیم از جمله دارو هایی است که مدت هاست در داروخانه ها توزیع نشده است.
تکنیسین داروخانه در مورد تفاوت قیمت دارو در داروخانه های مختلف عنوان کرد: تفاوت قیمت از اینجا ناشی میشود که به عنوان مثال که یک داروخانه ای یک دارو را ۶ ماه پیش خرید کرده و چون هنوز موجودی دارد به همان قیمت می فروشد و داروخانه همکار امروز خرید کرده و این کالا تغییر قیمت داشته و چون خرید جدید انجام داده نمیتواند به قیمت قدیم عرضه کند و با توجه به فاکتور جدیدی که دارد باید به قیمت روز بفروشد لذا بیشتر تفاوت قیمتها از اینجا ناشی میشود.
وی با اشاره به این که یک مورد تفاوت قیمت دیگری هم وجود دارد تأکید کرد: یک مورد تفاوت قیمت دیگری هم در مورد برندهای متفاوت وجود دارد لذا یک داروی ایرانی از برندهای متفاوت قیمت های متفاوتی دارد به عنوان مثال قرص سرماخوردگی را شاید شرکتهای عادی ورقی 5 هزار تومان عرضه کنند در حالی که برند معروف همان محصول را با قیمت 700 هزار تومان عرضه کند که برای این تفاوت قیمت دلایلی همچون تهیه مواد اولیه و کیفیت محصول را مطرح می کنند.
تکنیسین داروخانه تصریح کرد: از تعزیرات بازرسانی برای بررسی فاکتور ها به داروخانه ها مراجعه می کنند همچنین از معاونت غذا و دارو بازرسین حضور مسئول فنی داروساز در داروخانه و قیمت ها و فاکتورها را به صورت مرتب بررسی می کنند.
وی با تاکید بر این که یکی از مواردی که باعث می شود داروخانه ها مورد اعتراض قرار بگیرند، تفاوت قیمت روی محصول با قیمتی که مراجعهکننده پرداخت میکند است، ابراز کرد: به عنوان مثال یک شرکت دارویی یک محصول را در تعداد بسیار زیادی تولید کرده و مکاتباتی با معاونت غذا و دارو و وزارت بهداشت مبنی بر تقاضای تغییر قیمت به همراه مستنداتی ارائه میدهد اگر این افزایش قیمت مورد موافقت قرار بگیرد منطقی نیست که شرکت تولید کننده بسته بندی داروها را که قبلا قیمت خورده معدوم کند لذا شرکت محصولی را که قبلا تولید کرده توزیع می کند و فقط فاکتورها را با قیمت جدید در اختیار داروخانه قرار می دهد این در حالی است که روی محصول قیمت قدیم درج شده به همین دلیل ما شدیدا مورد اعتراض مراجعه کنندگان قرار می گیریم.