احیای برجام تا خرداد؟

وی اظهار کرد: یک هیات ارشد متشکل از دستگاه‌های مختلف در هفته آینده به منظور بحث در مورد تعدادی از مسائل مهم مربوط به امنیت ملی ایالات متحده و تلاش‌های مداوم برای تنش‌زدایی در خاورمیانه سفر می‌کند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادامه داد: این هیئت در هیچ یک از موضوعات متمرکز نیست، مطمئنا فقط در مورد ایران و هر چیزی که ممکن است از بحث‌های جاری در وین ناشی شود، متمرکز نخواهد بود. پرایس اضافه کرد: ما در حال حاضر در دور سوم آنچه که وعده داده می‌شود اقدام چند منظوره است، هستیم. همچنان در جایی که قادر به ارتباط غیرمستقیم با هیات ایرانی در یک گفت‌وگوی عمدتاً متفکرانه، بده بستانی و سازنده بوده‌ایم.

وی اظهار کرد: اما هنوز فاصله زیادی برای پیمودن وجود دارد و مسیر بیشتری نسبت به آنچه پیموده‌ایم باقی است. منصفانه است که بگوییم پیشرفت‌هایی حاصل شده است. ما درک بهتری از آنچه ممکن است لازم باشد انجام دهیم تا ایران به این توافق برگردد، داریم و ارزیابی ما این است که ایرانیان هم درک بهتری از آنچه لازم است برای انطباق دوباره با برجام انجام دهند، دارند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد: با این حال، چالش‌های بزرگ باقی مانده است. من فکر می‌کنم منصفانه است که بگوییم ما در قله هیچ دستیابی به موفقیت نیستیم و یک جاده بالقوه طولانی پیش روی ماست.

پرایس خاطرنشان کرد: فقط این نکته را بیان می‌کنم که تمرکز شدیدی بر روی آنچه ممکن است ایالات متحده برای انجام مجدد انطباق خود با برجام انجام دهد، بوده است. فکر می‌کنم آنچه که غالباً از بحث حذف می‌شود، طرف دیگر این معادله است و این همان کاری است که ایران برای از سرگیری تعهدات خود تحت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ به انجام آن احتیاج دارد. وی افزود: واقعیت این است که از زمان خروج دولت قبل از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸، برنامه هسته‌ای ایران بسیار پیشرفته است. ایران، اخیراً، ۱۰ برابر مقدار اورانیوم غنی شده مجاز بر اساس این توافق داشته است و از آن زمان به این سو، بیشتر شده است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا یادآور شد: آبشار‌های سانتریفیوژ‌های پیشرفته ایران در حال چرخش است که با توافق ممنوع است. "زمان شکست” آن در یک سال کامل در زمان اجرای توافق، طبق اکثر حساب‌ها اکنون به چند ماه رسیده است؛ بنابراین منصفانه است که بگوییم این بحرانی است که ما به ارث برده‌ایم. این بحرانی بود که با فاصله گرفتن هر دو طرف از توافق ایران، بر آن افزوده شد.

پرایس اظهار کرد: مطمئنا ایران باید برنامه هسته‌ای خود را به طرز چشمگیری برگرداند و بار دیگر هر مسیر قابل تصور برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را مسدود کند. این دقیقاً همان کاری است که برجام انجام داد. وی افزود: این توافق با محدودیت‌هایی قابل تایید و دائمی مانع دستیابی دائمی ایران به سلاح هسته‌ای می‌شود. این چیزی است که در اینجا برای ما در معرض خطر است. این هدف نهایی ما است، دیدن مسیر‌هایی که ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای به طور دائمی و قابل تایید مسدود شده باشد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که به نظر می‌رسد ایران، در جلسه امروز بلینکن وزیر خارجه و مقامات آمریکایی با رئیس موساد و سفیر اسرائیل در واشنگتن، موضوع اصلی بحث و گفتگو بوده است، هم گفت: من چنین جلسه‌ای را تایید نمی‌کنم. آنچه خواهم گفت این است که ما با همتایان اسرائیلی خود تماس نزدیک داشته‌ایم. پرایس افزود: جیک سالیوان اوایل هفته جاری در واشنگتن با مئیر بن شبات مشاور امنیت ملی اسرائیل ملاقات کرد، جایی که البته ایران در دستور کار بود. راب مالی هم با بخشی از آن گروه دیدار کرد. همانطور که از مقامات وزارت خارجه آمریکا شنیده‌اید، همتایان اسرائیلی خود را قبل از هر دور مذاکرات، پس از هر دور مذاکرات و همچنین در طی مذاکرات با آن‌ها رایزنی کرده‌ایم. وی ادامه داد: بنابراین، ما کار خود را با شفافیت زیادی انجام داده‌ایم، البته می‌دانیم که ایالات متحده و اسرائیل در اینجا منافع مشترکی دارند و اطمینان حاصل خواهند کرد که ایران به طور تایید شدنی و دائمی از دستیابی به سلاح هسته‌ای منع می‌شود.

در همین حال بلومبرگ به نقل از منابع غربی گزارش داد قدرت‌های جهانی در تلاش هستند تا توافق هسته‌ای با ایران را تا پیش از اول خرداد، موعد پایان توافق موقت ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، احیا کنند. بلومبرگ با اشاره به تایید این مسئله از سوی دو مقام اروپایی که در میانجیگری روند گفت‌وگوها در وین مشارکت دارند و به دلیل حساسیت این گفت‌وگوها نخواستند نامشان فاش شود، هدف گذاری شدن این تاریخ را تایید کرد و به نقل از آن‌ها افزود گرچه ایران و آمریکا در مسیر توافق پیشرفت کرده‌اند، همچنان راه زیادی تا رسیدن به تفاهم باقی است. طبق این گزارش، با نزدیک شدن به ۲۲ مه (اول خرداد) گفت‌وگوها فوریت یافته است. به نوشته بلومبرگ، دو طرف در ماه فوریه به توافقی دست یافتند که بر اساس آن دوربین‌های آژانس می‌توانند فعالیت‌ها در تاسیسات اصلی ایران را ضبط کنند اما بازرسان تنها در صورتی می‌توانند به محتوای آن‌ها دسترسی پیدا کنند که توافقی در پایتخت اتریش به دست آید و در غیر این صورت ایران گفته که آن‌ها را پاک می‌کند. طبق این گزارش، کشورهای اروپایی از بازگشت به توافق اولیه بدون تلاش برای بسط آن به مسائل امنیتی منطقه حمایت می‌کنند. یکی از منابع مذکور گفت که هدف رسیدن به یک توافق دست‌کم چند روز قبل از تاریخ ۲۲ مه است.

به گفته یک فرد نزدیک به مقام‌های وزارت خارجه آمریکا اما این هدف‌گذاری بلندپروازانه است و توافق تا نیمه ژوئن (۲۵ خرداد) محتمل‌تر است. وی تحریم‌هایی که آمریکا می‌خواهد حفظ کند، پرداختن به دانشی که ایران با فعالیت‌های غنی سازی اخیر خود به دست آورده، و چگونگی راستی آزمایی پایبندی را موضوعات مسئله‌ساز در گفت‌گوهای وین عنوان کرد. در ادامه این مطلب ذکر شده که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه روز پنجشنبه خود با بلومبرگ گفت که نگران است ایران اطلاعات ضبط شده را در صورت عدم توافق به موقع پاک کند و افزود امیدوار است این اتفاق نیفتد. وی همچنین گفت که اگر طرف‌ها موعد نظارت را از دست بدهند و گفت‌وگوها به نتیجه نرسد، به منظور تلاش برای دست یافتن به مصالحه‌ای دیگر به تهران باز خواهد گشت.

ولادیمیر پوتین رئیس فدراسیون روسیه نسبت به احیای توافق هسته‌ای ایران (برجام) و بازگشت به چارچوب اولیه امضا شده در سال ۲۰۱۵ ابراز امیدواری کرد. به گزارش ایرنا از دفتر مطبوعاتی کاخ کرملین، پوتین روز جمعه در جلسه شورای امنیت روسیه گفت: امیدوارم که برجام در چارچوب اولیه احیا شود و ما بتوانیم در منطقه دریای خزر با همه کشورهای شرکت کننده در کلوب خزر روابط‌ کامل برقرار و همه طرح های موجود را بطور کامل اجرا کنیم. وی افزود: نیازی نیست که یک بار دیگر درباره اهمیت زیاد این موضوع (منطقه دریای خزر) برای روسیه سخن گویم. این به فعالیت‌های اقتصادی و همکاری با شرکای نزدیک ما هم مربوط می شود. وی ادامه داد: بدیهی است که مسائل تامین امنیت و منافع روسیه در دریای خزر را هم شامل می شود. رئیس فدراسیون روسیه خطاب به حاضران در جلسه شورای امنیت گفت: شما می دانید که چه طرح های بزرگی در عرصه انرژی در این منطقه اجرا می کنیم. پوتین گفت: قصد داریم طرح های موجود در این منطقه (خزر) را تکمیل کنیم و فعالیت های اقتصادی و همکاری با بازیگران اقتصادی در منطقه را گسترش دهیم. وی افزود: بدیهی است که به این نکته توجه داریم یکی از همسایگان ما در منطقه دریای خزر ایران است. هم اکنون مسائل بسیار زیادی در مورد برنامه هسته ای ایران حل و فصل می شود. پوتین افزود: در مجموع در مورد همه مسائل مربوط به تامین منافع روسیه در دریای خزر امروز گفت و گو می کنیم.

منبع: ابتکار