چند روز پس از اعلام پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست
جمهوری آمریکا و استقبال برخی مقامات دولتی و رسانهها در ایران از این
تحول، انتقاد اصولگرایان نیز کلید خورد، هر چند که این انتقادات فعلا به
اوج خود نرسیده اما به نظر میرسد توپخانه آنها کار خود را آغاز کرده است.
اصولگرایان تاکید دارند که سیاست بایدن در قبال ایران با سیاست ترامپ
تفاوت چندانی ندارد، اما تحلیلگران و ناظران سیاسی، موضع دیگری دارند و
معتقدند ایران باید از این اتفاق نهایت بهره را ببرد.
پیروزی
جو بایدن کور سوی امیدی را در ایران روشن کرده است. بسیاری از
تحلیلگران
معتقدند که این یک فرصت مناسب برای لغو تحریمها و بازگشت ایالات متحده به
برجام است. جو بایدن پیشتر در تبلیغات انتخاباتی خود تاکید کرده بود که به
برجام باز خواهد گشت، اما احتمال مطرح شدن مسائل دیگر در این باره وجود
دارد. ایران میگوید آمریکا باید بدون هیچ پیش شرطی به برجام باز گردد.
در هر صورت طرح مباحث اینچنینی در رسانهها و از سوی مقامات دولتی با انتقادات شدیدی از جریان اصولگرا همراه بوده است.
حمله فارس به دولت و اصلاحطلبان
امروز خبرگزاری فارس در گزارشی در این باره نوشت: "در حالی
که هنوز یکی دو روز از اعلام رسمی نتیجه انتخابات آمریکا و پیروزی بایدن که
با حرف و حدیثهایی هم از سوی ترامپ همراه است نگذشته، و هنوز مُهری بر
حکم ریاست جمهوری جو بایدن زده نشده، اینجا اصلاحطلبان و دولت رسما به کاخ
سفید خالی از رئیس جمهور پیام فرستادند که تهران آماده مذاکره است."
فارس به تندی از محمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاون پیشین وزیر خارجه انتقاد کرده است.
صدر به روزنامه همشهری گفته
بود: "مواضع آقای بایدن در چارچوب سیاست همهجانبهگرایی تعریف میشود. در
تبلیغات انتخاباتی هم اعلام کرده است که آمریکا به برجام بازخواهد گشت و به
تعهدات خود در این توافق عمل خواهد کرد، با این شرط که ایران هم به تعهدات
خود عمل کند. این موضع آقای بایدن را میتوان مثبت تلقی کرد. در طرف ایران
هم این آمادگی وجود دارد که در همان چارچوب ۱+۵ و برجام مذاکرات ادامه
پیدا کند تا اجرای تعهدات برجام از سوی تمامی اعضا از سر گرفته شود و در
نتیجه آن تحریمهای ظالمانهای که در دوره ترامپ تصویب شد، کنار گذاشته
شوند."
خبرگزاری فارس صدر را شخصیت سیاسی "رده چندم" دانست و از
روزنامه همشهری انتقاد کرد که چرا در مصاحبه با صدر "رسما خبر از آمادگی
ایران برای مذاکره با آمریکا و توافق در چارچوب برجام داد."
خبرگزاری
وابسته به سپاه پاسداران مواضع حسین موسویان و احسان شریعتی را زیر سوال
برده و مواضع دولت را هم نقد کرده به ویژه دستور روحانی که دولت را ملزم
کرده برنامه جامع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و خارجی متناسب با تحولات جدید
بین المللی را سریعاً تدوین و به هیات وزیران ارایه دهد.
این
خبرگزاری نوشت: «دولت در ماههای آتی و تا انتخابات ۱۴۰۰ میخواهد همان
شعار قدیمی خود یعنی «هر توافقی بهتر از توافق نکردن است» را عملی کند و در
این راستا قوه عاقله اصلاحطلبان هم بصورت کاملا اورژانسی و مشخص به
پشتیبانی دولت آمده است.»
روزنامه کیهان می گوید دولت میخواهد ناکارآمدی هفت ساله را به حساب ترامپ فاکتور کند
انتقاد کیهان: آب در هاون میکوبند
روزنامه کیهان هم از قافله عقب نمانده و توپخانه خود را به
راه انداخته است. تقریبا بخش زیادی از گزارشها و مطالب سیاسی امروز این
روزنامه در نقد موضع مذاکره بود. کیهان امروز با اشاره به موضع محمد صدر با
تیتر "روایت غلط اندر غلط درباره رویکرد دموکراتها به برجام" به این عضو
مجمع تشخیص مصلحت نظام تاخت.
کیهان در نقد سخنان صدر نوشت: "اظهارات آقای صدر از چند جهت
مغلوط است. نخست اینکه بایدن و تیم مشاوران او هرگز جایی به روشنی
نگفتهاند که با برجام- به عنوان اجرای تعهدات بیقید و شرط خود در لغو
تحریمها- باز خواهند گشت. بلکه آنها میگویند باید تعهدات برجامی ایران-
که بعضاً رو به پایان است- تمدید شود و ضمناً تعهدات غیر برجامی نیز بر آن
اضافه گردد."
این روزنامه افزود: "برجام یک توافق قطعی و غیرقابل
مذاکره مجدد است؛ چنانکه سخنگوی وزارت خارجه هم گفته است و عجب است که آقای
صدر از مذاکره مجدد در این باره حرف میزند. "
کیهان در خبر دیگری
از "خوشحالی عجیب و غریب روزنامههای اصلاحطلب و طرفدار دولت از انتخاب
بایدن" انتقاد کرد و نوشت که گره زدن همه اتفاقات کشور بویژه وضعیت اقتصادی
به انتخابات آمریکا تاسفبارترین اتفاق این روزها بود.
این
روزنامه همچنین با اشاره به سخنان کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران که گفته
بود "از انتخاب بایدن ذوقزده شدیم، چون اکثریت مردم آمریکا قاتل سردار
سلیمانی را کنار گذاشتند. "، کارگزاران را حزب "اشرافی" خواند.
اما
حسین شریعتمداری مدیر مسئول کیهان در یادداشتی با عنوان "آب در هاون
میکوبید!" ضمن ابراز خرسندی از شکست ترامپ به دلیل اینکه او عامل شهادت
سرلشکر سلیمانی بوده، از خوشحالان پیروزی بایدن انتقاد کرد.
شریعتمداری نوشت:"به همان اندازه که شادی ملتها و
مخصوصاً ملت شریف ایران از شکست مفتضحانه ترامپ، طبیعی و بایسته است، شادی و
کف و سوت جماعت غربزده برای پیروزی جو بایدن، مضحک و غیرقابل توجیه و
شانه به شانه بلاهت است."
مدیرمسئول کیهان در ادامه افزود: "بسیار
بعید به نظر میرسد که جماعت یاد شده -برخی از مدعیان اصلاحات و شماری از
دولتمردان- از هویت جو بایدن و کینه عمیق و بارها اعلام شده او علیه ایران
اسلامی و مردم این مرز و بوم بیخبر باشند و پرسش این است که با وجود
اطلاع از خباثت بایدن چرا اصرار دارند آمدن او را به فال نیک! بگیرند؟!
تنها پاسخ این سؤال (تاکید میشود که تنها پاسخ این سؤال) آن است که قصد
دارند از این رهگذر، بر ناکارآمدی هفت سال و چند ماهه خود در اداره امور
کشور و خسارتهای فراوانی که به ملت تحمیل کردهاند سرپوش بگذارند و همه
مشکلاتی که آفریدهاند را به حساب ترامپ فاکتور کنند!"
مدیرمسئول
کیهان در ادامه یادداشت خود گفت که "از اظهارات گاه و بیگاه آنها میتوان
حدس زد درپی آنند که بار دیگر پای مذاکره با آمریکا را پیش بکشند و فاجعه
دیگری نظیر برجام را به ملت تحمیل کنند که در این خصوص باید گفت آب در هاون
میکوبند، چرا که مذاکره با آمریکا به هیچوجه اتفاق نخواهد افتاد."
او
سه شرط برای بازگشت امریکا به برجام ذکر کرده که عبارتند از "اول آنکه
تمامی تحریمها لغو شود و ثانیاً داراییهای بلوکه ایران بازگردانده شود و
ثالثاً خسارتهای وارده جبران شود. " شروطی که اساسا تحقق آن از جانب دولت
بایدن غیرممکن به نظر میرسد.
حسن روحانی میگوید حق فرصتسوزی نداریم
موضع دولت چیست؟
با این وجود موضوع دولت متفاوت است.
حسن روحانی دستور داده که نهادهای مختلف دولت شرایط تازه را بررسی کنند از طرف دیگر او امروز به انتقادات پاسخ داد.
رییس جمهور امروز در جلسهای گفت: "آدمی را که دورانش
رو به پایان است، از ابتدا تحریکش کردند و با تصورات کودکانه و توهم آمیز
از برجام خارج شد و آقایی که جدید آماده گفته است میخواهم به برجام
برگردم. این به عهده آنها است اگر به وظیفه عمل کردند میتوانند راه جدیدی
را انتخاب کنند."
روحانی با تاکید بر اینکه برخی از دوستان به شایعات و
القائات نادرست در داخل کشور ادامه ندهند، گفت: "بگذارید فضای بهتری که در
ذهن مردم به وجود آمده باقی بماند و برخیها موضوعات منافع ملی را به
انتخابات کشور گره نزنند، تبلیغات و فضای انتخاباتی هیچ اشکالی ندارد، اما
باید توجه داشت که منافع ملی را نباید فدای انتخابات کرد."
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه هر کجا ببینیم شرایط برای
لغو تحریم آماده است از آن استفاده خواهیم کرد، گفت: "هدف ما لغو تحریمها
و تعامل سازنده با جهان است و هر جا و هر فرصتی برای این کار مهیا باشد
اقدامات خود را انجام خواهیم داد و هیچکس حق فرصتسوزی ندارد و از فرصتها
بر مبنای منافع و وحدت ملی استفاده خواهیم کرد."
در همین رابطه امروز عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت
امور خارجه گفت که رفع تحریمهای آمریکا با بازگشت ایالات متحده به توافق
شرط نیست بلکه اصل موضوع است.
او افزود: "برجام دروازهای نیست که هر کس هر وقت خواست
برود و هر وقت خواست برگردد بلکه قواعد و شرایطی دارد که باید درباره آن
مذاکره کرد، ولی راه بازگشت باز است."
با این اوصاف به نظر میرسد جدالهای داخلی درباره مذاکره
احتمالی با آمریکا کلید زده شده است. جدالهایی که احتمالا به سادگی پایان
نخواهد یافت و باید گفت دولت روحانی کار بسیار دشواری در این مسیر دارد.
منبع: فرارو