رژیم غذایی در فصل سرما اهمیت بیشتری به نسبت فصل گرما دارد. براساس طب سنتی مزاج فصل پاییز سرد و خشک، مزاج فصل زمستان سرد و تر است.
نوشیدنی‌های مجاز در فصل سرما
در فصل پاییز که معمولا مزاج سرد و خشک است بروز بیماری‌هایی مانند اگزما و البته اختلال‌هاي خلقی مانند افسردگی تشدید میشود. آنچه رعایت آن در این فصل مهم است نوع تغذیه و البته نوشیدنی‌های این دوران است. متخصصان طب سنتی توصیه می‌کنند در این فصول از آب سرد کمتر استفاده شود و بیشتر آب گرم بنوشید. در صورت تشنگی بهتر است از نوشیدن آب یخ خودداری کنید. آنچه بیشتر از همه پیشنهاد میشود، مصرف شربتها، عرقیات سنتی و گرم مانند گل گاو زبان، زعفران و دارچین است که از بیماری‌های فصل سرما پیشگیری می‌کند. در صورتی که از نوشیدن این عرقیجات به خاطر طعم آنها خودداری می‌کنید بهتر است آنها را با عسل، شیره انگور و نبات استفاده کنید. در دسته عرقیجات، عرق بیدمشک، نعناع، پونه و آویشن از جمله عرق‌های گرمی هستند که می‌توانند مانند سرماخوردگی و سایر بیماری‌ها شوند.
خوردنی‌های مجاز در فصل سرما
به گفته متخصصان طب سنتی مصرف غذاهای با طبع گرم در زمستان مانع تولید رطوبت در بدن میشود. خوردن غذاهای گوشتی و استفاده از ادویه‌های مختلف در پخت آن می‌تواند باعث گرم‌تر شدن بدن شود. در فصل زمستان درون بدن گرم و بیرون آن سرد است، علت خوردن ترشی در این فصل این است که دمای داخل بدن به تعادل برسد اما عمده مواد خوراکی که می‌توان در این فصول مصررف کرد کله پاچه، حلیم و فسنجان، سوپ، آش و آبگوشت است. در این دوران مصرف گوشت گوسفندی بیشتر از گوشت‌های دیگر تاکید میشود. گوشت گاو و گوساله به دلیل سودازا بودن مصرف‌شان توصیه نمی‌شود و بهتر است کمتر مورد استفاده قرار بگیرند اما علاوه بر گوشت گوسفند می‌توان از گوشت سفید نیز در این فصل استفاده کرد. آشی که همراه با گوشت تهیه میشود مانند آش ترخینه و قلمکار نیز در این دوران مفید است. برعکس آش رشته که باعث بسته شدن بعضی مسیرهای عروقی میشود. آش انار هم جزو آش‌های مناسبی است که بهتر است در فصل زمستان میل شود. ماهی غذای مناسبی برای فصل زمستان نیست اما اگر قصد داشتید در این فصل ماهی میل کنید، بهتر است آن را با روغن کنجد سرخ کنید. همچنین بعد از مصرف ماهی یک یا دو عدد خرما خورده شود. خورش‌های گرم مانند فسنجان، انواع ته‌چین و هویج‌پلو بخصوص اگر با دارچین مزه‌دار شده باشد، می‌تواند مفید باشد.
میوه‌ها و سبزی‌های مجاز در فصل سرما
باید دقت داشته باشید که زیاده‌روی در مصرف میوه، در فصل پاییز اصلا خوب نیست. از جمله میوه‌هایی که برای این فصل مناسب است می‌توان به سیب، به و گلابی اشاره کرد. نعنا، کلم و انگور و بالنگ نیز در این مدت می‌توان استفاده کرد. سبزی‌هایی که مزه تند دارند، مثل شاهی، ترخون و... هم خوردن‌شان در این فصل مناسب است اما باید از مصرف صیفی‌جاتی از جمله خیار، گوجه، کاسنی و... پرهیز کنید.
غذای خیلی گرم نخورید
درست است که مزاج این فصل سرد و خشک است و باید از هر عملی که موجب افزایش خشکی بدن میشود پرهیز کرد اما غذاهای خیلی گرم بر این خشکی می‌افزایند به همین دلیل گفته میشود از خوردن گوشت مانده و ادویه‌های گرم در مقدار زیاد خودداری کرد. به دلیل خشکی فصل و تاثیر آن روی بدن، لازم است از عواملی که موجب تری بدن میشود، کمک گرفت. یکی از این عوامل حمام کردن است. برعکس دیدگاه معمول که حمام کردن در تابستان را بیشتر از زمستان واجب می‌داند، دوش گرفتن در فصل سرما رطوبت بدن را بیشتر می‌کند. در عین حال چرب کردن بدن با روغن بنفشه و بادام هم از مواردی است که به کاهش خشکی بدن کمک موثری می‌کند.
با سرماخوردگی بجنگید
اگر زکام شدید یا سرماخوردید بهتر است در روزهای اول مصرف حریره با نشاسته، شکر و روغن بادام شیرین را در برنامه غذایی خود قرار دهید. همچنین آشی که حاوی اسفناج، ماش و همچنین آش گندم بسیار موثر است. بخور با ترکیب شوید و آویشن به خروج سریع مواد دفعی کمک می‌کند. ضمن آن‌که در مراحل اولیه سرماخوردگی غرغره کردن با آب، نمک و نوشیدن مایعات گرم و شیرین بسیار موثر است.
