سرطان و افسردگی بیشتر از همیشه شیوع پیدا کرده‌اند و بدون شک می‌توان گفت این موضوع با غذاهای فرآوری شده در ارتباط است. بعضی از خوراکی‌ها منجر به چاقی، فشار خون بالا، کلسترول خون، بیماری قلبی، دیابت، آلزایمر و سرطان می‌شود که بهتر است هرچه زودتر آن‌ها را از برنامه غذایی‌تان حذف کنید. زیرا می‌تواند به‌تدریج باعث مرگ شما شود. تشخیص غذای سالم از غذای ناسالم کمی مشکل است و خیلی راحت می‌تواند گیج‌مان کند. به‌طور کلی برای حفظ وزن و تناسب اندام و همچنین پیشگیری از بیماری‌های مزمن توصیه می‌شود که دور بعضی غذاها را خط بکشید. در ادامه دکتر مستانه تابش، متخصص تغذیه بعضی از این خوراکی‌های خطرناک را معرفی می‌کند.
نوشیدنی‌های قنددار
شکر افزوده یکی از بدترین موادغذایی در رژیم غذایی مدرن است. اگرچه بعضی منابع قند و شکر بدتر از بقیه هستند، به‌طور قطع نوشیدنی‌های قنددار به‌طور ویژه مضر و مصرف‌شان در بلندمدت خطرناک است.
به نظر می‌رسد وقتی مایعات کالری‌دار می‌نوشیم، مغز ما این نوشیدنی‌ها را به‌عنوان غذا در نظر نمی‌گیرد. به این ترتیب با استفاده از مایعات پرشکر ممکن است، به‌طور قابل‌توجهی کالری دریافتی روزانه‌مان را بالا ببریم. در مقدار زیاد، شکر باعث مقاومت سلول‌های بدن به انسولین می‌شود و با بروز کبد چرب غیرالکلی رابطه مستقیم دارد. علاوه بر این مصرف نوشیدنی‌های پرشکر با دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی نیز در ارتباط است.
از طرف دیگر عده‌ای هم معتقدند که نوشیدنی‌های پرشکر، چاق‌کننده‌ترین جزو رژیم‌های غذایی مدرن هستند و نوشیدن بیش از حد آن‌ها با شیوع چاقی و افزایش درصد چربی بدن در ارتباط است.
چی جایگزین کنیم؟
آب یا قهوه بدون شکر یا چای و دمنوش بنوشید. یک تکه لیمو به آب یا چای‌تان اضافه کنید تا طعم آن را بهتر کنید.
انواع پیتزا
شاید بشود گفت پیتزا محبوب‌ترین غذای ناسالم دنیاست. بیشتر پیتزاهایی که به صورت تجاری تهیه می‌شوند، حاوی مواداولیه ناسالم هستند. آردی که برای تهیه خمیر این پیتزاها استفاده می‌شود به‌شدت تصفیه شده است و مقادیر زیادی گوشت‌های فرآوری شده به آن اضافه می‌شود. علاوه بر این پیتزا به شدت پرکالری است.
چی جایگزین کنیم؟
بعضی از رستوران‌ها به شما این امکان را می‌دهند که مواداولیه پیتزای خود را از ترکیبات سالم‌تر انتخاب کنید. همچنین پیتزایی که به صورت خانگی آماده شود، می‌تواند بسیار سالم‌تر از آن چیزی باشد که در رستوران برای شما سرو می‌شود.
نان سفید
بیشتر نان‌های موجود می‌توانند برای سلامتی مضر باشند بخصوص اگر در مقادیر زیاد مصرف شوند. نان‌های امروزی از آردهای سفید تصفیه‌شده تهیه می‌شوند که باعث می‌شود مقدار فیبر و موادمغذی موجود در آن‌ها بسیار پایین باشد. بنابراین مصرف این نان‌ها می‌تواند باعث افزایش شدید و ناگهانی قند خون شود.
چی جایگزین کنیم؟
نان‌هایی که از آرد کامل یا سبوس‌دار تهیه می‌شوند، انتخاب بهتری برای جایگزینی نان‌های سفید هستند.
بیشتر آب میوه‌ها
بیشتر ما آب میوه را یک انتخاب صددرصد سالم می‌دانیم ولی آیا ممکن است اشتباه کرده باشیم؟
اگرچه آب‌میوه‌های طبیعی حاوی آنتی‌اکسیدان و مقادیری ویتامین C هستند اما همچنان مقدار زیادی قند ساده دارند. درواقع آب‌میوه‌ها ممکن است به اندازه یا گاهی بیشتر از نوشابه قند داشته باشند.
چی جایگزین کنیم؟
آب‌میوه‌ها را حتی اگر طبیعی باشند از انتخاب‌های روزانه‌تان حذف کنید و فقط هرچند وقت یک بار سراغ‌شان بروید. مصرف میوه‌های کامل را در اولویت قرار دهید و موقع انتخاب آب‌میوه، آب‌میوه‌هایی مثل انار یا بلوبری را در اولویت قرار دهید.
غلات آماده و شیرین شده صبحانه
غلات آماده صبحانه درواقع غلات فرآوری شده از گندم، جو، برنج یا ذرت هستند. بیشتر بچه‌ها غلات آماده را دوست دارند و آن را به‌عنوان صبحانه همراه شیر می‌خورند اما معمولا برای رسیدن غلات آماده صبحانه به بشقاب شما، مقدار زیادی شکر به آن‌ها اضافه می‌شود. نکته منفی این محصولات غذایی دقیقا همین میزان شکر اضافه است به‌طوری که بعضی‌هایشان آن‌قدر شیرین هستند که می‌توانند با شیرینی و آب‌نبات رقابت کنند.
چی جایگزین کنیم؟
موقع خرید غلات آماده صبحانه به میزان فیبر موجود در آن‌ها دقت کنید و انواعی را انتخاب کنید که شکر کمتری داشته باشند. البته از آن بهتر این است که صبحانه خودتان را مثلا با جوی دوسر در منزل آماده کنید.
غذاهای سرخ شده، گریل یا کباب شده
این غذاها به شدت خوش طعم اما پرکالری هستند و خیلی وقت‌ها با سرخ کردن یا کباب کردن غذاها، موادشیمیایی نامطلوبی به دلیل تماس با حرارت شدید در آن‌ها به وجود می‌آید از جمله آکریل آمید، آکرولین، هتروسیکلیک آمین‌ها، اکسیسترول، هیدروکربن‌های پلی سیکلیک آروماتیک و... .
بسیاری از این ترکیبات که موقع پختن غذا با حرارت بالا تولید می‌شوند، با افزایش خطر بروز سرطان و بیماری‌های قلبی مرتبط هستند.
چی جایگزین کنیم؟
برای بهبود سلامت خود روش‌های ملایم‌تر و سالم‌تر طبخ را انتخاب کنید از جمله آب پز کردن، بلانچ کردن یا بخارپز کردن.
شیرینی‌ها، کوکی‌ها و کیک‌ها
انواع شیرینی و کیک بخصوص اگر در حجم زیاد مصرف شوند، کاملا ناسالمند. شیرینی‌ها و کیکهای آماده معمولا از آرد سفید تصفیه شود، شکر و روغن تهیه می‌شوند خیلی وقت‌ها هم روغن‌های مخصوصی برای ترد کردن شیرینی به آن اضافه می‌شود که مقدار چربی‌های ناسالم ترانس در آن بسیار بالاست. این شیرینی‌ها اگرچه بسیار خوشمزه‌اند اما بیشتر وقت‌ها فاقد موادمغذی، خیلی پرکالری و مملو از مواد افزودنی و نگهدارنده‌اند.
چی جایگزین کنیم؟
اگر نمی‌توانید از دسر بگذرید، ماست یونانی، میوه‌های تازه و شکلات‌های تازه را جایگزین کنید.
سیب‌زمینی سرخ کرده و چیپس سیب‌زمینی
سیب‌زمینی به تنهایی یک انتخاب کاملا سالم است اما نمی‌توان همین نظر را در مورد چیپس سیب‌زمینی یا سیب‌زمینی سرخ کرده هم داشت.
چیپس و سیب‌زمینی سرخ کرده سرشار از کالری هستند و معمولا در مصرف‌شان هم زیاده‌روی می‌شود. در خیلی از مطالعات ارتباط مستقیمی میان مصرف چیپس سیب‌زمینی و سیب‌زمینی سرخ کرده و افزایش وزن دیده شده است. در این مواد غذایی مقدار زیادی اکریل آمید نیز وجود دارد که ترکیبی سرطان زاست.
چی جایگزین کنیم؟
بهتر است سیب‌زمینی به صورت آب پز شده استفاده شود و اگر هوس هله هوله ترد کردید، چیپس سیب‌زمینی را با هویج یا آجیل جایگزین کنید.
گوشت‌های فرآوری شده
اگرچه گوشت‌ها جزو مواد غذایی سالم و مغذی طبقه‌بندی می‌شوند، محصولات فراوری شده تهیه شده از این گوشت‌ها مثل سوسیس، کالباس و... به‌شدت ناسالم است. مطالعات نشان داده است افرادی که بیشتر از گوشت‌های فراوری شده استفاده می‌کنند ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان کولون، دیابت نوع دو و بیماری‌های قلبی و عروقی دارند. اگرچه بیشتر این مطالعات به صورت مشاهده‌ای بوده اما ارتباط آماری میان بروز بیماری‌های مزمن و مصرف گوشت‌های فراوری شده، ارتباطی قوی است که باعث می‌شود توصیه کنیم در مصرف این محصولات به‌شدت احتیاط کنید.
چی جایگزین کنیم؟
اگر می‌خواهید از محصولاتی مثل کالباس استفاده کنید، بهتر است انواع خانگی آن را انتخاب کنید تا مطمئن باشید که افزودنی‌های مضر به آن اضافه نشده است.
رب گوجه‌فرنگی آماده
رب گوجه‌فرنگی آماده یک منبع پنهان قند است. هرگز حتی به ذهن‌تان خطور نمی‌کند که رب گوجه‌فرنگی آماده چطور می‌تواند منجر به افزایش خطر چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی و حتی پوسیدگی دندان شود. برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی توصیه می‌شود با گوجه‌فرنگی‌های تازه خودتان رب تهیه کنید یا گوجه‌فرنگی پوره شده بدون شکر یا نمک را به غذایی که در نظر دارید اضافه کنید. دست‌کم می‌توانید این بار که قصد خرید رب گوجه‌فرنگی داشتید به برچسب آن دقت کنید تا میزان قند و نمک آن را بدانید و از انواعی استفاده کنید که قند و نمک کمتری دارند.
چی جایگزین کنیم؟
بهتر است رب را خودتان درست کنید تا میزان قند و نمک آن به شکل طبیعی باشد و از مواد افزودنی و نگهدارنده درون آن استفاده نشده باشد.
نوشابه
بسیاری از کارخانجات تولید نوشابه ادعا می‌کنند، نوشیدنی‌های آن‌ها حاوی مواد مغذی و ویتامین‌هایی است که مقوی است اما شما نباید این را باور کنید. نوشابه‌ها آن‌قدر شکر دارند که می‌توانند شما را به‌راحتی به دیابت مبتلا کنند. تمام آنچه در نوشابه موجود است یک مشت قند و مواد نگهدارنده است. نوشابه همه چیز را در بدن شما از پوست و سطح قند خون تا هورمون‌ها و خلق و خوی شما را به هم می‌ریزد. تحقیقات نشان داده است که نوشیدن نوشابه با قاعدگی زودرس و کیفیت پایین مایع منی مرتبط است. یک مطالعه جدید همچنین نشان داد نوشیدن نوشابه غالبا با کاهش 20درصدی در میانگین احتمال عادت ماهانه در زنان و مردان ارتباط دارد.
چه چیزی در نوشابه وجود دارد؟ شکر، رنگ و آسپارتام. آسپارتام برای بدن انسان خوب نیست و باید از آن اجتناب کرد. این ماده به DNA آسیب می‌رساند و اختلال غدد درون ریز به نازایی و نقص هنگام تولد و البته عدم تعادل هورمونی می‌انجامد.
چی جایگزین کنیم؟
بهترین نوشیدنی همیشه آب است. بهتر است به این نوشیدنی خوشمزه عادت کنید و درنهایت از آب‌میوه‌های طبیعی استفاده کنید.
