کاهش 34 درصدی صارات کالاهای ایرانی به ترکیه

 معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به واکاوی وضعیت تجارت ایران با ترکیه در هشت ماهه نخست سال ۲۰۱۹ پرداخته است. آمارهای تجارت کالایی ترکیه نشان می‌دهد که در ماه آگوست، تراز تجاری ایران (با احتساب نفت خام) و ترکیه به نفع این کشور، مثبت شده که ناشی از کاهش بی‌سابقه صادرات ایران به این کشور طی ماه‌های اخیر است. طی هشت ماهه منتهی به آگوست ۲۰۱۹ نیز اگرچه تراز تجاری ایران با ترکیه با مازاد همراه بوده اما نسبت به دوره مشابه سال قبل به شدت کاهش داشته است. واردات ایران از ترکیه نیز طی این مدت افت ۶ درصدی را تجربه کرده که در مقایسه با کاهش ۴۳ درصدی  صادرات آن ناچیز  است.

طی هشت ماه منتهی به آگوست ۲۰۱۹، ایران در تجارت کالایی با ترکیه مازاد تراز تجاری حدود ۱.۳ میلیارد دلاری را رقم زده است. با اینکه هنوز تراز تجاری ایران با ترکیه با مازاد همراه است اما در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به طور قابل توجهی کاهش داشته است که طی هشت ماهه نخست سال ۲۰۱۸ ،ایران و ترکیه،  مازاد تراز تجاری ۳.۴ میلیارد دلاری به نفع ایران را تجربه کرده بودند که طی هشت ماهه سال جاری بیش از ۲ میلیارد دلار کاهش داشته است.

 

آمارهای ماهانه تجارت ایران و ترکیه از ابتدای سال ۲۰۱۸ تا آگوست ۲۰۱۹ نیز گویای تضعیف تراز تجاری ایران با این کشور بوده که در واقع ناشی از افت شدید صادرات ایران به ترکیه است. بر اساس آمارها، تا ماه می ۲۰۱۹، تراز تجاری ماهانه ایران با ترکیه با مازاد همراه بوده اما از ماه ژوئن با افت قابل توجه صادرات ایران به ترکیه در ماه‌های بعد این تراز تجاری با کسری همراه شده است. در آگوست ۲۰۱۹ صادرات ایران به ترکیه حدود ۸۶ میلیون دلار بوده که در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته افت حدود ۸۵ درصدی را تجربه کرده است در عین حال واردات ایران از ترکیه نیز معادله ۱۷۳ میلیون دلار رقم خورده که نسبت به ماه مشابه سال گذشته حدود ۵ درصد رشد داشته است.

 

طی بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸، بالاترین رقم تجارت کالایی ایران و ترکیه مربوط به سال ۲۰۱۴ با رقم ۱۳.۷ میلیارد دلار بوده است در این سال صادرات ایران به ترکیه در سطح بالایی قرار داشته است. با این حال طی سال‌های اخیر تجارت این دو کشور تا حدودی کاهش یافته و در سال ۲۰۱۸ به ۹.۳ میلیارد دلار رسیده است. در هشت ماهه سال ۲۰۱۹ نیز تجارت این دو کشور تنها ۴.۵ میلیارد دلار رقم خورده که در مقایسه با ۸ ماه نخست سال گذشته حدود ۳۴ درصد افت داشته است.

 

ارزش صادرات ایران به ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ حدود ۲.۹ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ تقریباً ۴۳ درصد کاهش داشته است. بر اساس آمارهای گمرک ایران طی هشت ماه منتهی به مرداد ۱۳۹۸ ارزش صادرات کالایی بدون نفت خام ایران به ترکیه حدود ۲.۹ میلیارد دلار برآورد شده که تقریبا با رقم مندرج در آمارهای رسمی کشور ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ برابر است. در حالی که در آمارهای گمرک ایران صادرات نفت خام لحاظ نمی‌شود و رقم مندرج در آمارهای ترکیه با احتساب نفت خام است.

 

بیش از ۴۰ واحد درصد از کاهش ۴۳ درصدی ارزش صادرات کالای ایران به ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ به واسطه کاهش ارزش صادرات کالاهای فصل ۲۷ کتاب مقررات صادرات و واردات از قبیل سوختهای معدنی، روغن‌های معدنی، مواد قیری و مومهای معدنی است که شامل نفت خام و فرآورده‌های نفتی نیز می‌شود.

 

 

ارزش واردات ایران از ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ حدود ۱.۶ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ تقریباً ۶ درصد کاهش داشته است عامل مسلط در کاهش ارزش واردات ایران از ترکیه در ۸ ماهه نخست سال ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش ارزش واردات محصولات فصل هشتم مانند دیگ‌های بخار آب گرم، ماشین آلات و وسایل مکانیکی و اجزا و قطعات آن است. واردات این گروه محصول با کاهش ۳۴ درصدی نسبت به ۸ ماهه ۲۰۱۸ به حدود ۱۴۳.۵ میلیون دلار در ۸ ماهه ۲۰۱۹ رسیده است است.