بازار مسکن شهر تهران دومین افت ماهیانه قیمت را تجربه کرد و خرید و فروش تقریبا قفل شده است. آمار نشان می دهد تعداد معاملات در شهریورماه به پایین ترین حد خود دست کم از سال ۱۳۹۰ تا کنون رسیده است. در شهریورماه ۱۳۹۸ فقط ۲۸۵۵ قرارداد خرید و فروش در تهران به امضا رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۱۵ و ۷۳ درصد کاهش یافت. این حجم اندک حتی نسبت به فروردین ماه نیمه تعطیل امسال که با نوسانات جوی و سیل همراه بود ۴۶ درصد کاهش نشان می‌دهد.
با اینکه هنوز جزئیات قیمت و معاملات در مناطق مختلف شهر تهران منتشر نشده، شواهد گویای افت بیشتر قیمت در مناطق شمالی نسبت به مناطق جنوبی است. مردادماه امسال قیمت مسکن در ۱۸ منطقه از تهران با کاهش نسبت به ماه قبل همراه بود و تنها در چهار منطقه ۳، ۸، ۱۶ و ۲۱ رشد اندک قیمت به ثبت رسید. هم اکنون می توان با قطعیت بیشتری از سرایت رکود به کل مناطق پایتخت صحبت کرد.
با این وجود تجربه نشان داده بعد از جهش‌های ماهیانه که در زمان رونق ادواری مسکن رخ می دهد، روند نزولی قیمت در زمان رکود به کندی صورت می گیرد. میانگین افزایش قیمت ماهیانه در یک سال اخیر پنج درصد بوده و در بعضی ماه‌ها مثل اردیبهشت امسال به رشد ۱۱.۴ درصد نیز رسید. این در حالی است که کاهش قیمت در ماه‌های مرداد و شهریور امسال تنها ۳.۱ و ۱.۷ درصد گزارش شد که نشان می دهد سرعت رشد آن از پنج درصد طی یک سال گذشته به منفی ۲.۴ درصد طی دو ماه اخیر رسیده است.
بعد از آغاز روند صعودی قیمت در ابتدای سال ۱۳۹۶ از اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ بر سرعت تداوم رشد قیمت مسکن افزوده شد؛ به طوری که شاخص ماهیانه هفت تا هشت درصد را تجربه کرد و در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ با ۱۱.۴ درصد به بالاترین میزان افزایش ماهیانه طی شش سال اخیر رسید. بعد سرعت رشد در ماه‌های خرداد و تیر کاهش پیدا کرد و در تیرماه به رشد ناچیز ۰.۴ درصد رسید. مرداد و شهریور نیز شاخص کلی منفی ۳.۱ و ۱.۷ درصد را نشان داد.
علت اصلی کسادی بی‌سابقه بازار مسکن به کوچ تقاضای مصرفی مربوط می شود. گذشته از کاهش شدید توان متقاضیان واقعی، انتظار برای افت بیشتر قیمت به تعلیق معاملات دامن زده است. کارشناسان انتظار دارند اواخر سال جاری با تقویت توان متقاضیان مصرفی و ایجاد ثبات نسبی قیمت، تعداد معاملات به تدریج افزایش پیدا کند.
بازگشت مسکن به کانال ۱۲ میلیون تومان
پس از آنکه در خردادماه میانگین قیمت مسکن شهر تهران وارد کانال ۱۳ میلیون تومان شد و حتی در تیرماه به ۱۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در هر متر مربع رسید، به دنبال کاهش قیمت در دو ماه اخیر متوسط قیمتها به کانال ۱۲ میلیون تومان برگشت خورد. بر اساس اعلام دفتر اقتصاد مسکن در شهریورماه ۱۳۹۸ متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان در شهر تهران به ۱۲ میلیون و ۹۶۹ هزار تومان رسید که نسبت به ماه قبل ۱.۷ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۵۹.۷ درصد افزایش یافت.
تعداد معاملات نیز افت محسوسی پیدا کرده است. در شهریورماه ۱۳۹۸ بالغ بر ۲۸۵۵ قرارداد خرید و فروش مسکن در شهر تهران به امضا رسیده که از کاهش ۱۵ و ۷۳ درصد به ترتیب نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل حکایت دارد.
ارزش ریالی این تعداد از معاملات ۲۹۴۰ میلیارد تومان بوده که نشان دهنده افت ۲۰ و ۶۱ درصدی به ترتیب نسبت به مردادماه امسال و شهریورماه سال گذشته است.
وضعیت بازار مسکن در شش ماهه نخست امسال
گزارش تجمیعی وضعیت بازار مسکن شهر تهران طی شش ماهه نخست سال ۱۳۹۸ گویای آن است که در مدت مذکور متوسط قیمت یک متر مربع واحد مسکونی آپارتمانی در شهر تهران ۱۲ میلیون و ۸۸۶ هزار تومان بوده که نسبت به شش ماهه ابتدایی سال گذشته ۹۰.۵ درصد افزایش یافته است. در شش ماهه نخست امسال همچنین ۳۳ هزار و ۵۸ قرارداد خرید و فروش در تهران به امضا رسیده که از افت ۵۷ درصدی نسبت به شش ماهه نخست سال ۱۳۹۷ حکایت دارد.
ارزش ریالی معاملات مسکن پایتخت در نیمه نخست امسال ۳۲ هزار و۴۷۰ میلیارد تومان بوده که کاهش ۱۲.۵ درصدی را نسبت به شش ماهه اول سال ۱۳۹۷ نشان می دهد.
تعداد واحد مسکونی در پروانه های ساختمانی صادره نیز طی نیمه اول سال جاری ۲۷ هزار و ۳۸۴ مورد بوده که نشان دهنده کاهش ۲۱ درصدی نسبت به زمان مشابه سال قبل است.
دومین افت پیاپی قیمت مسکن
افت ۱.۷ درصدی ماهیانه قیمت مسکن شهر تهران بر اساس گزارش دفتر اقتصاد مسکن در حالی رقم خورده که مردادماه نیز قیمت ماهیانه ۳.۱ درصد کاهش یافته بود و چشم انداز قیمتها را نزولی کرد. کارنامه شهریورماه از بازار مسکن، دومین افت پیاپی قیمتها را پس از ۲۰ ماه که بازار در مسیر صعود قرار داشت نشان می دهد. گزارشهای میدانی از دفاتر املاک نشان می دهد تمایل به فروش افزایش یافته و در مقابل با توجه به پایین آمدن قیمتهای پیشنهادی و رسمی، اقبال برای خرید کاهش یافته است.
