اقدامات فناورانه و دانشبنیان برای حفظ منابع خاک حمایت میشود
دبیر ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه در حوزه خاک ۱۰ راهبرد اصلی در سند ملی این حوزه تعریف شده است، گفت: ستاد از همه این راهبردها حمایت میکند تا منجر به رفع مشکلاتی در کشور شود.
نادرقلی ابراهیمی با اشاره به اینکه مباحث مرتبط با خاک و توسعه فناوریهای این حوزه از اولویتهای این ستاد است، اظهار کرد: در این راستا ستاد از پایاننامههای دانشجویی حمایت میکند تا دانشجویان برای انجام طرحهای خود به تولید طرحهای فناورانه منجر به تولید محصول تشویق و هدایت شوند. در این حوزه با توجه به اولویتی که برای کشور دارد، فرصتهای خوبی نیز برای اجرای موضوعات فناورانه وجود دارد.
وی افزود: رویکرد معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری در حمایت از کنگرهها و رویدادهای دانشگاهی و علمی، خروجی محور است. رویدادی که منجر به یک محصول و یا فناوری شود که بار مصرف آبوخاک و همچنین آلودگی آنها را کاهش دهد، مورد حمایت معاونت علمی و این ستاد قرار میگیرد، چرا که برای مثال بالغبر ۹۰ درصد از منابع خاک ما در مناطق نیمهخشک، خشک و بسیار خشک و تنها کمتر از ۱۰ درصد خاک ما در مناطق مرطوب و حاصلخیز قرار دارند.
ابراهیمی در ادامه به برخی از مسائل و چالشهای بحرانی حوزه خاک اشاره کرد و گفت: مسائلی همچون پیوستگی مدیریت جامع حوزه آبخیز از بالادست، میان دست و پاییندست و پیوستگی خاک در این عرصه و زنجیره نیاز به راهکار، مقاله و تولید دانش نیاز دارد. چالشهای جهانی همچون تغییر اقلیم و مشکلات گردوغبار با منشأ کشورهای اطراف، تأثیر خود را بر جمعیت ما گذاشته است، بهگونهای که طبق پیشبینیها بر اثر خشک شدن تالابها و اراضی منطقه بینالنهرین تا دو سال آینده جمعیت بیشتری با پدیده گردوغبار مواجه خواهند شد.
به گفته وی، طبق بررسیهایی که انجام شد، تنها ۱۹ شرکت از بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ شرکت دانشبنیان در حوزه خاک فعالیت دارند که عمده این شرکتها نیز در حوزه کودهای زیستی فعال هستند. پس باید به مسائلی فراتر از سازمان کار، جذب پرسنل و یا اعتبار بپردازیم؛ مسائلی همچون فرهنگ، دانش خاک، حفظ خاک و جلوگیری از آلودگی خاک، استفاده از خاک برای تولید و اشتغال را باید موردتوجه قرار دهیم. البته تولید و رشد اقتصادی باید حتی با نگاه حفظ منابع صورت گیرد. عدم ورود دانش و فناوری به حوزه خاک باید بررسی شود و باید خاک را در یک زنجیره ببینیم.
ابراهیمی در ادامه با توجه به انتشار قانون خاک تصریح کرد: چرا باید بعد از این همه سال قانون خاک آماده و ابلاغ شود و اینکه آیا این قانون تمامی مشکلات ما را حل خواهد کرد؟ پارامترهای ذکرشده در این قانون و وظایف تعیینشده برای دستگاههای ذیربط چقدر در پایداری تولید ما میتواند تأثیرگذار باشد؟ طرح آناتولی در کشور همسایه یک هشدار برای دانشمندان و متولیان حوزه محیطزیست است. چراکه درصد عمدهای از حق آبه مصرح منطقه بینالنهرین دیگر وارد این منطقه نخواهد شد. فقط در یک مورد سدی که در آینده نزدیک در قالب این طرح افتتاح خواهد شد، با حجم چند میلیاردی توانایی ذخیره آب را دارد و تهدیدی جدی برای مناطق پاییندست محسوب میشود.