دکتر علیرضا رییسی در نشستی خبری به مناسبت هفته دولت برگزار شد، گفت: در سال ۹۷ در حوزه بهداشت اتفاقات خوبی افتاد.
وی با اشاره به این نکته که در سیل امسال هیچ مورد بیماری اپیدمی از سوی شهرهای درگیر سیل گزارش نشد، گفت: در همین زمینه کشور ایران مورد تقدیر سازمان بهداشت جهانی قرار گرفت.
بهره‌برداری از ۸۰۰ پروژه بهداشتی تا پایان امسال
رئیسی ادامه داد: سال گذشته پروژه‌های متعددی در حوزه بهداشت به سرانجام رسید. از ۴هزار و ۳۵۷ پروژه‌ای که پس از انعقاد تفاهم نامه میان استانداری‌ها، دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت قرار بود، افتتاح شود خوشبختانه بالغ بر ۲۰۰۰ پروژه به بهره‌برداری رسید و پیش بینی می‌کنم که می‌توانیم تا پایان سال جاری بر اساس اولویت بندی‌ها حدود ۸۰۰ پروژه دیگر را نیز به بهره‌برداری برسانیم. اولویت افتتاح این مراکز با خانه‌های بهداشت و مراکز جامع سلامت در مناطق محروم و مرزی است.
وی افزود: پرونده الکترونیک سلامت تا پایان سال ۹۷ در سطح یک خدمات یعنی در حوزه بهداشت ارتقای قابل ملاحظه‌ای داشت. با وجود اینکه در برخی از نقاط کشور که حدودا چهار درصد از کل کشور را شامل می‌شود، دسترسی به اینترنت وجود نداشت، اما توانستیم برای پیشبرد اهداف پرونده الکترونیک سلامت اقدامات مناسبی انجام دهیم و در حال حاضر تنها در دو درصد از نقاط کشور اطلاعات به صورت آفلاین ثبت شده و سپس در نزدیک‌ترین مرکزی که به اینترنت دسترسی دارد، اطلاعات در سامانه جامع ثبت می‌شود.
وی با اشاره به اینکه اقدامات صورت گرفته برای انجام بسیج ملی کنترل فشار خون از سال گذشته به صورت پایلوت آغاز شده بود، گفت: اتفاقاتی که در این بسیج ملی افتاد، دور از تصور ما بود و مردم با اعتماد به ما در این بسیج حضور چشمگیری داشته‌اند.
پیش بینی خانه‌های بهداشت برای عشایر
رئیسی با اشاره به اینکه در استان فارس ۱۶ خانه بهداشت عشایری به صورت پایلوت آغاز به کار کرده‌اند، گفت: برای تحت پوشش قرار دادن عشایر کوچ‌رو آغاز به کار این مراکز اتفاق بزرگی بود و پیش بینی می‌کنم تا انتهای سال تعداد افراد زیادی از عشایر تحت پوشش خانه‌های بهداشت قرار گیرند.
اخذ سند حذف بیماری تراخم در کشور از سوی سازمان جهانی بهداشت
وی دریافت سند حذف بیماری تراخم در کشور توسط سازمان بهداشت جهانی را افتخاری بزرگ تلقی کرد و گفت: در زمینه ریشه کنی بیماری‌های اینچنینی امسال نوزدهمین سالی است که حتی یک مورد فلج اطفال در کشور شناسایی نشده است. همچنین طی سال گذشته و از ابتدای سال جاری حتی یک مورد هم انتقال محلی بیماری مالاریا نداشته‌ایم و با تلاش‌های صورت گرفته تا سال ۲۰۲۰ می‌توانیم سند حذف بیماری مالاریا در کشور را نیز دریافت کنیم.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های نظام شبکه بهداشت و درمان ایران که مورد توجه سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته، ادغام نظام آموزش در ارائه خدمات است. در بسیاری از مواردی که بحث آموزش از ارائه سرویس جدا بود توانستیم ادغام را صورت دهیم. خاصیت اصلی این طرح آن است که این ادغام باعث شد مراکزی به عنوان فیلدهای آموزشی به ارائه خدمات بپردازند. تمام خدمات ارائه شده در حوزه بهداشت بر اساس آخرین گایدلاین‌های جهانی و علمی که توسط پژوهشگران و اساتید دانشگاه‌های بهداشت به دست آمده، ارائه می‌شود.
رئیسی ادامه داد: به عنوان مثال در سیل اخیر ما تیم‌های مختلفی متشکل از اساتید حوزه بهداشت و پژوهش به مناطق سیل‌زده اعزام کردیم تا تنها به کار تحقیقات اقدام کنند و بر اساس اطلاعات آنها از منطقه در خصوص اقدامات بهداشتی لازم تصمیم گیری می‌کردیم و اگر بیماری اپیدمی در این مناطق رخ نداد، به همین علت بود.
وی افزود: در بحث نیروی انسانی و ارائه خدمات اول به صورت پایلوت و بعد به شکل ادغام یافته در سطح کشور اقدامات انجام می‌شود. هر اقدامی که از سوی ما انجام شده اول به شکل پایلوت و سپس به شکل نهایی در کشور ارائه شده است. به عنوان مثال در استان آذربایجان شرقی به صورت پایلوت طرح سراج را در راستای کاهش آسیب‌های روانی در دست اقدام داریم.
اضافه شدن ۱۶۰۰ کارشناس بهداشت به نظام ارایه خدمات کشور
رئیسی با اشاره به اینکه ۱۶۰۰ کارشناس بهداشت به نظام ارائه خدمات کشور اضافه شده‌اند، گفت: این افراد در راستای ارائه خدمات در این مراکز فعالیت می‌کنند. در حال حاضر در طرح سراج ابتدا غربالگری‌های اولیه بیمار توسط بهورز صورت می‌گیرد و در صورت مشاهده مشکلات بیشتر، به سطح بعدی خدمات ارجاع داده می‌شود و پس از آن بازخوردها ثبت شده و اینگونه نیست که روند درمانی بیماری رها شود. خوشبختانه در طرح سراج سازمان بهزیستی نیز برای افرادی که از طریق این طرح نیاز به حمایت دارند در کنار ما قرار گرفته است.
ارایه خدمات بهداشتی به ۱۰میلیون و ۲۰۰هزار حاشیه‌نشین در قالب طرح تحول سلامت
رئیسی در ادامه یکی از معضلات اصلی کشور را حاشیه نشینان شهرهای بزرگ خواند و گفت: در طرح تحول سلامت ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر حاشیه نشین در کشور شناسایی شدند و اقداماتی برای آنها صورت گرفت. در مرحله اول از آنجایی که این افراد فاقد هر گونه پوشش بیمه‌ای بودند تحت پوشش بیمه سلامت قرار گرفتند و در ادامه در تمام این مناطق به ازای هر ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر یک پایگاه سلامت، به ازای هر ۲۵ هزار تا ۵۰ هزار نفر یک مرکز جامع سلامت افتتاح شد که در این مراکز کارشناسان بهداشت روان و تغذیه و ... استقرار دارند.
معاون بهداشت ادامه داد: طی این مدت نیز این مراکز همواره یکی از شلوغ‌ترین نقاط ارائه خدمات در حاشیه شهرها بودند. البته اگر همچنان تقاضایی برای ایجاد مرکز جدید باشد ما آمادگی ساخت آن را داریم. بر همین اساس در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و روستاها به ازای هر ۱۰۰۰ نفر یک خانه بهداشت، به ازای هر ۵۰۰۰ نفر یک مرکز جامع خدمات سلامت و به ازای هر ۱۲ هزار نفر یک مرکز شبانه روزی افتتاح شد.
ارایه خدمات دولتی ترک اعتیاد در مراکز بهداشت
وی در خصوص مراکز DIC در حاشیه شهرها گفت: خدمات بهداشت روان و تغذیه به معتادان نیز ارائه می‌شود. مراکز ترک اعتیاد در این حوزه‌ها عمدتا در دست بخش خصوصی است و در حال حاضر به شکل پایلوت در استان سیستان و بلوچستان در حال ادغام این خدمات هستیم. در حال حاضر بیش از ۲۰ هزار مرکز ارائه خدمات MMT را در نظام شبکه بهداشت ادغام می‌کنیم تا در شیفت‌های بعد از ظهر خدمات مربوط به ترک اعتیاد با تعرفه دولتی در مراکز ما ارائه شود. اگر این طرح پایلوت موفق باشد در سایر حاشیه شهرهای کشور نیز خدمات MMT در نظام بهداشت ادغام خواهد شد.
رییسی در خصوص آغاز طرح "هر خانه یک مرکز بهداشت"، گفت: پیش از این ما در روستاها و مراکز بهداشتی درمانی از رابطین بهداشت‌مان برای ارائه توضیحات و آموزش‌های سلامت که عمدتا خانم‌های خانه‌دار بودند، استفاده می‌کردیم. این افراد در سطح روستاها و محلات آموزش‌هایی را که دیده بودند در اختیار دیگران قرار می‌دادند. تا چند سال گذشته این اقدام به همین شکل انجام می‌گرفت تا اینکه واژه‌ای تحت عنوان سفیران سلامت دانش آموزی به این حوزه اضافه شد تا در همین زمینه دانش آموزان در مدارس آموزش‌های لازم را دیده و به خانواده خود انتقال دهند. در نظر داریم تا حداکثر حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار دانش آموز در این طرح آموزش ببینند. آموزش‌ها در حوزه‌های کنترل مصرف نمک، روغن، قند، ترک دخانیات و ... است.
وی افزود: حتی شاید بتوانیم چهار یا پنج مورد از خدمات کمک‌های اولیه را به این افراد آموزش دهیم تا بدانند به طور مثال در هنگام عقرب زدگی یا مار زدگی پیش از رسین متخصص می‌توانند چه اقداماتی را انجام دهند.
رئیسی در ارتباط با شرکت‌های تعاونی ارائه خدمات گفت: بر اساس قانون ششم توسعه خرید راهبردی خدمت در قبال واگذاری خدمات باید انجام شود. ما برای مراکز تاسیس شده در حاشیه شهرها و پایگاه‌های جدیدمان اقدام به خرید خدمت کردیم و در حوزه بهداشت حدود ۲۲ هزار نفر در قالب خرید خدمت مشغول به فعالیت هستند.
وی افزود: بر اساس ضوابط، یک شرکت با این افراد قرارداد می‌بندد و آموزش‌های لازم زیر نظر وزارت بهداشت به این افراد داده می‌شود. یکی از مشکلات موجود این بود که گاها شرکت‌ها در پرداخت حقوق این افراد تاخیر می‌کردند که قرار بر این شد تا از این پس این شرکت‌ها در قالب شرکت‌های تعاونی ارائه خدمات دهند. یعنی تمام افرادی که در آن شرکت کار می‌کنند از سهام داران آنجا باشند. در همین راستا به دنبال راه‌حل‌هایی هستیم تا افراد شاغل در شرکت‌های تعاونی کمترین آسیب شغلی را داشته باشند.
نظارت بر نانوایی‌ها نیازمند همکاری بین بخشی
وی در ادامه در خصوص نظارت بازرسین بهداشت محیط بر نانوایی‌ها، گفت: در این حوزه نیاز به فعالیت‌های بین بخشی است. در حوزه پیشگیری از بروز بیماری‌های غیر واگیر باید آگاهی رسانی صورت گیرد. ما می‌توانیم به مردم بگوییم کمتر نمک بخورید اما اگر بتوانیم میزان نمک در غذای روتین مردم را کاهش دهیم، موفق عمل کرده‌ایم.
تبلیغ دوغ و پفک شور در صدا و سیما
وی در ادامه با انتقاد از برخی فعالیت‌های تبلیغاتی صدا و سیما اظهار کرد: ما لیست کاملی از کالاهای آسیب رسان سلامت را در اختیار این سازمان قرار داده‌ایم، اما همچنان شاهد هستیم که اقدام به تبلیغ دوغ و پفک شور می‌کنند. مردم باید بدانند همه اختیارات در دست وزارت بهداشت نیست. به عنوان مثال مشکل فاضلاب خوزستان چیزی نیست که تنها به دست وزارت بهداشت برطرف شود. خوشبختانه در سیل اخیر فاضلاب این استان نتوانست تهدیدی جدی باشد، اما آیا اگر باز هم دچار چنین حوادث پیش بینی نشده‌ای شویم از خطر بروز بیماری ناشی از فاضلاب در امان خواهیم بود؟.
کشف بیش از هشت میلیون کیلو مواد غذایی فاسد در سال گذشته
رئیسی در خصوص خدمات ارائه شده توسط بازرسین بهداشت محیط گفت: در سال ۹۷ بازرسین ما از پنج میلیون و ۳۲۸ هزار مرکز بازدید کرده‌اند. همچنین از ابتدای سال جاری دو میلیون و ۶۰۰ هزار مرکز مورد بازدید قرار گرفته‌اند. سال گذشته هشت میلیون و ۵۷۳ هزار کیلوگرم مواد غذایی فاسد و هفت میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر نوشیدنی فاسد توسط بازرسین ما کشف و نابود شد.
نیاز حوزه بهداشت به ۳۵۰۰ نیرو
رئیسی ادامه داد: ما سالانه به ۹۵۰ نفر بهورز نیاز داریم. بر اساس قانون برنامه ششم توسعه به سمت خرید خدمت پیش می‌رویم. در حال حاضر به بیش از ۳۵۰۰ نفر نیرو نیاز داریم که بر اساس اولویت‌ها قصد داریم تا ۲۰۰۰ نفر را به مناطق مرزی و محروم بفرستیم. البته در صورتیکه این تعداد نیرو در اختیار ما قرار گیرد.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در پایان با اشاره به آغاز ماه محرم و پس از آن اربعین گفت: خوشبختانه سال گذشته به دلیل امضای تفاهم‌نامه میان وزارت بهداشت ایران و عراق اقدامات نظارتی ما قوت بهتری نسبت به سالیان قبل از آن گرفت. نظارت بر موکب‌ها به ویژه موکب‌های ایرانی برای ما راحت‌تر است. در زمینه موکب‌های دیگر و چگونگی جلوگیری از بروز مشکلاتی مانند تهوع، اسهال و استفراغ و ... کار اطلاع رسانی را انجام می‌دهیم. یکی از مشکلات ما در بیرون از مرزهای کشور کنترل سلامت آب است که امیدوارم امسال به خوبی بتوانیم در کلر زنی و سلامت آب نظارت کنیم.
