این مشکل می‌تواند درنتیجه آسیب‌دیدگی، فعالیت یا بعضی شرایط پزشکی رخ دهد. کمردرد می‌تواند در هر سنی به دلایل مختلف گریبان شما را بگیرد اما با بالا رفتن سن، احتمال بروز آن افزایش پیدا می‌کند.
درد در قسمت پایینی کمر می‌تواند به ستون فقرات، دیسک‌های بین مهره‌ها، رباط‌های اطراف ستون فقرات و دیسک‌ها، نخاع و اعصاب، عضلات کمر، اندام‌های داخل شکم، لگن و پوست اطراف ناحیه کمر مرتبط باشد.
همچنین درد در قسمت فوقانی کمر ممکن است به علت اختلالات آئورت، تومورهای قفسه سینه و التهاب ستون فقرات ایجاد شود.
علل بروز کمردرد
کمر انسان ساختار پیچیده‌ای دارد که از عضلات، رباط‌ها، تاندون‌ها، دیسک‌ها و استخوان‌ها تشکیل شده که همه با هم کار می‌کنند تا ما قادر به حرکت باشیم.
اجزای ستون فقرات با لایه‌های غضروف‌مانندی به نام دیسک محافظت می‌شود. بروز مشکل در هر یک از این اجزا می‌تواند منجر به کمردرد شود. در بعضی موارد، علت بروز کمردرد ناشناخته باقی می‌ماند. آسیب می‌تواند به علت فشار، دیگر مشکلات پزشکی و حالت ضعیف بدن نیز اتفاق بیفتد.
کشیدگی
کمردرد معمولا از کشیدگی، انقباض یا آسیب نشأت می‌گیرد. از علل اصلی بروز کمردرد می‌توان به این موارد اشاره کرد: «کشیدگی عضله یا رباط، اسپاسم عضلانی، انقباض عضلانی، دیسک آسیب‌دیده، آسیب، شکستگی یا افتادن.»
فعالیت‌هایی که می‌توانند منجر به کشیدگی یا اسپاسم شوند شامل بلند کردن وسایل بسیار سنگین، بلند کردن نادرست وسایل، انجام یک حرکت ناگهانی و نامناسب هستند.
مشکلات ساختاری
بعضی از مشکلات ساختاری نیز می‌توانند به کمردرد منجر شوند:
پارگی دیسک: هر مهره در ستون فقرات با دیسک محافظت می‌شود. اگر دیسک دچار پارگی شود باعث ایجاد فشار بیشتر به عصب و درنتیجه کمردرد خواهد شد.
بیرون‌زدگی دیسک: مانند پارگی دیسک، بیرون‌زدگی هم می‌تواند منجر به فشار بیشتر به عصب شود.
سیاتیک: تیر کشیدن و درد شدیدی که از باسن به سمت پشت پا می‌رود و به دلیل فشار بیرون‌زدگی دیسک یا فتق دیسک بر عصب بروز پیدا می‌کند.
آرتریت: آرتروز می‌تواند در مفاصل ران، پایین کمر و سایر نقاط باعث بروز مشکل شود. در بعضی موارد فضای اطراف نخاع باریک می‌شود. این عارضه به نام تنگی نخاع شناخته می‌شود.
خمیدگی غیرطبیعی ستون فقرات: اگر ستون فقرات به شیوه‌ای غیرمعمول انحنا داشته باشد می‌تواند باعث کمردرد شود. اسکولیوز یا کژپشتی نمونه انحراف جانبی ستون مهره‌هاست.
پوکی استخوان: استخوان‌ها ازجمله مهره‌های ستون فقرات شکننده و متخلخل می‌شوند که این مساله امکان بروز شکستگی و فشار را افزایش می‌دهد.
مشکلات کلیه: سنگ کلیه یا عفونت کلیه می‌تواند باعث کمردرد شود.
حرکات و حالات بدن
کمردرد می‌تواند ناشی از بعضی فعالیت‌های روزانه یا حالت ضعیف بدن باشد. مثال‌هایی از این وضعیت می‌تواند شامل: پیچیدن، سرفه یا عطسه، تنش عضلانی، کشش بیش از حد، خم شدن نادرست یا طولانی‌مدت، هل دادن، کشیدن، بلند کردن یا حمل یک وسیله، ایستادن یا نشستن برای مدتی طولانی، کشیدن گردن به سمت جلو در هنگام رانندگی یا استفاده از رایانه، رانندگی طولانی‌مدت بدون استراحت حتی اگر قوز نکرده باشید، خوابیدن روی تشک‌هایی که از بدن محافظت نمی‌کنند.
علل دیگر
بعضی از شرایط پزشکی می‌توانند منجر به کمردرد شوند.
سندرم دم اسب: دم اسب دسته‌ای از ریشه‌های عصبی ستون فقرات است که از انتهای پایین‌ترین قسمت نخاعی ظاهر می‌شود. علائم آن شامل درد خفیف در قسمت پایین کمر و بالای باسن، بی‌حسی در باسن، اندام تناسلی و ران است و گاهی به اختلالات روده و مثانه نیز منجر می‌شود.
سرطان ستون فقرات: وجود تومور در ستون فقرات می‌تواند به عصب فشار آورده و باعث بروز کمردرد شود.
عفونت ستون فقرات: تب، درد و ناحیه گرم در کمر می‌تواند درنتیجه عفونت ستون فقرات رخ دهد.
عفونت‌های دیگر: بیماری التهاب لگن، مثانه یا عفونت کلیه نیز می‌توانند منجر به کمردرد شوند.
اختلالات خواب: افراد مبتلا به اختلالات خواب بیشتر از دیگران مستعد تجربه کمردرد هستند.
زونا: عفونتی که می‌تواند اعصاب را تحت‌تاثیر قرار دهد می‌تواند به کمردرد بینجامد که بستگی به عصب‌هایی دارد که تحت‌تاثیر قرار گرفته‌اند.
پروستاتیت: اگر پروستات به تدریج یا ناگهانی ملتهب شود می‌تواند در طول رابطه زناشویی یا بعد از آن به درد لگن بینجامد که این درد می‌تواند منتشر شده و به کمر و باسن برسد.
عواملی که شما را در خطر کمردرد قرار می‌دهند
این عوامل با خطر بیشتر بروز و پیشرفت کمردرد در ارتباط هستند:
فعالیت‌های شغلی، بارداری، سبک زندگی ساکن، تناسب اندام ضعیف، سن بالا، اضافه‌وزن و چاقی، سیگار کشیدن، فعالیت فیزیکی شدید به‌ویژه اگر اشتباه انجام شود، عوامل ژنتیکی و مشکلات پزشکی نظیر آرتریت و سرطان.
کمردرد در زنان شایع‌تر از مردان است که احتمالا به دلیل عوامل هورمونی است. استرس، اضطراب و اختلالات خلقی نیز با کمردرد مرتبط هستند.
درمان
کمردرد معمولا با استراحت و درمان‌های خانگی برطرف می‌شود اما گاهی درمان‌های پزشکی نیز لازم است.
درمان خانگی
داروهای مسکن بدون نسخه نظیر ایبوپروفن می‌توانند ناراحتی را از بین ببرند. گذاشتن کمپرس داغ یا کیسه یخ روی محل‌های دردناک نیز می‌تواند درد را کاهش دهد.
استراحت پس از فعالیت شدید می‌تواند کمک‌کننده باشد اما تحرک داشتن متعادل، خشکی و درد را کاهش خواهد داد و از ضعف عضلات جلوگیری خواهد کرد.
درمان پزشکی
اگر درمان‌های خانگی موجب تسکین کمردردتان نشود، پزشک ممکن است داروهای زیر، فیزیوتراپی یا هر دو را برای شما تجویز کند.
دارو: کمردردی که به مسکن‌های بدون نسخه جواب ندهد ممکن است به تجویز داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی نیاز داشته باشد. کدئین یا هیدروکودون که داروهای مخدر هستند ممکن است برای مدت کوتاهی تجویز شوند. در بعضی موارد از شل‌کننده‌های عضلانی نیز استفاده می‌شود.
همچنین ممکن است پزشک داروهای ضدافسردگی نظیر آمیتریپتیلین تجویز کند اما تحقیقات در زمینه اثربخشی این داروها هنوز کامل نشده و شواهد متناقض است.
فیزیوتراپی: اعمال گرما، سرما و تحریک الکتریکی در کنار تکنیک‌های باز کردن عضلات روی بافت نرم و عضلانی کمر نیز می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
با بهبود درد، فیزیوتراپیست می‌تواند بعضی تمرینات انعطاف و قدرتی برای عضلات کمر و شکم را به شما معرفی کند. تکنیک‌های بهبود وضعیت بدن نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
تزریق کورتیزون: اگر گزینه‌های قبلی موثر نباشند، ممکن است در فضای اپیدورال اطراف نخاع تزریق انجام شود. کورتیزون یک داروی ضدالتهاب است و به کاهش التهاب اطراف ریشه‌های عصبی کمک می‌کند. تزریق می‌تواند در نواحی بی‌حس که به نظر می‌رسد باعث درد باشند نیز انجام شود.
بوتاکس: براساس تحقیقات صورت‌گرفته بوتاکس (سم بوتولیسم) می‌تواند با فلج کردن عضلات تحت فشار اسپاسم به کاهش درد کمک کند. این تزریق‌ها برای حدود سه تا چهار ماه موثرند.
کشش: در این روش از قرقره و وزنه برای کشش کمر استفاده می‌شود. این کار می‌تواند باعث شود فتق دیسک به جای اصلی خود بازگردد و درد را البته فقط در زمان کشش کاهش دهد.
درمان رفتاری-شناختی: این درمان با تشویق روش‌های جدید تفکر، به شما در مدیریت درد مزمن کمر کمک می‌کند که می‌تواند شامل تکنیک‌های آرامش و روش‌های حفظ نگرش مثبت باشد. مطالعات نشان داده‌اند که بیمارانی که درمان رفتاری-شناختی انجام می‌دهند فعال‌تر می‌شوند و ورزش می‌کنند که خطر بازگشت دوباره کمردرد را پایین می‌آورد.
درمان جایگزین
درمان مکمل یا جایگزین می‌تواند در کنار درمان‌های معمول یا به‌تنهایی مورد استفاده قرار بگیرد.
استخوان‌درمانی: در این روش درمان تخصصی اسکلت و ماهیچه‌ها انجام می‌گیرد.
کایروپراکتیک: درمان‌گر به حل مشکلات مفاصل، عضلات و استخوان می‌پردازد و تمرکز اصلی در این درمان بر ستون فقرات است.
شیاتسو: شیاتسو که تحت عنوان درمان با فشار انگشت نیز شناخته می‌شود، نوعی ماساژ است که در آن فشار به خطوط انرژی بدن اعمال می‌شود.
طب سوزنی: این درمان می‌تواند به بدن در ترشح دردزُداهای طبیعی خود (اندروفین‌ها) و همچنین تحریک عصب و بافت ماهیچه کمک کند.
یوگا: یوگا شامل حرکات، حالات خاص و تمرینات تنفس است که می‌تواند به تقویت عضلات کمر و بهبود وضعیت بدن کمک کند که البته باید مراقب باشید با انجام اشتباه حرکات یا فشار بیش از حد کمردردتان را بدتر نکنید.
تحریک فراپوستی الکتریکی عصب (تنس): یک درمان شناخته‌شده برای بیماران مبتلا به کمردرد مزمن است. کارشناسان معتقدند دستگاه تنفس بدن را تشویق به تولید اندروفین کرده و مانع از بازگشت سیگنال‌های درد به مغز می‌شود.
مطالعات روی درمان‌های جایگزین نتایج متفاوتی نشان داده طی آن بعضی افراد شاهد بهبود چشمگیر بوده‌اند و بعضی نه. در درمان‌های جایگزین مهم است که از درمان‌گران معتبر و کاردرست استفاده کنید.
جراحی
انجام عمل جراحی برای کمردرد بسیار نادر است. اگر بیمار دچار فتق دیسک باشد، جراحی می‌تواند گزینه خوبی باشد، بخصوص اگر درد مداوم بوده و فشار عصبی به ضعف عضلانی منجر شود. جوش دادن مهره‌ها، دیسک مصنوعی، دیسککتومی، برداشتن بخشی از مهره و تزریق سلول برای بازسازی دیسک‌های ستون فقرات از جمله نمونه‌های فرایند جراحی هستند.
چطور از کمردرد جلوگیری کنیم؟
گام‌هایی که برای کاهش ابتلا به کمردرد برداشته می‌شود، به‌طور عمده بر مبنای شناسایی و رفع بعضی از عوامل خطرزاست.
ورزش: ورزش منظم به افزایش قدرت و کنترل وزن بدن کمک می‌کند. فعالیت‌های هوازی بدون اِعمال فشار به کمر می‌توانند به بهبود سلامت قلب کمک کنند. دو نوع تمرین عمده برای کاهش خطر ابتلا به کمردرد وجود دارد؛ تمرینات ثبات مرکزی که عضلات شکم، کمر و ماهیچه‌های محافظ کمر را تقویت می‌کنند و تمرینات انعطاف‌پذیری که هدفشان بهبود انعطاف ستون فقرات، لگن و پشت ران‌هاست.
رژیم غذایی: مطمئن شوید که رژیم غذایی‌تان حاوی کلسیم و ویتامین دی کافی است، چراکه این دو برای سلامت استخوان لازم‌اند. رژیم غذایی سالم همچنین به کنترل وزن بدن کمک می‌کند. تفاوت خطر ابتلا به کمردرد بین افراد چاق و با وزن طبیعی قابل توجه است. افرادی که در ناحیه شکم، باسن و ران چربی بیشتری دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
سیگار: درصد قابل‌توجهی از سیگاری‌ها در مقایسه با غیرسیگاری‌های هم‌سن، هم‌قد و هم‌وزن خود کمردرد را تجربه می‌کنند.
وضعیت ایستادن: صاف بایستید، سر رو به جلو، کمر صاف و وزن را به‌طور مساوی روی دو پا تقسیم کنید. پاهایتان را صاف نگه دارید و سرتان را در راستای ستون فقرات قرار دهید.
وضعیت نشستن: یک صندلی خوب برای کار باید محافظ کمر، دسته و پایه چرخشی داشته باشد.
بلند کردن: برای بلند کردن یک وسیله به جای کمر از پاهایتان استفاده کنید. خم کردن کمر اجتناب‌‌ناپذیر است اما وقتی پشت‌تان را خم می‌کنید سعی کنید دولا نشوید و عضلات شکم‌تان را سفت کنید تا لگن کشیده شود. به‌خاطر داشته باشید که عمل بلند کردن و چرخیدن را همزمان انجام ندهید.
کفش: کفش تخت فشار کمتری به کمر شما وارد می‌کند.
رانندگی: مهم است که هنگام رانندگی کمرتان به خوبی محافظت شود. مطمئن شوید که آینه‌های بغل در موقعیت مناسبی قرار دارند تا نیاز به چرخش نداشته باشید. اگر در یک سفر طولانی هستید، استراحت‌های زیادی داشته باشید، از ماشین پیاده شوید و چند قدم راه بروید.
تخت‌خواب: تشک شما باید ستون فقرات‌تان را صاف نگه دارد و در عین حال وزن شانه‌ها و باسن را نگه دارد، نه این‌که باعث شود زاویه گردن‌تان شیب‌دار شود.
