میگرن کوبنده تپنده!

میگرن سردردی به مراتب شدیدتر از بقیه سردردهاست. میگرن در علم پزشکی این‌گونه تعریف می‌شود: «یک بیماری ناتوان‌کننده عصبی با طیف وسیعی از نشانه‌ها که می‌تواند شامل تهوع، سرگیجه، حساسیت به نور، حساسیت به صدا و عطر باشد» اما از نگاه یک زن مبتلا به میگرن این‌گونه توصیف می‌شود: «سرم داره منفجر میشه.»

میگرن چی هست حالا؟

میگرن یکی از شایع‌ترین انواع سردردهاست. سردردی شدید که با ضربه و تپش همراه است و می‌تواند تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور، صدا و غذا را هم به همراه داشته باشد. میگرن گاهی در قسمت پیشانی، اطراف چشم یا پشت سر دیده می‌شود ولی معمولا میگرن یک طرف سر را درگیر خودش می‌کند. بعضی از انواع میگرن با علائم حسی و هشداردهنده‌ای مثل دیدن صاعقه و فلاش نور، سوزن سوزن شدن دست‌وپا همراه است. میگرن سردردی ضربان‌دار و کوبنده است که به صورت مکرر و دوره‌ای رخ می‌دهد. درد میگرن معمولا با حرکت کردن بیشتر می‌شود. درد ممکن است از یک طرف سر به طرف دیگر حرکت کند یا جلو یا کل سر را در بر بگیرد. بیمار میگرنی معمولا ترجیح می‌دهد در یک اتاق تاریک و بدون هیچ صدایی استراحت کند. میگرن ممکن است چهار تا ۷۲ ساعت طول بکشد.

چرا زنان بیشتر از مردان دچار میگرن می‌شوند؟

با این‌که هنوز هیچ مدرک و دلیل مستند و علمی برای این موضوع وجود ندارد اما کارشناسان بعد از کلی آزمایش و پژوهش به این نتیجه رسیده‌اند که نوسانات هورمونی در زنان یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در ایجاد میگرن است. بخصوص اگر در دوره قاعدگی زنان هورمونی استروژن کم شود. بیشتر حملات میگرنی در زنان از چند روز قبل از دوران پریود شروع می‌شود. در دوران تخمک‌گذاری و قاعدگی سطح استروژن کم می‌شود و می‌تواند یکی از دلایل اصلی حمله میگرنی باشد. کم شدن استروژن باعث تحریک‌پذیری قشر مغز و در نتیجه میگرن می‌شود اما بعد از یائسگی وقتی سطح استروژن سقوط نمی‌کند بیشتر زنان از شر میگرن خلاص می‌شوند.

آمار جهانی میگرن

سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که این بیماری از بین هر هفت نفر یک نفر را مبتلا می‌کند که تعداد زیادی از آن‌ها زنان هستند. البته قبل پسران قبل از بلوغ بیشتر از دختران دچار میگرن می‌شوند اما معادله تغییر می‌کند و در بزرگسالی دختران و زنان بیشتر از مردان به میگرن مبتلا می‌شوند.

نشانه‌های سردرد میگرنی را بشناسید

یک بیمار میگرنی به‌طرز عجیبی به نور، صدا و حتی بو حساسیت نشان می‌دهد. حالت تهوع و استفراغ یکی دیگر از نشانه‌های مهم سردرد میگرنی است. کاهش اشتها، احساس سرما یا گرما، رنگ پریدگی، خستگی، سرگیجه، تاری دید، یبوست یا اسهال، تشنگی، ضعف و کمبود انرژی، درد گردن، درد چشم و «اورا» یعنی فرد بیمار نورهای چشم زن یا خطوط نور می‌بیند از مهم‌ترین نشانه‌های سردرد میگرنی است.

با مهم‌ترین عوامل بروز میگرن آشنا شوید

با این‌که منشأ اصلی ایجاد سردردهای میگرنی هنوز مشخص نشده اما متخصصان معتقدند بعضی عوامل شیمیایی، محیطی و عصبی می‌تواند تاثیر زیادی در بروز آن داشته باشد مثل:

*نور

نور برای خیلی از افراد مایه خوشحالی و نشاط و روشنی است اما نور و انعکاس آن می‌توانند باعث سردرد میگرنی شوند یا آن را تشدید کنند. انعکاس نور تلویزیون یا پرده سینما یا چراغ‌های مغازه یا خیابان یا حتی انعکاس نور برف می‌تواند باعث سردرد میگرنی شود.

*دلشوره و استرس

استرس و اضطراب یکی از عوامل اصلی بروز سردرد میگرنی است. یکی از معمولی‌ترین محرک‌های سردرد میگرنی به استرس‌های عاطفی مربوط می‌شود.

*تغذیه نامناسب

متخصصان معتقدند کاهش یا افزایش قندخون به دلیل گرسنه ماندن یا پر خوری می‌توانند یکی از عوامل اصلی بروز سردرد میگرنی باشند. خوردن چند وعده غذا در روز کمک می‌کند سطح قند خون در وضعیت متعادل باقی بماند و از گرسنگی پیشگیری کند. گرسنگی، بالا و پایین رفتن سطح قند خون در بعضی افراد محرک میگرن است. داشتن رژیم‌های غذایی سالم و مغذی کمک می‌کند که بدنی سالم در شرایط وزنی ایده‌آل داشته باشید. به گزارش مرکز تحقیقات میگرن داشتن اضافه وزن می‌تواند احتمال ابتلا به میگرن را افزایش بدهد یا علائم آن را بیشتر کند. بعضی از موادنگهدارنده در موادغذایی، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و خیلی شیرین، پنیرهای مانده، غذاهای فراوری شده، غذاهای شور، فست‌فودها می‌توانند محرک حدود ۳۰درصد سردردهای میگرنی باشند. رژیم غذایی باید از بیشتر موادغذایی مورد نیاز بدن تشکیل شده باشد. کمبود هرکدام از این مواد مغذی باعث به وجود آمدن مشکلاتی می‌شود که با خوردن مکمل و ویتامین هم جبران نمی‌شود.

*اختلالات هورمونی

تغییرات هورمونی هم می‌تواند عامل بروز سردرد میگرنی باشد. سردردهای میگرنی در زنان چند روز قبل از دوران قاعدگی شروع می‌شود که میزان هورمون استروژن کاهش می‌یابد.

*کافئین

مصرف بیش از حد کافئین یا قطع ناگهانی آن می‌تواند باعث سردردهای میگرنی شود.

*قرص‌های ضدبارداری

محققان معتقدند قرص‌های ضدبارداری باعث اختلالات هورمونی می‌شوند، وقتی تنظیم هورمون‌ها به هم می‌ریزد، پس سردرد میگرنی هم دست به کار می‌شود.

*تغییر الگوی خواب

تغییر در الگوی خواب مثل زیاد خوابیدن یا کم خوابیدن هم می‌تواند محرک میگرن باشد.

*تغییرات محیطی

*سیگار

دود سیگار یکی دیگر از عوامل محرک در بروز میگرن است. دود سیگار حاوی نیکوتین است که باعث می‌شود رگ‌های خونی در مغز تنگ شود و سردرد میگرنی شروع شود.

*گرما و تغییرات آب‌وهوایی

میگرن در فصل گرما شیوع بیشتری دارد. یعنی به ازای هر ۹ درجه سانتی‌گراد که هوا گرم‌تر می‌شود، بروز میگرن هم هشت درصد افزایش پیدا می‌کند. تابش مستقیم نور آفتاب یکی از عوامل مهم میگرن و تشدید آن در تابستان است. گرما باعث گشاد شدن عروق و فشار در اعصاب مجاور عروق می‌شود. یکی دیگر از عوامل تشدیدکننده سردرد کم آب شدن بدن به دلیل عرق کردن زیاد است. به همین دلیل برای پیشگیری از کم‌آبی و البته به دنبال آن سردرد میگرنی باید حواس‌تان به نوشیدن آب و فعالیت‌های شدید در تابستان باشد.

*ورزش سنگین

ورزش کردن برای تسکین خیلی از دردها مفید است اما درباره میگرن همه چیز بر عکس است. یعنی ورزش سنگین آن را تشدید می‌کند و فقط ورزش‌های هوازی برای از بین بردن خستگی و گر گرفتگی می‌تواند مفید باشد. متخصصان توصیه می‌کنند در دوره سردرد میگرنی بهتر است ورزش سنگین را کاهش بدهید و به جای آن ورزش‌های هوازی را انجام بدهید.

تنظیم رژیم غذایی و پیشگیری از میگرن

با این‌که روش‌های درمانی زیادی برای پیشگیری و درمان میگرن وجود دارد اما هیچ چیز نمی‌تواند جای یک رژیم غذایی مناسب را بگیرد. بعضی موادغذایی هستند که اگر به‌طور منظم در رژیم غذایی افراد مستعد به ابتلا به میگرن قرار بگیرند، می‌توانند تاثیر قابل‌توجهی داشته باشند.

*اسفناج

اسفناج سرشار از ویتامین‌هایB2،  B6و اسیدهای چرب امگا3 است. این موادغذایی مفید در کاهش میگرن موثرند. ویتامین B2 اسفناج می‌تواند به کاهش تکرر، شدت و مدت زمان سردرد کمک کند.

*ماهی

اسیدهای چرب امگا3 ماهی عامل مهمی در کاهش علائم میگرنی هستند.

*غلات کامل

موادغذایی شامل فیبر و ویتامین به تثبیت قندخون کمک می‌کند و البته جلوی سردردهای میگرنی را هم می‌گیرد.

مصرف غذاهایی از نان با غلات کامل، برنج قهوه‌ای، جو دوسر می‌تواند در کنترل سردردهای میگرنی مفید باشد.

*مغزهای خوراکی و دانه‌ها

مصرف موادغذایی سر شار از ویتامین A ، اسیدهای چرب و منیزیم می‌تواند میگرن را کنترل کند. دانه‌های آفتابگردان، کتان، چیا، کنجد بهترین گزینه هستند.

*تخم‌مرغ

تخم‌مرغ هم سرشار از ویتامین B است. دو تخم‌مرغ بزرگ می‌تواند ۲۴درصد از مصرف توصیه شده روزانه ریبوفلاوین را تامین کند و البته جلوی بروز میگرن را بگیرد.

زنجبیل

مطالعات نشان داده است که چای زنجبیل می‌تواند به اندازه داروی سوماترپیتان برای کاهش دردهای میگرنی مفید و موثر باشد.