به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، توسعه پژوهش بر روی مرزهای دانش و فناوری و زمینه‌سازی برای استفاده از ظرفیت‌های مهندسی داخل کشور، تلاش گسترده‌ای از سوی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است، در این راستا با هدف ایجاد رقابت برای ساخت ابزارهای نوین در حوزه دانش علوم شناختی به ویژه در امر طراحی و ساخت یک سیستم تحریک غیر تهاجمی نواحی عمیق مغز گامی دیگر برداشته شد.
ستاد تاکنون از پروژه‌ها و پژوهش های علمی و فناوری در زمینه های مرتبط با علوم شناختی در سراسر کشور و در قالب های مختلف حمایت به عمل آورده و در همین راستا قصد دارد با برگزاری چالش های گوناگون در زمینه های روز دنیا و ایجاد رقابت بین پژوهشگران، حرکتی را در جهت ساخت ابزارهای نوین در این زمینه ها ایجاد کند.
چالش طراحی و ساخت یک سیستم تحریک غیرتهاجمی نواحی عمیق مغز، به عنوان نخستین فعالیت ستاد در حوزه برگزاری این گونه چالش‌ها است که با توجه به منابع نیروی انسانی، مراکز تخصصی، مراکز فناوری و زیرساخت های مناسب موجود در کشور هدفگذاری شده است.
محمد حسین مقامی مدیر کارگروه ایمپلنت مغزی ستاد گفت: تربیت نیروی انسانی متخصص و همچنین جهت دهی به فعالیت های تخصصی غیرهمگرا و نیز ایجاد شرایط مناسب حضور قوی در عرصه بین المللی در زمینه های مختلف پژوهشی، صنعتی و کاربردی از اهداف ثانویه ستاد توسعه علوم شناختی در برگزاری این چالش است.
وی با بیان اینکه این چالش رقابتی برای ارائه روشی کارآمد به منظور تحریک غیرتهاجمی نواحی عمیق مغزی است، گفت: اهمیت این چالش در یافتن جایگزینی برای روش( Deep Brain Stimulation (DBS مبتنی بر کاشت پروب درون مغز طی عمل جراحی است که ضمن حذف خطرات ناشی از فرایند جراحی و کاهش صدمات و عوارض جانبی، بتوان نواحی مورد نظر را تحریک کرد.
وی افزود: براساس مطالعات انجام شده در سال های اخیر، تحریک سلول های عصبی مغز با روش های مختلف غیرتهاجمی شامل تحریک الکتریکی، الکترومغناطیسی، نوری و فراصوتی را به عنوان راه حل‌هایی با ارزش برای بهبود اختلالات حرکتی ناشی از سکته، اعتیاد، میگرن، افسردگی، وزوز گوش، دردهای مزمن و سایر موارد مشابه پیشنهاد کرده است و با توجه به میزان شیوع این اختلالات، فعالیت در حوزه ساخت ابزارهای تحریک غیرتهاجمی مغز می‌تواند اقدامی نویدبخش برای افزایش کیفیت زندگی بیماران باشد.
مقامی استفاده از این روش ها در کاربردهای تحقیقاتی از جمله مطالعه عملکرد مغز را بسیار ارزشمند دانست و یادآور شد: با توجه به هزینه مناسب، امکان دسترسی به ایمنی قابل قبول این روش‌ها، و از همه مهم‌تر امکان پیاده سازی مدارهای مرتبط با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های فنی و مهندسی داخل کشور، می‌توان به ساخت دستگاه هایی برای تحریک غیرتهاجمی و عمقی مغز مبادرت کرد.
به گفته وی، انتخاب مکانیزم تحریک غیرتهاجمی و عمقی مغز در این چالش آزاد بوده و می‌تواند به صورت هر یک از مدالیته های الکتریکی، الکترومغناطیسی، فراصوت و یا هر مدالیته قابل پیاده سازی دیگر در کشور باشد.
مقامی خاطر نشان کرد: شرکت‌های دانش بنیان، اساتید و پژوهشگران دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، مخترعان و گروه‌های دانشجویی می‌توانند با شرکت در این چالش، طرح‌های پیشنهادی خود را از طریق ثبت در سامانه علوم شناختی ارایه دهند.
مقامی همچنین ابراز کرد: با توجه به اطلاعاتی که شامل مراحل چالش، زمانبندی و میزان جایزه است، به زودی از طریق وبسایت ستاد اعلام خواهد شد، طرح‌های دریافتی در کمیته داوران ارزیابی و داوری تخصصی شده و در دو مرحله شبیه سازی رایانه ای ایده و همچنین ساخت دستگاه مدنظر با یکدیگر رقابت خواهند کرد.
طرح‌ها پس از داوری تخصصی، به تیم‌های برتر در هرمدالیته (الکتریکی، الکترومغناطیسی، فراصوت و نوری ) که با شایستگی بیشتر از سایر طرح‌ها نتایج خود را ارائه و از آن دفاع کرده باشند، جایزه نقدی اعطاء خواهد شد.
