دنیای جادویی واقعیت ترکیبی

چرا که بسیاری از مصرف‌کنندگان فناوری‌های نو بلافاصله و به‌گونه‌ای شتابزده، تحت‌تاثیر تبلیغات و گرایش عمومی به این بازی روی آوردند که گویی آنچه رخ داده است که مدت‌ها منتظر آن بوده‌اند.

Bandwagon Effect  نوعی سوگیری شناختی است که طی آن، فرد عملی را فقط به این دلیل انجام می‌دهد که می‌بیند دیگران نیز دارند همان کار را می‌کنند! به این اثر، اثر ارابه موسیقی به انگلیسی (Bandwagon effect) می‌گویند که در پروپاگاندا و تبلیغات چه مثبت و چه منفی از آن استفاده می‌شود.

اما شاید این پدیده در باره بازی «پوکمن گو» قابل درک باشد. زیرا این بازی سبب معرفی و محبوبیت دو پدیده نوظهور، یعنی واقعیت مجازی « Virtual Reality» و واقعیت افزوده «Augmented» برای مشتریان اتفاقی این بازی‌ها شد.

سال 2016 به دلیل نفوذ و به کارگیری فناوری واقعیت مجازی Virtual Reality (VR) در هدست‌ها، سال شاخصی است. در این سال، شرکت‌هایی چون HTC و Oculus محیط‌های واقعیت مجازی - VR خود را به بازار عرضه کردند. شرکت  HTCو حتی شرکت سونی به‌طور کامل و همه جانبه‌ای به این فناوری‌ها روی آوردند اما واقعیت این است که VRو AR هردو، حتی در سال 2017 هم با توجه به روند رشد فزاینده فناوری‌ها، اهمیت خود را از دست دادند. زیرا روش‌ها و امکانات آسان‌تر و پیشرفته‌تر دیگری در راه بود. این فناوری آسان‌تر و پیشرفته‌تر Mixed Reality  یا «واقعیت ترکیبی» است.

اصطلاح «واقعیت مخلوط یا واقعیت ترکیبی» یا Mixed Reality گاهی هم به آن hybrid reality گفته می‌شود، نتیجه ترکیب دنیای فیزیکی با دنیای دیجیتال است. واقعیت ترکیبی تکامل بعدی در تعامل انسان، رايانه و محیط پیرامون است و محدودیت‌های فیزیکی و مادی انسان را که قبلا غیرقابل عبور به نظر می‌رسید، به گونه شگفت‌آوری باز می‌کند. با پیشرفت در بینایی رايانه‌اي، توان پردازش گرافیکی، فناوری‌های مربوط به نمایشگرها و عینک‌های واقعیت مجازی، سیستم‌های ورود اطلاعات به‌گونه‌ای طبیعی‌تر و زنده‌تر برای کاربران امکان‌پذیر شده است.

در دهه‌های گذشته رابطه بین ورودی‌های انسانی و ورودی‌های رايانه‌اي به‌خوبی مورد بررسی قرار گرفته است. ورودی‌های انسانی از طریق ابزارهای مختلف شامل صفحه کلید، حرکات، لمس، قلم و خودکار، صدا و حتی ردیابی حرکات اندام انسان انجام می‌شود. امروزه حتی یک رشته تحصیلی نیز دراین زمینه یعنی «تعامل انسان با رايانه» یا HCI وجود دارد.

Human-computer interaction)به دانش و فناوری ویژه‌ای برای مطالعه، طراحی، اجرا و ارزیابی سامانه‌های محاسباتی درگیر در روابط مابین کاربر انسانی از یک سو، رایانه‌ها و ابزارهای هوشمند نرم‌افزاری از سوی دیگر است.

تفاوت MR با VR AR,

واقعیت مجازی(VR) 

واقعیت مجازی کاربران را در یک محیط دیجیتال کاملا مصنوعی غوطه‌ور می‌کند. شما از سوي سخت‌افزارهای مختلف کاملا در آن محیط قرار خواهید گرفت. همانند فیلم The Ready one player.

درواقع واقعیت مجازی ابزار یا فناوری خاصی است که با کمک رايانه قادر به شبیه‌سازی یک محیط بیرونی است. درواقعیت افزوده اما کاربر خود درجهانی قرار می‌گیرد که قصد دارد آن را شخصا تجربه کند. این فناوری مستلزم استفاده از انواع حسگرهای بینایی، شنایی و گاهی لمسی است تا درنهایت امکان تعامل یا ارتباط متقابل میان کاربر و سیستم فراهم آید.

واقعیت مجازی معمولا نیازمند به یک صفحه نمایش درسر (HMD) است که شما می‌توانید آن را روی سر قرار دهید به نحوی که صفحه نمایش درست روبه‌روی چشمان شما قرار گیرد. سیستم‌های دیگر نیازمند انواع هدست‌ها و انواع سنسورهاست تا با شبیه‌سازی صدا و حرکت امکان شناوری کامل در محیط ساخته شده را برای کاربر فراهم آورد.

در تعامل با یک دستگاه مجهز به واقعیت افزوده، درواقع شما به‌عنوان کاربر درون صحنه‌ای یا هرچیزی قرار می‌گیرید که دستگاه قرار است به شما نشان دهد و همزمان با حرکت سر یا گاهی حرکت بدن در محیط اطراف، تصویری که مشاهده می‌کنید نیز به‌طور همزمان و هماهنگ دچار تغییر می‌شود.

درواقع دستگاه واقعیت مجازی مغز و سیستم ادراکی شما را فریب می‌دهد به نحوی که شما باور کنید در مکان خاصی قرار دارید که در دنیای واقعی و فیزیکی درآن قرار ندارید.

اما مشکل درست در این‌جاست که واقعیت مجازی نمی‌تواند به‌طور کامل شما را چنان فریب دهد که عمیقا باور کنید در آن مکان هستید. به هرحال مغز شما خواهد یافت که شما در یک فضای اشتباه یا محیط غیرواقعی قرار دارید. به‌عنوان مثال تصور کنید که در فضای واقعیت مجازی شما در یک سفینه فضایی قرار دارید که این سفینه رو به سوی سیارک‌ها شناور است. دید یا ادارک بصری شما می‌گوید که در محیط اطراف‌تان وضعیت نگران‌کننده‌ای هست که باید اقدامی‌کنید اما بدن‌تان همچنان در همان نقطه‌ای که بوده، ثابت است. این تضاد ایجاد شده میان نیاز به فرار و ثبات بدن دریک نقطه سبب می‌شود که کاربر دچار نگرانی، اضطراب شدید و حتی گاهی دچار تهوع شود.

واقعیت افزوده(AR)

واقعیت افزوده اشیای مجازی را در محیط دنیای واقعی همپوشانی می‌کند. این کار معمولا با گوشی‌های مختلف همراه با دوربین‌های گوشی اتفاق می‌افتد. یعنی کاربر غالبا وابسته به یک گوشی هوشمند است.

AR یا واقعیت افزوده فرایند قرار دادن عناصر مصنوعی در چشم‌اندازی از جهانی مادی اطراف است. به این معنا که ورودی و خروجی حسگرهای رايانه‌اي مانند عناصر گرافیکی، داده‌های GPS ، داده‌های صوتی و داده‌هایی مانند آن، برای تقویت تجربه محیط مادی به آن افزوده یا چسبانده می‌شود.

در فناوری واقعیت افزوده، هنگامی که شما به یک دستگاه مجهز به واقعیت افزوده نگاه می‌کنید، خواهید دید که دنیای فیزیکی را با اطلاعات اضافه‌ای که می‌توانید باآن ارتباط متقابل برقرارکنید، پوشش داده و چیز یا چیزهایی به آن افزوده‌اید.

AR یک فناوری است که درحال حاضر در نمایش‌های واقعی تلويزیونی و فیلم‌ها به کار گرفته می‌شود اما اخیرا محبوبیت آن را می‌توان در گجت‌هایی چون عینک‌های گوگلی و اپلیکیشن «پوکمون گو» می‌توان مشاهده کرد.

در اپلیکیشن «پوکمون گو» این قابلیت وجود دارد که به شما امکان می‌دهد پوکمون خود را به هرجایی که محل اصلی آن‌هاست بازگردانید.

واقعیت ترکیبی(MR)

واقعیت مخلوط یا ترکیبی، اشیای مجازی را به دنیای واقعی متصل می‌کند و کاربر را قادر می‌سازد تا با اشیاي مجازی تعامل داشته باشد.

درواقع واقعیت ترکیبی که به‌عنوان Hybrid Reality هم شناخته شده، ترکیبی از بهترین امکانات فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است. با استفاده از این قابلیت و در چنین محیطی، کاربران می‌توانند به آسانی و در آن واحد از دنیای واقعی و مجازی هردو عبور کنند.

برخلاف واقعیت مجازی که شما را در محیط خاصی قرار می‌دهد و همه چیز را به جهان واقعی کاربر اتصال می‌دهد، فناوری واقعیت ترکیبی از طریق تقلید رفتار طبیعی و تغییر چشم‌انداز کاربر همچنان که امکان ارتباط با عناصر محیطی وجود دارد، امکان تعاملاتی به مراتب واقعی‌تر را نیز ایجاد می‌کند.

فناوری واقعیت ترکیبی، محیط فیزیکی کاربر را اسکن می‌کند و سپس یک نمایش سه‌بعدی از محیط اطراف او نمایش می‌دهد. این قابلیت از واقعیت مجازی بسیار متفاوت است. زیرا کاربر را در دنیای دیگری غوطه‌ور نمی‌کند بلکه فقط امکان تعامل ساده‌تر با محیطی که چیزهایی برآن افزوده شده، برای کاربر فراهم می‌کند.

همچنین با استفاده از لنزهای شفاف، اصوات فضایی و حسگرهایی که موقعیت مکانی و روابط فضایی کاربر رانشان می‌دهند، به او کمک می‌کند تا دریابد چگونه از عناصر مختلف درون اتصالات استفاده کند.

کاربرد واقعیت ترکیبی 

ممکن است به نظر برسد که سخن ما درباره واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی به‌عنوان فناوری‌های بسیار جذاب فقط برای بازی‌ها باشد اما استفاده از واقعیت ترکیبی زمینه‌های متفاوتی را دربر می‌گیرد.

ارتباطات؛ گفت‌وگوی نزدیک از راه دور Holoportation

آیا تاکنون از Holoportation چیزی شنیده‌اید؟ این فناوری، نوع جدیدی از فناوري ضبط و ثبت سه‌بعدی است که اجازه می‌دهد تا بازسازی، فشرده‌سازی و انتقال مدل‌هایی از افراد، باکیفیت سه‌بعدی، در هر نقطه از جهان و در زمان واقعی امکان‌پذیر باشد. فناوري هولوپورت، مایکروسافت را واداشت تا به فکر ارائه نسل جدیدی از روش‌های مدرن مکالمه از راه دوربرای کاربران هولولنز خود باشد.

در این روش مجموعه‌ای از دوربین‌ها اطراف یک اتاق نصب می‌شوند که تمامی اشکال و حرکات فرد را ردیابی، ضبط کرده و سپس به صورت یک مدل سه‌بعدی و در زمان واقعی، به هم مونتاژ یا الصاق می‌کند. درواقع این سیستم با ترسیم نقشه حرکتی فرد و ارسال آن به صورت تصاویر سه‌بعدی به فردی ارسال مي‌شود که از هولولنز استفاده می‌کند.

کاربرانی که از شهرها و کشورهای دور با هم ارتباط برقرار می‌کنند، با این روش می‌توانند با فرد مورد نظرشان، به‌گونه ملموس‌تری، به‌گونه رودررو هرچند به‌طور مجازی، ملاقات کرده و گفت‌وگو کنند.

هولولنز مایکروسافت که باعنوان پروژه تحقیقاتی «بارابو» در دست توسعه است، اولین صفحه نمایش یا دستگاه نمایشگر روی سر HMD است که روی پلتفرم واقعیت ترکیبی در سیستم عامل ویندوز 10 اجرا شده است. این نمایشگر روی سر کاربر قرار می‌گیرد یا به صورت نوعی کلاه ایمنی پوشیده می‌شود. این دستگاه‌ها دارای نمایشگر اپتیک کوچکی در برابر یک یا هردو چشم کاربر است. HMD از ابتدا در فناوری‌های واقعیت مجازی کاربرد‌های بسیاری داشته است از جمله در انواع بازی‌ها، صنایع هواپیمایی، مهندس و صنایع پزشکی اما محققان در شرکت مایکروسافت، از سال 2016 تاکنون در تلاشند تا با به‌کارگیری فناوری واقعیت ترکیبی، محدودیت‌های مکانی انسان را پشت سربگذارند.

اگر واقعیت ترکیبی به‌گونه‌ای که گفته شد، درسطحی گسترده محقق شود، ما شاهد ظهور پدیده‌ای به نام گفت‌وگوی تصویرهای هولوگرافیک با هم خواهیم بود. این به آن معناست که شما می‌توانید در فضای هولوگرافیک با دوستانی که هزاران کیلومتر از شما دورترند، ارتباط بسیار نزدیکی برقرار کنید. اگر این پدیده شما را هیجان‌زده نمی‌کند، احتمالا هیچ چیز دیگری هم نخواهد توانست شما را به هیجان آورد!

واقعیت ترکیبی و سرگرمی 

تصورکنید که تماشای مسابقات NBA یا برقرار کردن ارتباط متقابل با بازیکنان یا طرفداران این بازها در زمان واقعی بدون این‌که نیازی باشد از جایتان بلند شوید، چگونه پدیده‌ای خواهد بود. همچنین تصور کنید که این پدیده انقلابی در سینما چه تحولی در پی خواهد داشت. به نظرتان این‌که بیننده بتواند درکنار شخصیت فیلم در صحنه حضور داشته باشد، تجربه فیلم دیدن، چگونه تجربه‌ای خواهد بود؟

واقعیت ترکیبی وآموزش

تصور کنید که در کلاس زیست‌شناسی نشسته‌اید و بدون این‌که نیازی باشد از جای خود تکان بخورید، قورباغه‌ای را دردست خود گرفته و می‌توانید در زمان واقعی آن را تشریح کنید. از آن بالاتر تصور کنید در درس آناتومی انسان و تشریح اعضای بدن، برای دانشجویان پزشکی، شما بتوانید در زمان واقعی، بدن انسان را تشریح کنید!

درنهایت روشن است که استفاده از فناوری واقعیت ترکیبی در تمام زمینه‌ها حدومرزهای بسیاری را درخواهد نوردید. از ورزش و موسیقی گرفته تا هنر، تلويزیون و سیستم‌های آموزشی همه روش‌ها را دچار تحولاتی بنیادین خواهد کرد. درواقع هرکاری و هر فعالیتی که انجام می‌دهیم، از سوي واقعیت ترکیبی می‌تواند دچار دگرگونی شود و به آرامی جایگزین دستگاه‌های تلفن و گوشی‌های همراه و حتی جایگزین تلويزیون، لپ‌تاپ و تبلت‌های شما شود. درواقع واقعیت ترکیبی فناوری جالبی است به معنی تحول در هرآنچه که شما مصرف می‌کنید!