دلیل درخشش خورشید واکنشهای همجوشی در اعماق هسته آن است. در این واکنش اتمهای هیدروژن ذوب و به هلیوم تبدیل میشوند. از سوی دیگر در این فرایند فوتونهایی آزاد میشوند. این نور با هزاران صدا به اطراف میجهد تا بتواند از سطح خورشید فرار کند.
حیات روی زمین به نور خورشید وابسته است اما این وابستگی بهنوعی پیچیدگی خورشید را افزایش میدهد. بیرونیترین لایه خورشید مملو از میدانهای مغناطیسی مهاجم است که بهطور مداوم متصل و منقطع میشوند. این فرایند هر بار انرژی تولید میکند. البته هیچکس نمیداند چرا اتمسفر خورشید یا همان کرونا با افزایش مسافت از سطح خورشید به جای سرد شدن، گرمتر میشود.
به گفته نیکولا فاکس یکی از هلیو فیزیکدانان ناسا، درک این معماها کار دشواری است. او میگوید: «ما میتوانیم به چند سوال اولیه پاسخ دهیم اما احتمالا پاسخ دادن به این سوالات، ۱۰ سوال دیگر به وجود میآورد.»
تصویر از چپ به راست:
کرونا: بیرونیترین لایه اتمسفر خورشید که طی کسوف قابل مشاهده است. کسوف یا خورشید گرفتگی زمانی اتفاق میافتد که ماه جلوی نور خورشید را سد میکند.
زبانههای خورشیدی(prominence): حلقهای متلاطم از پلاسماست. زبانههای خورشیدی درحقیقت گازهای بسیار داغی است که خورشید را تشکیل میدهد. این گازها از سطح خورشید تا کرونا امتداد مییابد. زبانه خورشیدی میدانهای مغناطیسی پیچیده و در حال تغییری را دنبال میکند که دور ستاره را دربرمیگیرد.
بادهای خورشید: جریانی قابل رویت از ذرات باردار که بهطور مداوم از خورشید به سمت میدانهای مغناطیسی حرکت میکنند.
انتشار کرونای خورشیدی: در کرونای خورشید میلیاردها تن پلاسما وجود دارد که با سرعت مافوق صوت حرکت میکنند و به سمت بادهای خورشیدی میروند. هنوز هم دقیقا مشخص نیست طی این رویداد چه اتفاقی میافتد اما این رویدادها احتمالا یک شعله به وجود میآورند.
لکههای خورشیدی: مناطق خنکتر و تیرهتر خورشید عموما لکههای خورشیدی نامیده میشود اما آنها درحقیقت لکههای بسیار بزرگی هستند وگاهی حتی بزرگتر از زمین به حساب میآیند. دانشمندان معتقدند این لکهها زمانی به وجود میآیند که میدانهای مغناطیسی دور سطح خورشید قدرتمندتر میشوند و از خروج جریانهای گاز داغ جلوگیری میکنند. خوشههای از لکههای خورشید نشاندهنده افزایش فعالیتهای مغناطیسی است.
شعله خورشید: فلشهای قابل رویت و درخشان که چند ساعت یا دقیقه طول میکشند. این شعلهها نشاندهنده خروج قدرتمند انرژی مغناطیسی هستند. گاهی شعلهها نزدیک لکههای خورشیدی به وجود میآیند و بسیاری از آنها همراه زبانههای خورشیدی هستند.
صفحه ۳۱:
باکسها از بالا و از چپ به راست:
آب وهوای توفانی
آنچه در خورشید اتفاق میافتد همیشه روی این ستاره باقی نمیماند. هنگامیکه حبابهایی از ذرات باردار در بادهای خورشیدی درهم آمیخته میشوند، احتمال دارد با میدان مغناطیسی زمین برخورد کنند و نوعی هاله ایجاد کنند. علاوه بر آن در چنین وضعیتی رویدادهای آبوهوایی مانند تندبادهای جئو مغناطیسی به وجود میآیند.
قدرتمندترین تندباد خورشید رصد شده درتاریخچه رصد آبوهوای فضایی در سال ۱۸۵۹ میلادی اتفاق افتاده است. طی این رویداد تمام ابزارهایی که از الکترومغناطیس استفاده میکردند، در معرض خطر قرار گرفتند. در خطهای تلگراف جرقههایی به وجود آمد و اپراتورها را وحشتزده کرد. در نتیجه آن کاغذهای اطراف خط تلگراف آتش گرفتند. اگر توفان خورشیدی با همان شدت در حال حاضر اتفاق بیفتد، خسارتهای گستردهای به ماهواهها، شبکههای برق و دستگاههای الکترونیکی میزند.
نگاهی به یک معمای حلنشده:
در آگوست ۲۰۱۸ میلادی ناسا کاوشگر خورشیدی پارکر را به آسمان فرستاد. این ماموریت برای نزدیکتر شدن به خورشید طراحی شد. کاوشگر پارکر هماکنون اطلاعات شگفتانگیزی به زمین ارسال میکند. اطلاعات مربوط به نخستین مدار این کاوشگر دور خورشید در کنفرانسی در دسامبر ۲۰۱۸ میلادی ارائه شد. این اطلاعات حاکی از الگوهای غیرمنتظره در جریان پلاسمای خورشیدی بود. حال آنکه دانشمندان تصور میکردند. قبلا این رویداد را درک کردهاند. فاکس که قبلا در پروژه پارکر نیز همکاری کرده، میگوید: «حاضران در کنفرانس آهی از تعجب میکشیدند. اکنون باید بپرسیم چرا قبلا تصور میکردیم این الپوها قابل شناسایی هستند.»
همزمان با ادامه فعالیت پارکر، محققان مانند فاکس امیدوارند به درک بهتری از داغ شدن کرونا و سرعت گرفتن حبابهای پلاسما برسند.
وضعیت خورشید:
اندازه: این ستاره بسیار بزرگ است. قطر خورشید حدود ۸۶۴ هزار مایل است. بنابراین معادل 3/1میلیون سیاره در ابعاد زمین است.
دما: دمای خورشید ۱۵ میلیون کلوین یا ۲۷ میلیون درجه فارنهایت است. هسته ستاره داغترین بخش آن است اما نمیتوان آن را دید. بدن انسان همراه هر آنچه را تشکیل میدهد، هنگام رسیدن به سطح خورشید تبخیر میشود. این درحالی است که دمای بدنه خورشید به شش هزار کلوین یا 10هزار و300 درجه فارنهایت میرسد.
توزیع مواد: درخصوص مواد موجود در منظومه شمسی، زمین نقش چندانی ندارد. خورشید بهتنهایی 8/99درصد از مواد موجود در منظومه شمسی را تشکیل میدهد.
تولد خورشید: خورشید همراه بقیه منظومه شمسی حدود 5/4میلیارد سال قبل به وجود آمدند. در این زمان ابری چرخان از گازها و گردو غبار به دلیل جاذبه گرانش خود فروپاشی شد.
مرگ خورشید: حدود پنج میلیارد سال دیگر سوخت هیدروژن موجود در خورشید تمام میشود. در نتیجه خورشید منبسط و به یک ستاره سرخ عظیم تبدیل میشود. این ستاره احتمالا زمین را ببلعد.
بررسی چرخه خورشید
سالهاست که انسان لکههایی روی خورشید رصد میکند. هرچند بعضی از دانشمندان قبلا این لکهها را سایه سیارات عنوان کرده بودند اما با گذشت زمان و پس از ۱۱ چرخه خورشید تعداد لکههای آن افزایش یافت. بررسیها نشان میدهد در حال حاضر خورشید درمراحل پایانی یکی از چرخههای خود قرار دارد.
هرچرخه خورشید با معکوس شدن جهت مغناطیسی این ستاره آغاز میشود و پایان مییابد. در این وضعیت قطب شمال مغناطیسی به جنوب تبدیل میشودو همین طور برعکس. افزایش لکههای خورشیدی به انسان نشان میدهد جهت مغناطیسی این ستاره در حال تغییر است.